The Transcendent Perfection of Wisdom in Ten Thousand Lines
Glossary
Toh 11
Degé Kangyur, vol. 31 (shes phyin, khri pa, ga), folios 1.b–91.a, and vol. 32 (shes phyin, khri pa, nga), folios 92.b–397.a
- Jinamitra
- Prajñāvarman
- Yeshé Dé
Imprint
Translated by the Padmakara Translation Group
under the patronage and supervision of 84000: Translating the Words of the Buddha
First published 2018
Current version v 1.40.27 (2024)
Generated by 84000 Reading Room v2.26.1
84000: Translating the Words of the Buddha is a global non-profit initiative to translate all the Buddha’s words into modern languages, and to make them available to everyone.
This work is provided under the protection of a Creative Commons CC BY-NC-ND (Attribution - Non-commercial - No-derivatives) 3.0 copyright. It may be copied or printed for fair use, but only with full attribution, and not for commercial advantage or personal compensation. For full details, see the Creative Commons license.
Table of Contents
Summary
While dwelling at Vulture Peak near Rājagṛha, the Buddha sets in motion the sūtras that are the most extensive of all—the sūtras on the Prajñāpāramitā, or “Transcendent Perfection of Wisdom.” Committed to writing around the start of the first millennium, these sūtras were expanded and contracted in the centuries that followed, eventually amounting to twenty-three volumes in the Tibetan Kangyur. Among them, The Transcendent Perfection of Wisdom in Ten Thousand Lines is a compact and coherent restatement of the longer versions, uniquely extant in Tibetan translation, without specific commentaries, and rarely studied. While the structure generally follows that of the longer versions, chapters 1–2 conveniently summarize all three hundred and sixty-seven categories of phenomena, causal and fruitional attributes which the sūtra examines in the light of wisdom or discriminative awareness. Chapter 31 and the final chapter 33 conclude with an appraisal of irreversible bodhisattvas, the pitfalls of rejecting this teaching, and the blessings that accrue from committing it to writing.
Acknowledgements
Translated by the Padmakara Translation Group under the direction of Jigme Khyentse Rinpoche and Pema Wangyal Rinpoche. The text was translated, introduced, and annotated by Dr. Gyurme Dorje, and edited by Charles Hastings and John Canti with contributions from Greg Seton.
This translation has been completed under the patronage and supervision of 84000: Translating the Words of the Buddha.
Work on this text was made possible thanks to generous donations made by Dzongsar Jamyang Khyentse Rinpoche; respectfully and humbly offered by Judy Cole, William Tai, Jie Chi Tai and families; by Shi Jing and family; by Wang Kang Wei and Zhao Yun Qi and family; and by Matthew, Vivian, Ye Kong and family. They are all most gratefully acknowledged.
Text Body
The Transcendent Perfection of Wisdom in Ten Thousand Lines
Colophon
This translation was edited and redacted by the Indian preceptors Jinamitra and Prajñāvarman, along with the editor-in-chief and translator Bandé Yeshé Dé.
ye dharmā hetuprabhavā hetun teṣāṃ tathāgato bhavat āha teṣāṃ ca yo nirodho evaṃ vādī mahāśramaṇaḥ [ye svāhā]
“Whatever events arise from a cause, the Tathāgata has told the cause thereof, and the great virtuous ascetic has also taught their cessation.”
Abbreviations
ARIRIAB | Annual Report of the International Research Institute of Advanced Buddhology. Tokyo: SOKA University. |
---|---|
ISMEO | Rome: Istituto Italiano per il Medio ed Estremo Orient |
KPD | bka’ ’gyur dpe bsdur ma [Comparative Edition of the Kangyur], krung go’i bod rig pa zhib ’jug ste gnas kyi bka’ bstan dpe sdur khang (The Tibetan Tripitaka Collation Bureau of the China Tibetology Research Center). 108 volumes. Beijing: krung go’i bod rig pa dpe skrun khang (China Tibetology Publishing House), 2006–2009. |
LTWA | Library of Tibetan Works and Archives, Dharamsala, H.P., India |
SOR | Serie Orientale Roma |
TOK | ’jam mgon kong sprul, The Treasury of Knowledge. English translations of shes bya kun khyab mdzod by the Kalu Rinpoche Translation Group in The Treasury of Knowledge series (TOK, Ithaca, NY: Snow Lion, 1995 to 2012); mentioned here are Kalu Rinpoche Translation Group 1995 (Book 1) and 1998 (Book 5); Ngawang Zangpo 2010 (Books 2, 3, and 4); Callahan 2007 (Book 6, Part 3); and Dorje 2012 (Book 6 Parts 1–2). |
TPD | bstan ’gyur dpe bsdur ma [Comparative edition of the Tengyur], krung go’i bod rig pa zhib ’jug ste gnas kyi bka’ bstan dpe sdur khang (The Tibetan Tripitaka Collation Bureau of the China Tibetology Research Center). 120 volumes. Beijing: krung go’i bod rig pa dpe skrun khang (China Tibetology Publishing House), 1994–2008. |
Bibliography
Primary Sources
shes rab kyi pha rol tu phyin pa khri pa zhes bya ba theg pa chen po’i mdo, Daśasāhasrikāprajñāpāramitānāmamahāyānasūtra. Toh 11, Degé Kangyur, vols. 31–32 (shes phyin, ga), ff. 1b–91a; and nga, ff. 92b–397a.
shes rab kyi pha rol tu phyin pa khri pa zhes bya ba theg pa chen po’i mdo, Daśasāhasrikāprajñāpāramitānāmamahāyānasūtra. bka’ ’gyur (dpe bsdur ma) [Comparative Edition of the Kangyur], krung go’i bod rig pa zhib ’jug ste gnas kyi bka’ bstan dpe sdur khang (The Tibetan Tripitaka Collation Bureau of the China Tibetology Research Center). 108 volumes. Beijing: krung go’i bod rig pa dpe skrun khang (China Tibetology Publishing House), 2006–2009, vol. 31, pp. 530–763 and vol. 32, pp. 3–763.
Dutt, Nalinaksha. Pañcaviṃśatisāhasrikā Prajñāpāramitā, edition of the recast Sanskrit manuscript (Part One). Calcutta Oriental Series, No. 28. London: Luzac & Co., 1934.
Kimura, Takayasu. Pañcaviṃśatisāhasrikā Prajñāpāramitā, edition of the recast Sanskrit manuscript (Parts One–Eight). Part One (2007), Parts Two–Three (1986), Part Four (1990), Part Five (1992), and Parts Six–Eight (2006). Tokyo: Sankibo Busshorin Publishing Co. Ltd., 1986–2007.
Secondary References
Sūtras
klu’i rgyal po rgya mtshos zhus pa’i mdo (Sāgaranāgarājaparipṛcchāsūtra) [The Questions of Nāga King Sāgara (1)]. Toh 153. Degé Kangyur vol. 58 (mdo sde, pha, fol. 116a–198a); also KPD 58: 303–491. English translation in Dharmachakra Translation Committee (2021).
dkon mchog sprin gyi mdo (Ratnameghasūtra) [The Jewel Cloud]. Toh 231. Degé Kangyur vol. 64 (mdo sde, va, fol. 1b–112b); also KPD 64: 3–313. English translation in Dharmachakra Translation Committee (2019).
dkon brtsegs/ dkon mchog brtsegs pa’i mdo (Ratnakūṭa). The “Heap of Jewels” section of the Kangyur comprising Toh 45–93, Degé Kangyur vols. 39–44. Also KPD: 39–44.
rgya cher rol pa (Lalitavistarasūtra) [The Play in Full]. Toh 95, Degé Kangyur vol. 46 (mdo sde, kha, fol. 1b–216b); also KPD 46: 3–527. English translation in Dharmachakra Translation Committee (2013).
chos yang dag par sdud pa’i mdo (Dharmasaṃgītisūtra). Toh 238, Degé Kangyur vol. 65 (mdo sde, zha, fol. 1b–99b); also KPD 65: 3–250. English translation in Tibetan Classics Translators Guild of New York (2024).
de bzhin gshegs pa’i snying rje chen po nges par bstan pa’i mdo (Tathāgatamahākaruṇānirdeśasūtra) [The Teaching on the Great Compassion of the Tathāgata]. Toh 147, Degé Kangyur, vol. 57 (mdo sde, pa, fol. 142a–242b); also KPD 57: 377–636. English translation in Burchardi (2020).
phal po che’i mdo (sangs rgyas phal po che shin tu rgyas pa chen po’i mdo) (Avataṃsakasūtra Buddhāvataṃsakamahāvaipulyasūtra) [The Ornaments of the Buddhas]. Toh 44, Degé Kangyur vols. 35–38 (phal chen, vols. ka– a); also KPD 35–38. Translated Cleary (1984).
tshangs pa’i dra ba’i mdo (Brahmajālasūtra) [Sūtra of the Net of Brahmā]. Toh 352, Degé Kangyur vol. 76 (mdo sde, aḥ), fol. 70b–86a; also KPD76: 205–249. Translated from the Pali version in Bodhi (1978).
gzungs kyi dbang phyug rgyal po’i mdo (Dhāraṇīśvararājesūtra) [Sūtra of Dhāraṇīśvararāja]. An alternative title for Tathāgatamahākaruṇānirdeśasūtra. Toh 147, q.v. English translation in Burchardi (2020).
theg pa chen po’i man ngag gi mdo (Mahāyānopadeśa). Toh 169, Degé Kangyur vol. 59 (mdo sde, ba), fol. 259–307.
yul ’khor skyong gi zhus pa’i mdo (Rāṣṭrapālaparipṛcchā) [The Questions of Rāṣṭrapāla]. Toh 62, Degé Kangyur, vol. 42 (dkon brtsegs, nga), folios 227.a–257.a. English translation in Vienna Buddhist Translation Studies Group (2021).
shes rab kyi pha rol tu phyin pa khri brgyad stong pa (Aṣṭadaśasāhasrikāprajñāpāramitā) [Sūtra of the Transcendent Perfection of Wisdom in Eighteen Thousand Lines]. Toh 10, Degé Kangyur vols. 29–31 (shes phyin, khri brgyad, ka), f. 1b–ga, f. 206a; also KPD 29: p. 3–31: 495. Translated and edited in Conze (1975) and in Sparham (2022).
shes rab kyi pha rol tu phyin pa brgyad stong pa (Aṣṭasāhasarikāprajñāpāramitā) [Sūtra of the Transcendent Perfection of Wisdom in Eight Thousand Lines]. Toh 12, Degé Kangyur vol. 33 (shes phyin, brgyad stong, ka), fol. 1b–286a; also KPD 33. Translated in Conze (1973).
shes rab kyi pha rol tu phyin pa stong phrag brgya pa (Śatasāhasrikāprajñāpāramitā) [Sūtra of the Transcendent Perfection of Wisdom in One Hundred Thousand Lines]. Toh 8. Degé Kangyur vols. 14–25 (shes phyin, ’bum, ka), f. 1b–a, f. 395a; also KPD 14–25. English translation in Sparham 2024.
shes rab kyi pha rol tu phyin pa stong phrag nyi shu lnga pa (Pañcaviṃśatisāhasrikāprajñāpāramitā) [Sūtra of the Transcendent Perfection of Wisdom in Twenty-five Thousand Lines]. Toh 9, Degé Kangyur vols. 26–28 (shes phyin, nyi khri, ka), f. 1b–ga, f. 381a; also KPD 26–28. Annotated Sanskrit edition of the recast manuscript in Dutt (1934) and Kimura (1971–2009). Partially translated in Conze (1975) and fully translated in Padmakara Translation Group (2023).
shes rab kyi pha rol tu phyin pa rdo rje gcod pa’i mdo (Vajracchedikāprajñāpāramitāsūtra) [Sūtra of the Adamantine Cutter [in Three Hundred Lines]. Toh 16, Degé Kangyur vol. 34 (shes phyin, ka), f. 121a–132b; also KPD 34: 327–357. Translated in Red Pine (2001).
shes rab kyi pha rol tu phyin pa sdud pa tshigs su bcad pa (Prajñāpāramitāsañcayagāthā) [Verse Summation of the Transcendental Perfection of Wisdom]. Toh 13, Degé Kangyur vol. 34 (shes phyin, ka), f. 1b–19b; also KPD 34: 3–44. Translated in Conze (1973).
shes rab kyi pha rol tu phyin pa’i snying po (Prajñāpāramitāhṛdayasūtra) [Heart Sūtra of the Transcendent Perfection of Wisdom]. Toh 21, Degé Kangyur vol. 34 (shes phyin, ka), f. 144b–146a; also KPD 34, pp. 402–405. Translated in Red Pine (2004) and in Dharmachakra Translation Committee (2022).
Indic Commentaries
Asaṅga. chos mngon pa kun las btus pa (Abhidharmasamuccaya) [The Compendium of Abhidharma]. Toh 4049. Degé Tengyur vol. 236 (sems tsam, ri), fol. 44b–120a; also TPD 76: 116–313. Translated from French in Boin-Webb (2001).
rnal ’byor spyod pa’i sa’i dngos gzhi (Yogacaryābhūmivastu). Toh 4035–4037, Degé Tengyur vols. 229–231 (sems tsam, tshi–vi). This is the first of the five parts of the Yogacaryā Level, comprising three texts: Yogacaryābhūmi (Toh 4035) and its sub-sections: Śrāvakabhūmi (Toh 4036) and Bodhisattvabhūmi (Toh 4037).
Haribhadra. mngon rtogs rgyan gyi snang ba (Abhisamayalaṃkārāloka) [Light for the Ornament of Emergent Realization]. Toh 3791, Degé Tengyur vol. 85 (shes phyin, cha), f. 1b–341a; also TPD 51: 891–1728. Translated in Sparham (2006–2012).
Kalyāṇamitra. ’dul bag zhi rgya cher ’grel pa (Vinayavastuṭīkā) [Great Commentary on the Chapters on Monastic Discipline]. Toh 4113, Degé Tengyur vol. 258 (’dul ba, tsu), f. 177a–326a; also TPD 87: 481–883.
Maitreya. [shes rab kyi pha rol tu phyin pa’i man ngag gi bstan bcos] mngon par rtogs pa’i rgyan (Abhisamayālaṃkāra-[nāma-prajñāpāramitopadeśaśāstrakārikā]) [Ornament of Clear Realization]. Toh 3786, Degé Tengyur vol. 80 (shes phyin, ka), fol. 1b–13a; also TPD 49: 3–30. Translated in Conze (1954) and Thrangu (2004).
[theg pa chen po] mdo sde’i rgyan zhes bya ba’i tshig le’ur byas pa ([Mahāyāna]sūtrālaṃkārakārikā) [Ornament of the Sūtras of the Great Vehicle]. Toh 4020, Degé Tengyur vol. 225 (sems tsam, phi), f. 1b–39a; also TPD 70: 805–890 Translated in Jamspal et al. (2004).
theg pa chen po rgyud bla ma’i bstan bcos (Mahāyānottaratantraśāstra) [Ultimate Continuum of the Great Vehicle]. Toh 4024, Degé Tengyur vol. 225 (sems tsam, phi), f. 54b–73a; also TPD 70: 935–979. Translated in Holmes, Kenneth and Katia Holmes. The Changeless Nature. Eskdalemuir: Karma Drubgyud Drajay Ling, 1985. See also Takasaki, Jikido. A Study on the Ratnagotravibhāga (Uttaratantra). SOR XXXIII. Roma: ISMEO, 1966.
Ratnākāraśānti. shes rab kyi pha rol tu phyin pa brgyad stong pa’i dka’ ’grel snying po mchog (Aṣṭasāhasarikāprajñāpāramitāpañjikāsārottama). Toh 3803, Degé Tengyur, vol. 89 (shes phyin, tha), f. 1b–230a; also TPD 53: 711–1317.
Vasubandhu. chos mngon pa’i mdzod kyi bshad pa (Abhidharmakośabhāṣya). Toh 4090, Degé Tengyur vol. 242 (mngon pa, ku), fol. 26b–258a; also TPD 79: 65–630. Translated from the French in Pruden (1988–1990).
chos mngon pa’i mdzod kyi tshig le’ur byas pa (Abhidharmakośakārikā). Toh 4089, Degé Tengyur vol. 242 (mngon pa, ku), fol. 1b–25a; also TPD 79: 3–59. Translated from the French in Pruden (1988–1990).
Vasubandhu/Dāṃṣṭrasena. shes rab kyi pha rol tu phyin pa ’bum pa dang nyi khri lnga stong pa dang khri brgyad stong pa’i rgya cher bshad pa (Śatasahāsrikāpañcaviṃśatisāhasrikāṣṭādaśasāhasrikāprajnā-pāramitābṛhaṭṭīkā) [The Long Explanation of the Noble Perfection of Wisdom in One Hundred Thousand, Twenty-Five Thousand, and Eighteen Thousand Lines]. Toh 3808, Degé Tengyur vol. 93 (shes phyin, pha), fol. 1b–292b; also TPD 55: 645–1376. English translation in Sparham (2022).
Vimuktisena. shes rab kyi pha rol tu phyin pa stong phrag nyi shu lnga pa’i man ngag gi bstan bcos mngon par rtogs pa’i rgyan gyi ’grel pa (Pañcaviṃśatisāhasrikāprajñāpāramitopdeśaśāstrābhisamayālaṃkāravṛtti) [Commentary on the Ornament of Clear Realization: A Treatise of Instruction on the Transcendent Perfection of Wisdom in Twenty-Five Thousand Lines]. Toh 3787, Degé Tengyur, vol. 80 (shes phyin, ka), f. 14b–212a); also TPD 49: 33–530. Translated in Sparham (2006–2012).
Indigenous Tibetan Works
Jamgön Kongtrül (’jam mgon kong sprul). shes bya kun khyab mdzod [The Treasury of Knowledge]. Root verses contained in three-volume publication. Beijing: Mi rigs dpe skrun khang, 1982; Boudhnath: Padma Karpo Translation Committee edition, 2000 (photographic reproduction of the original four-volume Palpung xylograph, 1844). Translated, along with the auto-commentary, by the Kalu Rinpoche Translation Group in The Treasury of Knowledge series (TOK). Ithaca, NY: Snow Lion Publications, 1995 to 2012. Mentioned here are Kalu Rinpoche Translation Group 1995 (Book 1) and 1998 (Book 5); Ngawang Zangpo 2010 (Books 2, 3, and 4); Callahan 2007 (Book 6, Part 3); and Dorje 2012 (Book 6 Parts 1-2).
Kawa Paltsek (ka ba dpal brtsegs) and Namkhai Nyingpo (nam mkha’i snying po). ldan dkar ma (pho brang stod thang ldan dkar gyi chos ’gyur ro cog gi dkar chag). Toh 4364, Degé Tengyur vol. 308 (sna tshogs, jo), f. 294b–310a; also TPD 116: 786–827.
Nordrang Orgyan (nor brang o rgyan). chos rnam kun btus. 3 vols. Beijing: Krung go’i bod rig pa dpe skrun khang, 2008.
Situ Paṇchen (si tu paṇ chen) or Situ Chökyi Jungné (si tu chos kyi ’byung gnas). sde dge’i bka’ ’gyur dkar chags. Degé Kangyur, vol. 103 (dkar chags, lak+S+mI and shrI), Toh 4568; also Chengdu: Sichuan Mi rigs dpe skrun khang, 1989.
Various, bye brag tu rtogs par byed pa (Mahāvyutpatti). Toh 4346, Degé Tengyur vol. 306 (sna tshogs, co), f. 1b–131a; also TPD 115: 3–254. Sakaki, Ryozaburo, ed. (1916–25); reprint, 1965.
Zhang Yisun et al. bod rgya tshig mdzod chen mo. 3 vols. Subsequently reprinted in 2 vols. and 1 vol. Beijing: Mi rigs dpe skrun khang, 1985. Translated in Nyima and Dorje 2001 (vol. 1).
Secondary Literature
Apte, Vaman Shivram. The Practical Sanskrit-English Dictionary. 3rd edition. Delhi: Motilal Banarsidass, 1965.
Bodhi, Bhikkhu, trans. The Sūtra on the All-Embracing Net of Views. Kandy: Buddhist Publication Society, 1978.
Boin-Webb, Sara, trans. Abhidharmasamuccaya: The Compendium of the Higher Teaching (Philosophy). By Asanga. From the French translation by Walpola Rahula. Fremont, CA: Asian Humanities Press, 2001.
Brunnholzl, Karl. Gone Beyond (Volume One): The Prajñāpāramitā Sūtras, The Ornament of Clear Realization, and Its Commentaries in the Tibetan Kagyu Tradition. Ithaca, New York: Snow Lion Publications, 2010.
Burchardi, Anne, trans. The Teaching on the Great Compassion of the Tathāgata (Tathāgatamahākaruṇānirdeśa, Toh 147). 84000: Translating the Words of the Buddha, 2020.
Callahan, Elizabeth, trans. The Treasury of Knowledge (Book Six, Part Three): Frameworks of Buddhist Philosophy. By Jamgön Kongtrul. Ithaca, NY: Snow Lion Publications, 2007.
Cleary, Thomas, trans. The Flower Ornament Scripture. Boston and London: Shambhala, 1984.
Conze, Edward, trans. (1954). Abhisamayālaṅkāra. SOR 6. Rome: ISMEO.
———(1960) The Prajñāpāramitā Literature. New Delhi: Munishiram Manoharlal.
———trans. (1973). The Perfection of Wisdom in Eight Thousand Lines and Its Verse Summary. Bolinas, CA: Four Seasons Foundation.
———(1973) Materials for a Dictionary of The Prajñāpāramitā Literature. Tokyo: Suzuki Research Foundation.
———trans. (1975). The Large Sutra on Perfect Wisdom. Berkeley: University of California Press.
Davidson, Ronald. “Studies in Dhāraṇī Literature I: Revisiting the Meaning of the Term Dhāraṇī.” Journal of Indian Philosophy 37, no. 2 (April 2009): 97–147.
Dayal, Har. The Bodhisattva Doctrine in Buddhist Sanskrit Literature. London: Routledge & Kegan Paul, 1932. Reprinted Delhi: Motilal Banarsidass, 1970.
Dharmachakra Translation Committee, trans. (2013). The Play in Full (Lalitavistara). 84000: Translating the Words of the Buddha.
———trans. (2019). The Jewel Cloud (Ratnamegha, Toh 231). 84000: Translating the Words of the Buddha.
———trans. (2021). The Questions of Nāga King Sāgara (1) (Sāgaranāgarājaparipṛcchā, Toh 153). 84000: Translating the Words of the Buddha.
———trans. (2022). The Heart of the Perfection of Wisdom, the Blessed Mother (Bhagavatīprajñāpāramitāhṛdaya, Toh 21). 84000: Translating the Words of the Buddha.
Dorje, Gyurme, trans. (1987). “The Guhyagarbhatantra and its XIVth Century Tibetan Commentary Phyogs bcu mun sel.” 3 vols. PhD diss. University of London, School of Oriental and African Studies.
———trans. (2012). Indo-Tibetan Classical Learning and Buddhist Phenomenology. By Jamgön Kongtrul. Boston: Snow Lion.
Dudjom Rinpoche. The Nyingma School of Tibetan Buddhism: Its Fundamentals and History. 2 vols. Translated by Gyurme Dorje with Matthew Kapstein. Boston: Wisdom Publications, 1991.
Edgerton, Franklin. Buddhist Hybrid Sanskrit Grammar and Dictionary. 2 vols. New Haven: Yale University Press,1953.
Falk, Harry (2011) “The ‘Split’ Collection of Kharoṣṭhī texts.” ARIRIAB 14 (2011): 13-23.
———(2012). In collaboration with Seishi Karashima, “A first‐century Prajñāpāramitā manuscript from Gandhāra- Parivarta 1 (Texts from the Split Collection 1),” ARIRIAB 15 (2012), 19–61.
Hikata, Ryfishé. “An Introductory Essay on Prajñāpāramitā Literature”, in Suvikrāntavikāamiparipṛcchā Prajñāpāramitā-Sūtra. Fufuoka: Kyūshū University, 1958, pp. ix–lxxxiii.
Jamspal, Lobzang et al., trans. The Universal Vehicle Discourse Literature. New York: American Institute of Buddhist Studies at Columbia University, 2004.
Jamieson, R.Craig. The Perfection of Wisdom. New York: Penguin Viking, 2000.
Jones, J.J. trans. The Mahāvastu (3 vols.) in Sacred Books of the Buddhists. London: Luzac & Co., 1949–56.
Kalu Rinpoche Translation Group, trans. (1995). The Treasury of Knowledge (Book One): Myriad Worlds. By Jamgön Kongtrul. Ithaca, NY: Snow Lion Publications.
———trans. (1998). The Treasury of Knowledge (Book Five): Buddhist Ethics. By Jamgön Kongtrul. Ithaca, NY: Snow Lion Publications.
Karashima, Seishi, trans. A Critical Edition of Lokakṣema’s Translation of the Aṣṭasāhasrikā Prājñāpāramitā, Bibliotheca Philologica et Philosophica Buddhica, XII. Tokyo, International Research Institute for Advanced Buddhology, Soka University, 2011.
Kloetzli, Randy. Buddhist Cosmology. Delhi: Motilal Banarsidass, 1983.
Konow, Sten. The First Two Chapters of the Daśasāhasrikā Prajñāpāramitā: Restoration of the Sanskrit Text, Analysis and Index. Oslo: I Kommisjon Hos Jacob Dybwad, 1941.
Lamotte, Étienne. History of Indian Buddhism: from the Origins to the Śaka Era. Paris: Peeters Press, 1988.
Lamotte, Etienne (2010–2011). The Treatise of the Great Virtue of Wisdom. Translated from the French by Karma Migme Chodron.
Law, Bimala Chum. A History of Pāli Literature. London: Kegan Paul, Trench, Trubner & Co., 1933.
McRae, John, trans. The Platform Sutra of the Sixth Patriarch (Liùzǔ Tánjīng). Berkeley: Numata Center for Buddhist Translation and Research, 2000.
Ñāṇamoli, Bhikkhu, trans. The Path of Purification by Buddhaghosa. Kandy: Buddhist Publication Society, 1979.
Nasim Khan, M. & M. Sohail Khan, “Buddhist Kharoṣṭhī Manuscripts from Gandhāra: A New Discovery,” The Journal of Humanities and Social Sciences 12, nos. 1–2 (2004 (2006)). Peshawar: 9–15.
Negi, J.S., ed.: Tibetan Sanskrit Dictionary (Bod skad dang legs sbyar gyi tshig mdzod chen mo). 16 vols. Sarnath: Central Institute of Higher Tibetan Studies, 1993-2005.
Ngawang Zangpo, trans. The Treasury of Knowledge (Books Two, Three, and Four): Buddhism’s Journey to Tibet. By Jamgön Kongtrul. Ithaca, NY: Snow Lion Publications, 2010.
Nyima, Tudeng and Gyurme Dorje, trans. An Encyclopaedic Tibetan-English Dictionary. Vol. 1. Beijing and London: Nationalities Publishing House and SOAS, 2001.
Padmakara Translation Group, trans. The Words of My Perfect Teacher. By Patrul Rinpoche. San Francisco: Harper Collins, 1994.
———trans. (2023). The Perfection of Wisdom in Twenty-five Thousand Lines (Pañcaviṃśatisāhasrikāprajñāpāramitā, Toh 9). 84000: Translating the Words of the Buddha.
Pagel, Ulrich “The Dhāraṇīs of Mahāvyutpatti # 748: Origins and Formation,” in Buddhist Studies Review 24 no. 2 (2007), 151–91.
Pfandt, Peter. Mahāyāna Texts Translated into Western Languages. Cologne: In Kommission bei E.J. Brill, 1983.
Pruden, Leo M., trans. Abhidharmakośabhāṣyaṃ by Vasubandhu. Translated by Louis de La Vallée Poussin. English translation by Leo M. Pruden. 4 vols. Berkeley: Asian Humanities Press, 1988–1990.
Red Pine, trans. (2001). The Diamond Sutra: The Perfection of Wisdom; Text and Commentaries Translated from Sanskrit and Chinese. Berkeley: Counterpoint.
———trans. (2004). The Heart Sutra: The Womb of Buddhas. Shoemaker & Hoard.
Rigdzin, Tsepak. Tibetan-English Dictionary of Buddhist Terminology. Dharamsala: LTWA, 1993.
Salomon, Richard (1990). “New evidence for a Gāndhārī origin of the Arapacana syllabary.” Journal of the American Oriental Society 110 no. 2: 255–273.
———(2000). A Gāndhārī Version of the Rhinoceros Sutra: British Library Kharoṣṭhi Fragment 5B, Seattle and London: Univ. of Washington Press.
Schopen, Geoffrey. Figments and Fragments of Mahāyāna Buddhism in India. Honolulu: University of Hawaii Press, 2005.
Sparham, Gareth, trans. (2006-2012). Abhisamayālaṃkāra with vṛtti and ālokā / vṛtti by Ārya Vimuktisena; ālokā by Haribhadra. 4 vols. Fremont, CA: Jain Publishing.
———trans. (2022a). The Transcendent Perfection of Wisdom in Eighteen Thousand Lines (Aṣṭadaśasāhasrikāprajñāpāramitā, Toh 10). 84000: Translating the Words of the Buddha.
———, trans. (2022b). The Long Explanation of the Noble Perfection of Wisdom in One Hundred Thousand, Twenty-Five Thousand, and Eighteen Thousand Lines ———, trans. (2024). The Perfection of Wisdom in One Hundred Thousand Lines (Śatasāhasrikāprajñāpāramitā, Toh 8). 84000: Translating the Words of the Buddha.
Strauch, Ingo. (2007–2008), “The Bajaur collection: A new collection of Kharoṣṭhī manuscripts. A preliminary catalogue and survey.”
Thrangu Rinpoche, Khenchen et al, trans. The Ornament of Clear Realization. Auckland: Zhyisil Chokyi Ghatsal Charitable Trust Publications, 2004.
Tibetan Classics Translators Guild of New York, trans. The Dharma Council (Dharmasaṅgīti, Toh 238). 84000: Translating the Words of the Buddha, 2024.
Vienna Buddhist Translation Studies Group, trans. The Questions of Rāṣṭrapāla (Rāṣṭrapālaparipṛcchāsūtra, Toh 62). 84000: Translating the Words of the Buddha, 2021.
Williams, Paul. Mahāyāna Buddhism. London: Routledge, 1989.
Glossary
Types of attestation for names and terms of the corresponding source language
Attested in source text
This term is attested in a manuscript used as a source for this translation.
Attested in other text
This term is attested in other manuscripts with a parallel or similar context.
Attested in dictionary
This term is attested in dictionaries matching Tibetan to the corresponding language.
Approximate attestation
The attestation of this name is approximate. It is based on other names where the relationship between the Tibetan and source language is attested in dictionaries or other manuscripts.
Reconstruction from Tibetan phonetic rendering
This term is a reconstruction based on the Tibetan phonetic rendering of the term.
Reconstruction from Tibetan semantic rendering
This term is a reconstruction based on the semantics of the Tibetan translation.
Source unspecified
This term has been supplied from an unspecified source, which most often is a widely trusted dictionary.
abdomen is not misshapen
- sku ma rnyongs pa
- སྐུ་མ་རྙོངས་པ།
- abhugnakukṣitā
abdomen is slender
- phyal phyang nge ba
- ཕྱལ་ཕྱང་ངེ་བ།
- kṣāmodaratā
abdomen that is unwrinkled
- sku la gnyer ma med pa
- སྐུ་ལ་གཉེར་མ་མེད་པ།
- mṛṣṭakukṣitā
Ābhāsvara
- ’od gsal
- འོད་གསལ།
- ābhāsvara
abide
- gnas
- གནས།
- adhitiṣṭhati
abides in the sense field of infinite consciousness
- rnam shes mtha’ yas skye mched la gnas pa
- རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་གནས་པ།
- vijñānānantyāyatanaṃ viharati
abides in the sense field of infinite space
- nam mkha’ mtha’ yas skye mched la gnas pa
- ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་གནས་པ།
- ākāśānantyāyatanaṃ viharati
abiding
- gnas pa
- གནས་པ།
- adhitiṣṭhan
Abiding in the Real Nature Without Mentation
- de bzhin nyid la gnas shing sems med pa
- དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་ཤིང་སེམས་མེད་པ།
- tathatāsthitaniścita
abiding nature of all things
- chos rnams kyi chos gnas pa nyid
- ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་གནས་པ་ཉིད།
- dharmasthititā
abiding nature of phenomena
- chos gnas pa nyid
- ཆོས་གནས་པ་ཉིད།
- dharmasthititā
abiding of phenomena in the real nature
- de bzhin nyid du chos gnas pa
- དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཆོས་གནས་པ།
- tathatādharmasthiti
Abiding Without Mentation
- sems med par gnas pa
- སེམས་མེད་པར་གནས་པ།
- niścitta
abode
- gnas
- གནས།
- layana
absence of distinguishing counterparts
- ldog pa
- ལྡོག་པ།
- vyāvṛtti
absence of dogmatic assumptions
- mchog tu ’dzin pa med pa
- མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པ།
- aparāmarśaṇatā
Absence of Joy with Respect to All Happiness and Suffering
- bde ba dang sdug bsngal thams cad la mngon par dga’ ba med pa
- བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་པ།
- sarvasukhaduḥkhanirabhinandī
absolutely existent
- yang dag par yongs su grub pa
- ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ།
- pariniṣpanna
absolutely void
- shin tu dben pa
- ཤིན་ཏུ་དབེན་པ།
- atyantavivikta
absorb
- sdud par bgyid
- སྡུད་པར་བགྱིད།
- parigrahakaroti
absorption in cessation
- ’gog pa’i snyoms par ’jug pa
- འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ།
- nirodhasamāpatti
abundant in splendor
- dbang ’byor pa
- དབང་འབྱོར་པ།
- abhujiṣya
accept
- khas len
- ཁས་ལེན།
- upaiti
acceptance
- bzod pa
- བཟོད་པ།
- kṣānti
acceptance that phenomena are non-arising
- mi skye pa’i chos la bzod pa
- མི་སྐྱེ་པའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ།
- anutapattikadharmakṣānti
accepted
- yongs su zin pa
- ཡོངས་སུ་ཟིན་པ།
- parigṛhīta
accommodate
- go ’byed
- གོ་འབྱེད།
- avakāśa bhavati
Accumulation of All Attributes
- yon tan thams cad kyi tshogs su gyur pa
- ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚོགས་སུ་གྱུར་པ།
- sarvaguṇasaṃcaya
acquire the precepts on the basis of actual reality
- chos nyid kyis thob pa
- ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ།
- dharmatāpratilambhika
acquisitiveness
- kun tu ’dzin pa’i sems
- yongs su ’dzin pa
- ཀུན་ཏུ་འཛིན་པའི་སེམས།
- ཡོངས་སུ་འཛིན་པ།
- āgrahacitta
- udgrahacitta
- parigraha
actions (physical, verbal and mental) that are tainted with the inadmissible transgressions
- (lus kyi las dang ngag gi las dang yid kyi) las kha na ma tho ba dang bcas pa
- ༼ལུས་ཀྱི་ལས་དང་ངག་གི་ལས་དང་ཡིད་ཀྱི༽ ལས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ།
- sāvadyasya kāyavāgmanaskarma
actor
- byed pa po
- བྱེད་པ་པོ།
- kartṛ
actual birth
- skye ba
- སྐྱེ་བ།
- jāti
actualize
- mngon sum du byed
- mngon par grub
- མངོན་སུམ་དུ་བྱེད།
- མངོན་པར་གྲུབ།
- sākṣātkaroti
- abhinirvartate
- abhinirharati
actualize formative predispositions
- ’du byed rnams mngon par ’du byed
- འདུ་བྱེད་རྣམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད།
- abhisaṃskārān abhisaṃskaroti
Adamantine
- rdo rje lta bu
- རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ།
- vajropama
adamantine gnosis
- rdo rje lta bu’i ye shes
- རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས།
- vajropamajñāna
adamantine meditative stability
- rdo rje lta bu’i ting nge ’dzin
- རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན།
- vajropamasamādhi
adopt the precepts
- yang dag pa blang
- ཡང་དག་པ་བླང་།
- samādānavirati
advance courageously
- gnon
- གནོན།
- parākramate
advantage
- phan yon
- ཕན་ཡོན།
- anuśaṃsā
afflicted
- kun nas nyon mongs pa
- nyon mongs
- ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ།
- ཉོན་མོངས།
- saṃkleśika
- vihanyati
afflicted mental state
- nyon mongs
- kun nas nyong mongs pa
- sems las byung ba’i nye ba’i nyon mongs pa
- ཉོན་མོངས།
- ཀུན་ནས་ཉོང་མོངས་པ།
- སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ།
- kleśa
- saṃkleśa
- caitasikopakleśa
afraid and terrified (be)
- dngang la dngang bar ’gyur
- དངང་ལ་དངང་བར་འགྱུར།
- saṃtrāsamāpatsyate
afraid (be)
- dngang
- དངང་།
- saṃtrāsam apadyate
afraid (will be)
- dngang bar ’gyur
- དངང་བར་འགྱུར།
- samtrāsam āpatsyate
agent
- byed du ’jug pa po
- byed pa po
- བྱེད་དུ་འཇུག་པ་པོ།
- བྱེད་པ་པོ།
- kārāpaka
- kartṛ
aggregate of consciousness
- rnam par shes pa’i phung po
- རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ།
- vijñānaskandha
aggregate of ethical discipline
- tshul khrims kyi phung po
- ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ།
- śīlaskandha
aggregate of feelings
- tshor ba’i phung po
- ཚོར་བའི་ཕུང་པོ།
- vedanāskandha
aggregate of formative predispositions
- ’du byed kyi phung po
- འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ།
- saṃskāraskandha
aggregate of liberation
- rnam par grol ba’i phung po
- རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ།
- vimuktiskandha
aggregate of meditative stability
- ting nge ’dzin gyi phung po
- ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ།
- samādhiskandha
aggregate of perceptions
- ’du shes kyi phung po
- འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ།
- saṃjñāskandha
aggregate of physical forms
- gzugs kyi phung po
- གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ།
- rūpaskandha
aggregate of the perception of liberating gnosis
- rnam par grol ba’i ye shes mthong ba’i phung po
- རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ།
- vimuktijñānadarśanaskandha
aggregate of wisdom
- shes rab kyi phung po
- ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ།
- prajñāskandha
aging and death
- rga shi
- རྒ་ཤི།
- jarāmaraṇa
agitation
- ’khrugs pa
- འཁྲུགས་པ།
- kṣobhaṇa
agitation and regret
- rgod pa dang ’gyod pa
- རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ།
- auddhatyakaukṛtya
Akaniṣṭha
- ’og min
- འོག་མིན།
- akaniṣṭha
Akṣobhya
- mi ’khrugs pa
- མི་འཁྲུགས་པ།
- akṣobhya
alert
- shes bzhin can
- ཤེས་བཞིན་ཅན།
- saṃprajāna
alertness
- shes bzhin
- ཤེས་བཞིན།
- samprajanya
alien
- ’gyes pa
- འགྱེས་པ།
- parataḥ
alienated (be)
- sems gzhan du ’gyur
- gzhan nyid du ’gyur
- སེམས་གཞན་དུ་འགྱུར།
- གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར།
- cittasyānyathā bhavati
- anyatvamāpadyate
all the activities of their bodies are preceded by gnosis and followed by gnosis
- lus kyi las thams cad ye shes sngon du ’gro zhing ye shes kyi rjes su ’brang ba
- ལུས་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ།
- sarvakāyakarmajñānapūrvagamaṃ jñānānuparivarti
all the activities of their minds are preceded by gnosis and followed by gnosis
- yid kyi las thams cad ye shes sngon du ’gro zhing ye shes kyi rjes su ’brang ba
- ཡིད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ།
- sarvamanaḥkarmajñānapūrvagamaṃ jñānānuparivarti
all the activities of their speech are preceded by gnosis and followed by gnosis
- ngag gi las thams cad ye shes sngon du ’gro zhing ye shes kyi rjes su ’brang ba
- ངག་གི་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ།
- sarvavākkarmajñānapūrvagamaṃ jñānānuparivarti
ally
- dpung gnyen
- དཔུང་གཉེན།
- parāyaṇa
alms bowl
- lhung bzed
- ལྷུང་བཟེད།
- paṭapātra
already
- phyis
- ཕྱིས།
- eva
alteration
- gzhan du ’gyur ba
- གཞན་དུ་འགྱུར་བ།
- anyathātva
Amoghadarśin
- mthong ba don yod
- མཐོང་བ་དོན་ཡོད།
- amoghadarśin
amply curved shoulders
- dpung mgo shin tu zlum po
- དཔུང་མགོ་ཤིན་ཏུ་ཟླུམ་པོ།
- susaṃvṛtaskandhatā
Anabhraka
- sprin med
- mi che ba
- སྤྲིན་མེད།
- མི་ཆེ་བ།
- anabhraka
Ānanda
- kun dga’ bo
- ཀུན་དགའ་བོ།
- ānanda
anger
- khro ba
- ཁྲོ་བ།
- krodha
Anikṣiptadhura
- brtson pa mi gtong ba
- བརྩོན་པ་མི་གཏོང་བ།
- anikṣiptadhura
animal realm
- dud ’gro
- དུད་འགྲོ།
- tīryag
animalcule
- srin bu
- སྲིན་བུ།
- krimi
ankles are inconspicuous
- long bu rnams mi mngon pa
- ལོང་བུ་རྣམས་མི་མངོན་པ།
- gūḍhagulphatā
annoyance
- ’tshig pa
- འཚིག་པ།
- pradāśa
antigod
- lha ma yin
- ལྷ་མ་ཡིན།
- asura
Anupamacintin
- blo gros dpe med
- བློ་གྲོས་དཔེ་མེད།
- anupamacintin
Aparagodānīya
- ba glang spyod
- བ་གླང་སྤྱོད།
- aparagodānīya
apathy
- mngon par mi brtson pa
- མངོན་པར་མི་བརྩོན་པ།
- nirabhiyoga
aphorisms
- ched du brjod pa’i sde
- ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་སྡེ།
- udāna
Appeasing of All Deviations and Obstacles
- ’gal ba dang ’gog pa med pa
- འགལ་བ་དང་འགོག་པ་མེད་པ།
- sarvanirodhavirodhasaṃpraśamana
apperception
- rnam par rig pa
- རྣམ་པར་རིག་པ།
- vijjñapti
application of mindfulness which, with regard to feelings, observes feelings
- tshor ba’i rjes su lta ba’i dran pa nye bar gzhag pa
- ཚོར་བའི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ།
- vedanānupaśyīsmṛtyupasthāna
application of mindfulness which, with regard to phenomena, observes phenomena
- chos kyi rjes su lta ba’i dran pa nye bar gzhag pa
- ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ།
- dharmānupaśyīsmṛtyupasthāna
application of mindfulness which, with regard to the mind, observes the mind
- sems kyi rjes su lta ba’i dran pa nye bar gzhag pa
- སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ།
- cittānupaśyīsmṛtyupasthāna
application of mindfulness which, with regard to the physical body, observes the physical body
- lus kyi rjes su lta ba’i dran pa nye bar gzhag pa
- ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ།
- kāyānupaśyīsmṛtyupasthāna
applications of mindfulness
- dran pa nye bar gzhag pa
- དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ།
- smṛtyupasthāna
apprehend
- dmigs
- དམིགས།
- upalabhate
apprehended
- dmigs su yod pa
- དམིགས་སུ་ཡོད་པ།
- upalabdhya
- upalabdha
apprehensible
- dmigs su yod pa
- དམིགས་སུ་ཡོད་པ།
- upalabdhya
- upalabdha
apprehension
- dmigs pa
- དམིགས་པ།
- upalambha
appropriate
- yongs su ’dzin
- ཡོངས་སུ་འཛིན།
- parigṛhṇāti
Apramāṇābha
- tshad med ’od
- ཚད་མེད་འོད།
- apramāṇābha
Apramāṇaśubha
- tshad med dge
- ཚད་མེད་དགེ
- apramāṇaśubha
Arapacana alphabet
- a ra pa tsa na
- ཨ་ར་པ་ཙ་ན།
- arapacana
arhat
- dgra bcom pa
- དགྲ་བཅོམ་པ།
- arhat
arising
- skye ba
- སྐྱེ་བ།
- utpādita
armor-like attainment
- go cha’i sgrub pa
- གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པ།
- sannāhapratipatti
arms and legs are compact
- phyag dang zhabs yongs su rgyas pa
- ཕྱག་དང་ཞབས་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པ།
- utsadagātratā
arms and legs, as intended
- phyag dang zhabs ji ltar dgongs pa bzhin dang ldan pa
- ཕྱག་དང་ཞབས་ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་བཞིན་དང་ལྡན་པ།
- yathepsitapāṇipādatā
arms that reach down to his knees when standing, without bending down
- bzhengs bzhin du ma btud par phyag pus mor sleb pa
- བཞེངས་བཞིན་དུ་མ་བཏུད་པར་ཕྱག་པུས་མོར་སླེབ་པ།
- paṭūrubāhatā
army
- dpung gi tshogs
- དཔུང་གི་ཚོགས།
- balakāya
aromatic jar
- phog phor
- ཕོག་ཕོར།
- dhūpaghaṭikā
Asaṅga
- thogs med
- ཐོགས་མེད།
- asaṅga
Ascertainment of Names
- ming nges par ’jug pa
- མིང་ངེས་པར་འཇུག་པ།
- nāmaniyatapraveśa
ascetic supremacy
- brtul zhugs mchog ’dzin
- བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་འཛིན།
- vrataparāmarśa
Aśoka
- mya ngan med
- མྱ་ངན་མེད།
- aśoka
aspect of liberation
- rnam par thar pa
- རྣམ་པར་ཐར་པ།
- vimokṣa
aspirationlessness
- smon pa med pa
- སྨོན་པ་མེད་པ།
- apraṇihita
assembly
- g.yog ’khor
- གཡོག་འཁོར།
- parivāra
associate
- sbyor
- སྦྱོར།
- yojayati
asylum
- rten
- རྟེན།
- upāśraya
at will
- ’dod na
- འདོད་ན།
- ākāṅkṣamāṇa
Atapa
- mi gdung ba
- མི་གདུང་བ།
- atapa
attach importance to
- lhur len
- ལྷུར་ལེན།
- guruko bhavati
attached to
- chags
- ཆགས།
- sajjati
attachment to the world system of form
- gzugs kyi ’dod chags
- གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས།
- ruparāga
attachment to the world system of formlessness
- gzugs med pa’i ’dod chags
- གཟུགས་མེད་པའི་འདོད་ཆགས།
- ārūpyarāga
attainment
- thob pa
- ཐོབ་པ།
- prāpti
attainment of manifest enlightenment
- mngon par byang chub pa
- མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ།
- abhibodhana
attention
- yid la byed pa
- ཡིད་ལ་བྱེད་པ།
- manaskāra
attentiveness
- yid la byed pa
- ཡིད་ལ་བྱེད་པ།
- manaskāra
attitude free from hostility
- zhe ’gras pa med pa’i sems
- ཞེ་འགྲས་པ་མེད་པའི་སེམས།
- apratihatacitta
attract
- sdud par byed pa
- yongs su sdud
- སྡུད་པར་བྱེད་པ།
- ཡོངས་སུ་སྡུད།
- saṃgṛhnati
- anughṛhṇāti
attractive
- sdug pa
- སྡུག་པ།
- śubha
aureole
- ’od
- འོད།
- prabhā
aureole of light, extending a full arm span
- ’od ’dom gang ba
- འོད་འདོམ་གང་བ།
- vyāmaprabhatā
auspicious ceremonies
- bkra shis
- བཀྲ་ཤིས།
- maṅgala
Auspicious Eon
- bskal pa bzang po
- བསྐལ་པ་བཟང་པོ།
- bhadrakalpa
Avalokiteśvara
- spyan ras gzigs dbang phyug
- སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག
- avalokiteśvara
Avṛha
- mi che ba
- མི་ཆེ་བ།
- avṛha
awareness
- rig pa
- རིག་པ།
- vidyā
barley
- nas
- ནས།
- yava
basic syllable
- yi ge’i phyi mo
- ཡི་གེའི་ཕྱི་མོ།
- matṛkā
basis of delusion
- gti mug gi gzhi
- གཏི་མུག་གི་གཞི།
- mohagatika
basis of desire (have the)
- ’dod chags kyi gzhi can
- འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཞི་ཅན།
- rāgagatika
basis of hatred (have the)
- zhe sdang gi gzhi can
- ཞེ་སྡང་གི་གཞི་ཅན།
- doṣagatika
basis of the variety of false views (have the)
- lta ba’i rnam pa’i gzhi can
- ལྟ་བའི་རྣམ་པའི་གཞི་ཅན།
- dṛṣṭigatika
basket
- za ma tog
- ཟ་མ་ཏོག
- karaṇḍdaka
beans
- mon sran sde’u
- མོན་སྲན་སྡེའུ།
- mudga
Beautiful Moon
- zla ba bzang po
- ཟླ་བ་བཟང་པོ།
- sucandra
beauty
- bya ba mdzes pa
- བྱ་བ་མཛེས་པ།
- śobhana
bedding
- mal cha
- མལ་ཆ།
- śayana
beginner bodhisattva
- byang chub sems dpa’ dang po ba
- བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་པོ་བ།
- prathamabodhisattva
behavior is perfect
- spyod lam phun sum tshogs pa
- སྤྱོད་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ།
- śucisamudācāratā
benediction
- gtam ’dre ba
- གཏམ་འདྲེ་བ།
- ālapana
bestow
- sbyin par byed
- སྦྱིན་པར་བྱེད།
- dāyikā karoti
bewilderment
- ’khrul pa
- འཁྲུལ་པ།
- bhrānti
Bhadrapāla
- bzang skyong
- བཟང་སྐྱོང་།
- bhadrapāla
bile disorders
- mkhris pa las gyur pa’i nad
- མཁྲིས་པ་ལས་གྱུར་པའི་ནད།
- paittikāvyādhi
birth
- skyes pa
- སྐྱེས་པ།
- jāti
birth from heat and moisture
- drod gsher las skyes
- དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས།
- saṃsvedaja
biting insect
- sha sbrang
- ཤ་སྦྲང་།
- maśaka
black agar wood
- a ka ru nag po
- ཨ་ཀ་རུ་ནག་པོ།
- kālāgaru
blessed one
- bcom ldan ’das
- བཅོམ་ལྡན་འདས།
- bhagavat
bliss
- bde ba
- བདེ་བ།
- sukha
blood vessels and nerves are inconspicuous
- rtsa rnams mi mngon pa
- རྩ་རྣམས་མི་མངོན་པ།
- gūḍhaśiratā
Blossoming and Purity of the Flowers of Virtue
- dge ba’i me tog rgyas shing dag pa
- དགེ་བའི་མེ་ཏོག་རྒྱས་ཤིང་དག་པ།
- śubhapuṣpitaśuddha
blue appearance
- sngon por lta bur ston pa
- སྔོན་པོར་ལྟ་བུར་སྟོན་པ།
- nīlanidarśana
blue lotus
- ut pa la
- ཨུཏ་པ་ལ།
- utpala
blue reflection
- ’od sngon po’i ’byung ba
- འོད་སྔོན་པོའི་འབྱུང་བ།
- nīlanirbhāsa
bodhisattva
- byang chub sems dpa’
- བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ།
- bodhisattva
body hairs are bluish black
- spu mthon ting can
- སྤུ་མཐོན་ཏིང་ཅན།
- abhinīlaromatā
body hairs are clean
- spu gtsang ba
- སྤུ་གཙང་བ།
- suciromatā
body hairs that point upwards
- sku’i spu gyen du phyogs pa
- སྐུའི་སྤུ་གྱེན་དུ་ཕྱོགས་པ།
- ūrdhvāgraromatā
body is clean
- sku gtsang ba
- སྐུ་གཙང་བ།
- śucigātratā
body is firm, like that of Nārāyaṇa
- sred med kyi bu’i ltar sku grims pa
- སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའི་ལྟར་སྐུ་གྲིམས་པ།
- nārāyaṇat susaṃhatagātratā
body is immaculate and without unpleasant odors
- sku la dri ma med cing dri mi zhim pa med pa
- སྐུ་ལ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་དྲི་མི་ཞིམ་པ་མེད་པ།
- vyapagatatilakagātratā
body is lustrous
- sku snum bag can
- སྐུ་སྣུམ་བག་ཅན།
- snigdhagātratā
- mṛṣṭagātratā
body is not slouched
- sku ma btud pa
- སྐུ་མ་བཏུད་པ།
- ajihmagātratā
body is soft
- sku ’jam pa
- སྐུ་འཇམ་པ།
- mṛdugātratā
body is supple
- sku mnyen pa
- སྐུ་མཉེན་པ།
- sukumāragātratā
body is well formed
- sku dbyibs legs pa
- སྐུ་དབྱིབས་ལེགས་པ།
- vṛttagātratā
body is well proportioned
- sku shin tu legs par ’brel pa
- སྐུ་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་འབྲེལ་པ།
- mṛṣṭagātratā
Boundless Inspiration
- spobs pa mtha’ yas
- སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས།
- anantaprabhā
Boundless Light
- snang ba mtha’ yas pa
- སྣང་བ་མཐའ་ཡས་པ།
- anantaprabhā
Brahmā
- tshangs pa
- ཚངས་པ།
- brahmā
Brahmakāyika
- tshangs ris
- ཚངས་རིས།
- brahmakāyika
Brahmapariṣadya
- tshangs ’khor
- ཚངས་འཁོར།
- brahmapariṣadya
Brahmapurohita
- tshangs pa’i mdun na ’don
- ཚངས་པའི་མདུན་ན་འདོན།
- brahmapurohita
brāhmin priest
- bram ze
- བྲམ་ཟེ།
- brāhmaṇa
brain tissue
- klad pa
- ཀླད་པ།
- mastaka
branches of enlightenment
- byang chub kyi yan lag
- བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག
- bodhyaṅga
Bṛhatphala
- ’bras bu che
- འབྲས་བུ་ཆེ།
- bṛhatphala
Bringer of Joy
- dga’ ba byed pa
- དགའ་བ་བྱེད་པ།
- ratikara
brittle
- rab tu ’jig pa
- རབ་ཏུ་འཇིག་པ།
- prabhaṅgurataḥ
broad heels
- rting pa yangs pa
- རྟིང་པ་ཡངས་པ།
- āyatapārṣṇitā
buddha
- sangs rgyas
- སངས་རྒྱས།
- buddha
buddha body of emanation
- sprul pa’i sku
- སྤྲུལ་པའི་སྐུ།
- nirmāṇakaya
buddha body of essentiality
- ngo bo nyid sku
- ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ།
- svābhāvikakāya
buddha body of form
- gzugs kyi sku
- གཟུགས་ཀྱི་སྐུ།
- rūpakāya
buddha body of gnosis and reality
- ye shes chos sku
- ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུ།
- jñānadharmakāya
buddha body of perfect resource
- longs spyod rdzogs pa’i sku
- ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ།
- sambhogakāya
buddha body of reality
- chos kyi sku
- ཆོས་ཀྱི་སྐུ།
- dharmakāya
buddhafield
- zhing khams
- ཞིང་ཁམས།
- kṣetra
Burning Lamp
- sgron ma ’bar ba
- སྒྲོན་མ་འབར་བ།
- jvalanolkā
burning tree stump
- sdong dum tshig pa
- སྡོང་དུམ་ཚིག་པ།
- dagdhasthūṇākṛti
calamitous
- rnam par gnod par byed pa
- རྣམ་པར་གནོད་པར་བྱེད་པ།
- upadravataḥ
calm
- zhi ba
- ཞི་བ།
- śānti
calmness
- zhi ba
- ཞི་བ།
- śānti
calves resembling those of an antelope
- byin pa ri dags e ne ya’i lta bu dang ldan pa
- བྱིན་པ་རི་དགས་ཨེ་ནེ་ཡའི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ།
- eṇeyajaṅghatā
Candragarbha
- zla ba’i snying po
- ཟླ་བའི་སྙིང་པོ།
- candragarbha
capable of assuming material form
- gzugs su rung ba
- གཟུགས་སུ་རུང་བ།
- rūpya
captivating speech
- gzung ba’i tshig
- གཟུང་བའི་ཚིག
- grahaṇapada
carefree inaction
- phrin las chung ba
- ཕྲིན་ལས་ཆུང་བ།
- alposukatā
carelessness
- bag med pa
- བག་མེད་པ།
- pramāda
carried out their duties
- lhag par bya ba byed
- ལྷག་པར་བྱ་བ་བྱེད།
- kṛtādhikaroti
Caturmahārājakāyika
- rgyal chen bzhi’i ris
- རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས།
- caturmahārājakāyika
cause one to know
- shes pa ’jug
- ཤེས་པ་འཇུག
- jñānaṃ pravartate
ceasing
- ’gag pa
- འགག་པ།
- nirodha
cerebral secretion
- klad rgyas
- ཀླད་རྒྱས།
- gūthaka
Certainty in the Expanse of Reality
- dbyings su nges pa
- དབྱིངས་སུ་ངེས་པ།
- dharmādhatuniyata
cessation of contaminants
- zag pa zad pa
- ཟག་པ་ཟད་པ།
- kṣīnāsrava
- āsravakṣaya
cessation of delusion
- gti mug zad pa
- གཏི་མུག་ཟད་པ།
- mohakṣaya
cessation of desire
- ’dod chags zad pa
- འདོད་ཆགས་ཟད་པ།
- rāgakṣaya
cessation of hatred
- zhe sdang zad pa
- ཞེ་སྡང་ཟད་པ།
- dveṣakṣaya
chapter
- le’u
- ལེའུ།
- parivarta
chiliocosm
- stong chung ngu’i ’jig rten gyi khams
- སྟོང་ཆུང་ངུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས།
- sāhasralokadhātu
clear realization
- mngon par rtogs pa
- མངོན་པར་རྟོགས་པ།
- abhisamaya
clear realization of all phenomena
- rnam kun mngon rdzogs rtogs pa
- རྣམ་ཀུན་མངོན་རྫོགས་རྟོགས་པ།
- sarvākārābhisambodha
close-fitting teeth
- tshems thags bzang
- ཚེམས་ཐགས་བཟང་།
- aviraladantatā
clothing
- na bza’
- ན་བཟའ།
- vastra
cognition
- shes pa
- ཤེས་པ།
- jñāna
cognizance
- rnam par shes par byed pa
- རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ།
- vijñāpanī
collarbones that are well covered
- thal gong rgyas pa
- ཐལ་གོང་རྒྱས་པ།
- citāntarāṃsatā
combined humoral disorders
- ’dus pa las gyur pa’i nad
- འདུས་པ་ལས་གྱུར་པའི་ནད།
- sāṃnipātikāvyādhi
come to be styled
- grangs su ’gro
- གྲངས་སུ་འགྲོ།
- sāṃkhyāṃ gacchati
commencing from the reality of illusion
- sgyu ma’i chos nyid nye bar bzung na
- སྒྱུ་མའི་ཆོས་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་ན།
- māyādharmatāmupādāya
commit them to
- sbyor bar byed
- སྦྱོར་བར་བྱེད།
- niyojayati
commit to writing
- glegs bam du chud par byed pa
- yi ger ’bri
- གླེགས་བམ་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ།
- ཡི་གེར་འབྲི།
- pustakagatāṃ karoti
- likhati
common phenomena
- thun mong gi chos
- ཐུན་མོང་གི་ཆོས།
- sādhāraṇadharma
compassion
- snying rje
- སྙིང་རྗེ།
- karuṇā
Complete Elimination of Right and Wrong
- yang dag pa dang log pa thams cad yang dag par sel ba
- ཡང་དག་པ་དང་ལོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སེལ་བ།
- sarva-samyaktvamithyātvasaṃgrasana
- samyaktvamithyātvasaṃgrasana
completely perfect buddha
- yang dag par rdzogs pa’i sangs rgyas
- ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས།
- samyaksaṃbuddha
- samyaksambuddhatva
completely perfect eyeballs
- spyan gyi tshogs yongs su rdzogs pa
- སྤྱན་གྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ།
- netragaṇaparipūrṇatā
complexion is radiant
- mdog gsal ba dag
- མདོག་གསལ་བ་དག
- bhāsvaravarṇatā
comprehend
- yongs su shes
- ཡོངས་སུ་ཤེས།
- parijānāti
comprehensibility
- ’dzin pa
- འཛིན་པ།
- nimittodgrahaṇa
- udgrahaṇa
conceive of
- rtog par byed
- རྟོག་པར་བྱེད།
- kalpayati
conceived
- gdags pa yod
- གདགས་པ་ཡོད།
- prajñaptir bhaviṣyati
conceptual elaboration
- spros pa
- སྤྲོས་པ།
- prapañca
conceptual notion
- rnam par rtog pa
- རྣམ་པར་རྟོག་པ།
- vikalpa
conceptualize
- mtshan mar byed
- mtshan mar ’dzin
- མཚན་མར་བྱེད།
- མཚན་མར་འཛིན།
- nimittī karoti
conceptualized as names and symbols
- ming gi brdar btags pa
- མིང་གི་བརྡར་བཏགས་པ།
- nāmasāṃketikī
conclusion
- mjug sdud
- མཇུག་སྡུད།
- nigamana
concomitance
- mtshungs ldan
- མཚུངས་ལྡན།
- samprayuktaka
condition (something)
- mngon par ’du byed
- མངོན་པར་འདུ་བྱེད།
- abhisaṃskaroti
conditioned
- ’dus byas
- འདུས་བྱས།
- saṃskṛta
conditioned element
- ’dus byas kyi khams
- འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས།
- saṃskṛtadhātu
conditioned phenomena
- ’dus byas kyi chos
- འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས།
- saṃskṛtadharma
conditioning
- mngon par ’du byed pa
- མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ།
- abhisaṃskāra
conducive to emancipation
- nges par ’byin pa
- ངེས་པར་འབྱིན་པ།
- nairyāṇika
conduct
- spyod pa
- སྤྱོད་པ།
- caryā
confess
- bshags par bgyi
- བཤགས་པར་བགྱི།
- deśayati
confidence
- mngon par yid ches pa
- མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ།
- abhisaṃpratyaya
confidence
- dang ba
- དང་བ།
- prasāda
conjoined
- ldan pa
- ལྡན་པ།
- saṃyukta
connected with
- lhan cig tu yang dag par ’du
- ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཡང་དག་པར་འདུ།
- samavasarati
consciousness
- rnam par shes pa
- རྣམ་པར་ཤེས་པ།
- vijñāna
consciousness element
- rnam par she spa’i khams
- རྣམ་པར་ཤེ་སྤའི་ཁམས།
- vijñānadhātu
Consecrated
- rab tu gnas pa
- རབ་ཏུ་གནས་པ།
- supratiṣṭhita
Consecrated as a King of Meditative Stability
- ting nge ’dzin gyi rgyal po ltar rab tu gnas pa
- ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་རབ་ཏུ་གནས་པ།
- samādhirājasupratiṣṭhita
consider
- mos par byed
- མོས་པར་བྱེད།
- adhimucyate
consider
- yang dag par rjes su lta ba
- yang dag par rjes su mthong ba
- ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བ།
- ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ།
- samanupaśyati
construe
- rnam par rtog par ’gyur
- རྣམ་པར་རྟོག་པར་འགྱུར།
- vikalpiṣyati
contaminated phenomena
- zag pa dang bcas pa’i chos
- ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས།
- sāsravadharma
contemplation
- nges par sems pa
- ངེས་པར་སེམས་པ།
- upanidhyāpana
contemplation of a bloated corpse
- rnam par bam pa’i ’du shes
- རྣམ་པར་བམ་པའི་འདུ་ཤེས།
- vyādhmātakasaṃjñā
contemplation of a bloody corpse
- rnam par dmar ba’i ’du shes
- རྣམ་པར་དམར་བའི་འདུ་ཤེས།
- vilohitakasaṃjñā
contemplation of a blue-black corpse
- rnam par sngos pa’i ’du shes
- རྣམ་པར་སྔོས་པའི་འདུ་ཤེས།
- vinīlakasaṃjñā
contemplation of a devoured corpse
- rnam par zos pa’i ’du shes
- རྣམ་པར་ཟོས་པའི་འདུ་ཤེས།
- vikhāditakasaṃjñā
contemplation of a dismembered corpse
- rnam par ’thor ba’i ’du shes
- རྣམ་པར་འཐོར་བའི་འདུ་ཤེས།
- vikṣiptakasaṃjñā
contemplation of a putrefied corpse
- rnam par rnags pa’i ’du shes
- རྣམ་པར་རྣགས་པའི་འདུ་ཤེས།
- vipūyakasamjñā
contemplation of a skeleton
- rus gong gi ’du shes
- རུས་གོང་གི་འདུ་ཤེས།
- asthisaṃjñā
contemplation of a worm-infested corpse
- rnam par ’bus gzhigs pa’i ’du shes
- རྣམ་པར་འབུས་གཞིགས་པའི་འདུ་ཤེས།
- vipaḍumakasaṃjñā
contemplation of an immolated corpse
- rnam par tshig pa’i ’du shes
- རྣམ་པར་ཚིག་པའི་འདུ་ཤེས།
- vidagdhakasaṃjñā
context
- gleng gzhi
- གླེང་གཞི།
- nidāna
contexts
- gleng gzhi’i sde
- གླེང་གཞིའི་སྡེ།
- nidāna
contoured
- gshong
- གཤོང་།
- nimna
contract
- dog par bgyid
- དོག་པར་བགྱིད།
- parīttīkaroti
contracted male organ
- ’doms kyi sba ba sbubs su nub pa
- འདོམས་ཀྱི་སྦ་བ་སྦུབས་སུ་ནུབ་པ།
- kośāvahitavastiguhyatā
conventional ethical discipline
- brda can gyi tshul khrims
- བརྡ་ཅན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས།
- sāṅketikaśīla
conventionally designated
- tha snyad du ’dogs pa
- ཐ་སྙད་དུ་འདོགས་པ།
- vyavahriyate
Convergence of All Mental Afflictions in Non-affliction
- nyon mongs pa med pa nyon mongs pa dang bcas pa thams cad yang dag par ’du ba
- ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུ་བ།
- anusaraṇasarvasamavasaraṇa
cooked food
- zan
- ཟན།
- bhakta
copper-colored nails
- sen mo zangs kyi mdog lta bu dang ldan pa
- སེན་མོ་ཟངས་ཀྱི་མདོག་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ།
- tāmranakhatā
coral tree flower
- man dA ra ba
- མན་དཱ་ར་བ།
- mandārava
correct
- rigs
- རིགས།
- yukta
correct action
- yang dag pa’i las kyi mtha’
- ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ།
- samyakkarmānta
correct delight
- dga’ ba yang dag
- dga’ ba yang dag byang chub kyi yan lag
- དགའ་བ་ཡང་དག
- དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག
- prīti
- prītibodhyaṅga
correct doctrinal analysis
- chos rab tu rnam par ’byed pa
- chos rab tu rnam par ’byed pa yang dag byang chub kyi yan lag
- ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ།
- ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག
- dharmapravicaya
- dharmapravicayabodhyaṅga
correct effort
- yang dag pa’i rtsol ba
- ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ།
- samyagvyāyāma
correct equanimity
- btang snyoms yang dag
- btang snyoms yang dag byang chub kyi yan lag
- བཏང་སྙོམས་ཡང་དག
- བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག
- upekṣā
- upekṣābodhyaṅga
correct exertion
- yang dag par spong ba
- ཡང་དག་པར་སྤོང་བ།
- prahāṇa
correct ideation
- yang dag pa’i rtog pa
- ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ།
- samyaksaṃkalpa
correct livelihood
- yang dag pa’i ’tsho ba
- ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ།
- samyagājīva
correct meditative stability
- ting nge ’dzin yang dag
- ting nge ’dzin yang dag byang chub kyi yan lag
- ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག
- ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག
- samādhi
- samādhibodhyaṅga
correct meditative stability
- yang dag pa’i ting nge ’dzin
- ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན།
- samyaksamādhi
Correct mental and physical refinement
- shin tu sbyangs pa
- ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ།
- praśrabdhi
correct perseverance
- brtson ’grus yang dag byang chub kyi yan lag
- brtson ’grus yang dag
- བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག
- བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག
- vīryabodhyaṅga
- vīrya
correct recollection
- dran pa yang dag
- dran pa yang dag byang chub kyi yan lag
- དྲན་པ་ཡང་དག
- དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག
- smṛti
- smṛtibodhyaṅga
correct recollection
- yang dag pa’i dran pa
- ཡང་དག་པའི་དྲན་པ།
- samyaksmṛti
correct speech
- yang dag pa’i ngag
- ཡང་དག་པའི་ངག
- samyagvāg
correct view
- yang dag pa’i lta ba
- ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ།
- samyagdṛṣṭi
correctly disregard
- yang dag par rjes su mi mthong ba
- ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ།
- na samanupaśyati
cotton robe
- ras bcos bu
- རས་བཅོས་བུ།
- dūṣya
counter-question
- yongs su zhu
- ཡོངས་སུ་ཞུ།
- paripraśnikaroti
counter-questioned
- yongs su zhus pa
- ཡོངས་སུ་ཞུས་པ།
- paripraśnikṛta
counterfeit path
- lam ltar bcos pa
- ལམ་ལྟར་བཅོས་པ།
- mārgapratirūpaka
courage
- spobs pa
- སྤོབས་པ།
- pratibhāna
courageous
- rtul phod
- རྟུལ་ཕོད།
- parākrama
covetousness
- brnab sems
- བརྣབ་སེམས།
- abhidhyā
- abhidhyā granthā
craving
- sred pa
- སྲེད་པ།
- tṛṣṇā
craving for the sacred doctrine
- chos la sred pa
- ཆོས་ལ་སྲེད་པ།
- dharmatṛṣṇā
creator
- byed pa po nyid
- བྱེད་པ་པོ་ཉིད།
- kartṛtva
Crest of Gnosis
- ye shes tog
- ཡེ་ཤེས་ཏོག
- jñānaketu
Crest of Power
- dbang po’i tog
- དབང་པོའི་ཏོག
- indraketu
Crest of the Victory Banner of Certainty
- nges pa’i rgyal mtshan tog
- ངེས་པའི་རྒྱལ་མཚན་ཏོག
- niyatadhvajaketu
Crest of the Victory Banner of the Moon
- zla ba’i rgyal mtshan tog
- ཟླ་བའི་རྒྱལ་མཚན་ཏོག
- candradhvajaketu
crimson
- btsod ka
- བཙོད་ཀ
- mañjiṣṭha
crookedness
- gya gyu
- གྱ་གྱུ།
- kauṭilyatā
crown extension
- spyi gtsug
- dbu gtsug tor dang ldan pa
- སྤྱི་གཙུག
- དབུ་གཙུག་ཏོར་དང་ལྡན་པ།
- śikha
- uṣṇīṣaśiraskatā
culminating clear realization
- rtse mor phyin pa’i mngon rtogs
- རྩེ་མོར་ཕྱིན་པའི་མངོན་རྟོགས།
- mūrdhābhisamaya
cultivate
- sgom
- སྒོམ།
- bhāvayati
cultivation
- bsgom pa
- བསྒོམ་པ།
- bhāvanā
cyclic existence
- ’khor ba
- འཁོར་བ།
- saṃsāra
cymbal
- sil snyan
- སིལ་སྙན།
- vādya
daughter of enlightened heritage
- rigs kyi bu mo
- རིགས་ཀྱི་བུ་མོ།
- kuladuhitā
- kulaputrī
daughter-in-law
- bu smad
- བུ་སྨད།
- putradārā
day lotus
- pad ma
- པད་མ།
- padma
death and transmigration
- ’chi ’pho
- འཆི་འཕོ།
- upapatti
debased in virtue
- dge bas smad pa
- དགེ་བས་སྨད་པ།
- nihīnavṛttīn
decrease
- ’grib pa
- འགྲིབ་པ།
- hāṇi
dedication
- bsngo ba
- yongs su bsngo ba
- བསྔོ་བ།
- ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ།
- pariṇāma
deep blue eyes
- spyan mthon ting lta bu
- སྤྱན་མཐོན་ཏིང་ལྟ་བུ།
- abhinīlanetratā
defining characteristic
- mtshan nyid
- མཚན་ཉིད།
- lakṣaṇa
defining characteristics of the essential nature
- ngo bo nyid kyi mtshan nyid
- ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད།
- svabhāvalakṣaṇa
Definitive Engagement in Precise Lexical Explanation
- nges pa’i tshig la gdon mi za bar ’jug pa
- ངེས་པའི་ཚིག་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇུག་པ།
- niruktiniyatapraveśa
definitive knowledge of all the afflicted and purified mental states and their emergence, with respect to the faculties, powers, branches of enlightenment, aspects of liberation, meditative concentrations, meditative stabilities, and formless absorption
- dbang po dang stobs dang byang chub kyi yan lag dang rnam par thar pa dang bsam gtan dang ting nge ’dzin dang snyoms par ’jug pa’i kun nas nyon mongs pa dang rnam par byang ba dang ldang pa shes pa yang dag pa ji lta ba bzhin du rab tu shes pa
- དབང་པོ་དང་སྟོབས་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་ལྡང་པ་ཤེས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ།
- sarvendriyabalabodhyaṅgavimokṣadhyānasamādhisamāpattisaṃkleśavyavadāna-vyuthānayathābhūtaprajñāna
definitive knowledge of multiple world systems and diverse dispositions
- ’jig rten kyi khams du ma pa khams sna tshogs pa yang dag pa ji lta ba bzhin du rab tu shes pa
- འཇིག་རྟེན་ཀྱི་ཁམས་དུ་མ་པ་ཁམས་སྣ་ཚོགས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ།
- nānalokadhātunānadhātuyathābhūtaprajñāna
definitive knowledge of the diversity of inclinations and the multiplicity of inclinations that other sentient beings and other individuals have
- sems can gzhan dag dang gang zag gzhan rnams kyi mos pa sna tshogs nyid dang mos pa du ma nyid yang dag pa ji lta ba bzhin du rab tu shes pa
- སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་ཉིད་དང་མོས་པ་དུ་མ་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ།
- anyasattvapudgala-nānādhimuktyanekādhimuktiyathābhūtaprajñāna
definitive knowledge of the paths that lead anywhere
- thams cad du ’gro ba’i lam yang dag pa ji lta ba bzhin du rab tu shes pa
- ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ།
- sarvatragāmanī-pratipadyathābhūtaprajñāna
definitive knowledge of the recollection of multiple past abodes, and of the transference of consciousness at the death and birth of all sentient beings
- sngon gyi gnas rnam pa du ma rjes su dran pa dang sems can rnams kyi ’chi ’pho dang skye ba yang dag pa ji lta ba bzhin du rab tu shes pa
- སྔོན་གྱི་གནས་རྣམ་པ་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ།
- anekapūrvanivāsānusmṛticyutyutpattiyathābhūtaprajñāna
definitive knowledge of whether the acumen of other sentient beings and other individuals is supreme or not
- sems can gzhan dag dang gang zag gzhan rnams kyi dbang po mchog dang mchog ma yin pa nyid yang dag pa ji lta ba bzhin du rab tu shes pa
- སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ།
- anyasattvapudgalendriyavarāvara-yathābhūtaprajñāna
definitive knowledge that things which are impossible are indeed impossible
- gnas ma yin pa la yang gnas ma yin par yang dag pa ji lta ba bzhin du rab tu shes pa
- གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་གནས་མ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ།
- asthānāsthānayathābhūtaprajñāna
definitive knowledge that things which are possible are indeed possible
- gnas la yang gnas su yang dag pa ji lta ba bzhin du rab tu shes pa
- གནས་ལ་ཡང་གནས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ།
- sthānasthānayathābhūtaprajñāna
definitive knowledge that through one’s own extrasensory powers one has actualized, achieved, and maintained in this very lifetime the liberation of mind and the liberation of wisdom in the state that is free from contaminants because all contaminants have ceased
- zag pa zad pa yang dag pa ji lta ba bzhin du rab tu shes pa
- zag pa zad pa
- ཟག་པ་ཟད་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ།
- ཟག་པ་ཟད་པ།
- āsrava-kṣayayathābhūtaprajñāna
- āsrava-kṣaya
definitive knowledge, through possibilities and causes, of the maturation of past, future, and present actions, and of those who undertake such actions
- ’das pa dang ma ’ongs pa dang da ltar byung ba’i las rnams dang las yang dag par len pa rnams kyi rnam par smin pa gnas kyi sgo dang rgyu’i sgo nas yang dag pa ji lta ba bzhin du rab tu shes pa
- འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ལས་རྣམས་དང་ལས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གནས་ཀྱི་སྒོ་དང་རྒྱུའི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ།
- atītānāgatapratyutpannasarvakarmasamādānahetuvipākayathābhūta-prajñāna
degenerate morality
- ’chal ba’i tshul khrims
- འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས།
- dauḥśīlya
delicacies
- bca’ ba
- བཅའ་བ།
- khādanīya
delicate, soft, and lustrous skin
- pags pa srab cing ’jam la snum pa
- པགས་པ་སྲབ་ཅིང་འཇམ་ལ་སྣུམ་པ།
- ślakṣṇamṛdusnehacchavitā
deluded
- rnam par rmongs pa
- རྣམ་པར་རྨོངས་པ།
- vimūḍha
delusion
- gti mug
- གཏི་མུག
- moha
demonic force
- bdud
- བདུད།
- māra
denial of opportunity
- skabs mi ’byed pa
- སྐབས་མི་འབྱེད་པ།
- navakāsadānatā
description
- brjod pa
- བརྗོད་པ།
- pravyāhāra
- abhidhāna
designated
- btags pa
- བཏགས་པ།
- prajñapta
designation
- tshig bla dags
- ཚིག་བླ་དགས།
- adhivacana
desire
- ’dod chags
- འདོད་ཆགས།
- rāga
despise
- brnyas pa
- བརྙས་པ།
- avamardana janayati
destitute of the sacred doctrine
- chos kyis spongs pa
- ཆོས་ཀྱིས་སྤོངས་པ།
- dharmavyasana
detailed
- bye brag tu byas pa
- བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པ།
- prabhedakṛta
determine
- so sor brtag
- སོ་སོར་བརྟག
- pratyavekṣate
Devoid of Darkness
- rab rib med pa
- རབ་རིབ་མེད་པ།
- vitimirāpagata
Devoid of Letters
- yi ge dang bral ba
- ཡི་གེ་དང་བྲལ་བ།
- akṣarāpagata
Devoid of Vocalic Syllables
- sgra dbyangs kyi yi ge dang bral ba
- སྒྲ་དབྱངས་ཀྱི་ཡི་གེ་དང་བྲལ་བ།
- nirakṣaramukti
dhāraṇī
- gzungs
- གཟུངས།
- dhāraṇī
dhāraṇī gateways
- gzungs kyi sgo
- གཟུངས་ཀྱི་སྒོ།
- dhāraṇīmukha
Dharma
- chos
- ཆོས།
- dharma
dichiliocosm
- stong gnyis pa bar ma’i ’jig rten gyi khams
- སྟོང་གཉིས་པ་བར་མའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས།
- dvisāharsamadhyamalokadhātu
different from one another
- phan tshun tha dad pa
- ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ།
- parasparavibhinna
different realms of sentient beings
- ’gro ba tha dad pa
- འགྲོ་བ་ཐ་དད་པ།
- gatisaṃbheda
diffuse
- ’phro bar bgyid
- འཕྲོ་བར་བགྱིད།
- spharaṇakaroti
diligent
- rtun pa
- རྟུན་པ།
- ātāpin
diminish
- chung ngur bgyid
- ཆུང་ངུར་བགྱིད།
- alpīkaroti
diminished
- bri ba
- བྲི་བ།
- ūnatva
diminution
- yongs su ’bri ba
- ཡོངས་སུ་འབྲི་བ།
- parihīṇa
Dīpaṃkara
- mar me mdzad
- མར་མེ་མཛད།
- dīpaṃkara
direct their enlightened intention
- dgongs par mdzad
- དགོངས་པར་མཛད།
- samanvāharati
disassociate
- ’byed pa
- འབྱེད་པ།
- viyojayati
discouraged
- zhum
- ཞུམ།
- avalīyate
discriminative awareness
- shes rab
- ཤེས་རབ།
- prajñā
disintegrate
- ’jig par ’gyur
- འཇིག་པར་འགྱུར།
- vinaśyati
disjoined
- mi ldan pa
- མི་ལྡན་པ།
- visaṃyukta
Dispelling of Doubt
- nem nur rnam par sel ba
- ནེམ་ནུར་རྣམ་པར་སེལ་བ།
- vimativikiraṇa
Dispelling the Misery of Corporeality
- lus kyi yang dag par sel ba
- ལུས་ཀྱི་ཡང་དག་པར་སེལ་བ།
- kāyakalisaṃpramathana
Dispersal
- rnam par ’thor ba
- རྣམ་པར་འཐོར་བ།
- vikiraṇa
Dispersal of All Bases of Rebirth [through Realization]
- srid pa’i ’dam bu thams cad phung po med par rnam par ’thor ba
- སྲིད་པའི་འདམ་བུ་ཐམས་ཅད་ཕུང་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་འཐོར་བ།
- sarvabhavatalavikiraṇa
disrupt
- rnam par ’khrugs par byed
- རྣམ་པར་འཁྲུགས་པར་བྱེད།
- vikopayati
dissimilar defining characteristics
- mtshan nyid mi ’dra ba
- མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ།
- vilakṣaṇa
distinguished
- rab tu phye
- རབ་ཏུ་ཕྱེ།
- prabhāvyati
Distinguishing the Terms Associated with All Phenomena
- tshig thams cad rab tu ’byed pa
- ཚིག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ།
- sarvadharmapadaprabheda
distraction
- rnam par g.yengs ba
- རྣམ་པར་གཡེངས་བ།
- vikṣepa
distressed
- log par lhung ba
- yid byung ba
- ལོག་པར་ལྷུང་བ།
- ཡིད་བྱུང་བ།
- vinipāta
- amī
disturbed
- g.yo ba
- གཡོ་བ།
- calataḥ
divine voice of Brahmā
- tshangs pa’i dbyangs
- ཚངས་པའི་དབྱངས།
- brahmasvaratā
do not consider
- yang dag par rjes su mi mthong ba
- ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ།
- na samanupaśyati
do not degenerate in their liberation, nor in their perception of liberating gnosis
- rnam par grol ba nyams pa med pa’am rnam par grol ba’i ye shes mthong ba nyams pa med pa
- རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉམས་པ་མེད་པའམ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཉམས་པ་མེད་པ།
- nāsti vimuktihāniḥ nāsti vimuktijñānadarśanahāniḥ
do not degenerate in their meditative stability
- ting nge ’dzin nyams pa med pa
- ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པ་མེད་པ།
- nāsti samādhihāniḥ
do not degenerate in their perseverance
- brtson ’grus nyams pa med pa
- བརྩོན་འགྲུས་ཉམས་པ་མེད་པ།
- nāsti viryahāniḥ
do not degenerate in their recollection
- dran pa nyams pa med pa
- དྲན་པ་ཉམས་པ་མེད་པ།
- nāsti smṛtihāniḥ
do not degenerate in their resolution
- ’dun pa nyams pa med pa
- འདུན་པ་ཉམས་པ་མེད་པ།
- nāsti cchandahāniḥ
doctrinal sūtra
- chos kyi rnam grangs
- ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས།
- dharmaparyāya
don the great armor
- go cha chen po gyon par byed
- གོ་ཆ་ཆེན་པོ་གྱོན་པར་བྱེད།
- mahāsaṃnāhaḥ saṃnahyate
drawback
- nyes dmigs
- ཉེས་དམིགས།
- ādīnava
dream
- rmi lam
- རྨི་ལམ།
- svapna
dual expression
- gnyis brjod pa
- གཉིས་བརྗོད་པ།
- dvirudāhāra
dullness and sleepiness
- rmugs gnyid
- རྨུགས་གཉིད།
- styānaniddha
Dunhuang
- tun hong
- ཏུན་ཧོང་།
- —
early indication
- snga ltas
- སྔ་ལྟས།
- pūrvīnimitta
earth element
- sa’i khams
- སའི་ཁམས།
- bhūdhātu
echo
- brag ca
- བྲག་ཅ།
- pratiśabda
eight aspects of liberation
- rnam par thar pa brgyad
- རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད།
- aṣṭavimokṣa
eight great hells
- dmyal ba chen po brgyad
- དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་བརྒྱད།
- aṣṭamahāniraya
eight kinds of realized individuals
- gang zag brgyad
- གང་ཟག་བརྒྱད།
- aṣṭapudgalin
- aṣṭamakaḥ
eight sense fields of mastery
- zil gyis gnon pa’i skye mched brgyad
- ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད།
- aṣṭābhibhvāyatana
eight unfavorable conditions
- mi khom pa brgyad
- མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད།
- aṣṭāskṣaṇā
eighteen aspects of emptiness
- stong pa nyid bco brgyad
- སྟོང་པ་ཉིད་བཅོ་བརྒྱད།
- aṣṭadaśaśūnyatā
eighteen distinct qualities of the buddhas
- sangs rgyas kyi chos ma ’dres pa bco brgyad
- སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད།
- aṣṭādaśāveṇikabuddhadharma
eighteen great fields of knowledge
- rig pa’i gnas bcwa brgyad
- rig gnas chen po bco brgyad
- རིག་པའི་གནས་བཅྭ་བརྒྱད།
- རིག་གནས་ཆེན་པོ་བཅོ་བརྒྱད།
- aṣṭādaśavidyāsthāna
eighteen requisites of musical performance
- rol mo’i bye brag bco brgyad
- རོལ་མོའི་བྱེ་བྲག་བཅོ་བརྒྱད།
- aṣṭadaśavādyaviśeṣa
eighteen sensory elements
- khams bco brgyad
- ཁམས་བཅོ་བརྒྱད།
- aṣṭadaśadhātu
eighth-lowest stage
- brgyad pa’i sa
- brgyad pa
- བརྒྱད་པའི་ས།
- བརྒྱད་པ།
- aṣṭamakabhūmi
- aṣṭamaka
eighty excellent minor marks
- dpe byad bzang po brgyad cu
- དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ།
- asītyānuvyañjana
elder
- gnas brtan
- གནས་བརྟན།
- sthavira
element of cessation
- ’gog pa’i khams
- འགོག་པའི་ཁམས།
- nirodhadhātu
element of dispassion
- ’dod chags dang bral ba’i khams
- འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཁམས།
- virāgadhātu
element of exertion
- spong ba’i khams
- སྤོང་བའི་ཁམས།
- prahāṇadhātu
eleven aspects of knowledge
- shes pa bcu gcig
- ཤེས་པ་བཅུ་གཅིག
- ekadaśajñāna
elucidate
- lhag par ’jug
- ལྷག་པར་འཇུག
- adhyāharati
emanational display
- rnam par rtse ba
- རྣམ་པར་རྩེ་བ།
- vikrīḍana
emancipation
- rnam par grol ba
- རྣམ་པར་གྲོལ་བ།
- vimoca
emancipation from cyclic existence
- nges par ’byung ba
- ངེས་པར་འབྱུང་བ།
- niḥsaraṇa
- niryāṇa
emerge
- ’byung bar ’gyur
- འབྱུང་བར་འགྱུར།
- prādurbhāvo bhavati
emotional experience
- myong ba
- མྱོང་བ།
- anubhava
empathetic joy
- dga’ ba
- དགའ་བ།
- muditā
emptiness
- stong pa nyid
- སྟོང་པ་ཉིད།
- śūnyatā
emptiness in all its finest aspects
- rnam pa thams cad kyi mchog dang ldan pa’i stong pa nyid
- རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད།
- sarvākāraguṇopetaśūnyatā
- sarvākāravaropetaśūnyatā
emptiness of all things
- chos thams cad stong pa nyid
- ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད།
- sarvadharmaśūnyatā
emptiness of both external and internal phenomena
- phyi nang stong pa nyid
- ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད།
- adhyātmabahirdhāśūnyatā
emptiness of conditioned phenomena
- ’dus byas stong pa nyid
- འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད།
- saṃskṛtaśūnyatā
emptiness of emptiness
- stong pa nyid stong pa nyid
- སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད།
- śūnyatāśūnyatā
emptiness of essential nature
- ngo bo nyid stong pa nyid
- ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད།
- svabhāvaśūnyatā
emptiness of external phenomena
- phyi stong pa nyid
- ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད།
- bahirdhāśūnyatā
emptiness of great extent
- chen po stong pa nyid
- ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད།
- mahāśūnyatā
emptiness of inherent existence
- rang bzhin stong pa nyid
- རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད།
- prakṛtiśūnyatā
emptiness of internal phenomena
- nang stong pa nyid
- ནང་སྟོང་པ་ཉིད།
- adhyātmaśūnyatā
emptiness of intrinsic defining characteristics
- rang gi mtshan nyid stong pa
- རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ།
- nyid svalakṣaṇaśūnyatā
emptiness of non-apprehension
- mi dmigs pa stong pa nyid
- མི་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད།
- anupalambhaśūnyatā
emptiness of non-dispersal
- dor ba med pa stong pa nyid
- དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད།
- anavakāraśūnyatā
emptiness of non-entities
- dngos po med pa stong pa nyid
- དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད།
- abhāvaśūnyatā
emptiness of that which has neither beginning nor end
- thog ma dang tha ma med pa stong pa nyid
- ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད།
- anavarāgraśūnyatā
emptiness of the essential nature of non-entities
- dngos po med pa’i ngo bo nyid stong pa nyid
- དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད།
- abhāvasvabhāvaśūnyatā
emptiness of the unlimited
- mtha’ las ’das pa stong pa nyid
- མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད།
- atyantaśūnyatā
emptiness of ultimate reality
- don dam pa stong pa nyid
- དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད།
- paramārthaśūnyatā
emptiness of unconditioned phenomena
- ’dus ma byas stong pa nyid
- འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད།
- asaṃskṛtaśūnyatā
empty
- stong pa
- སྟོང་པ།
- śūnya
- śūnyataḥ
empty hut
- khang stong
- ཁང་སྟོང་།
- śūnyāgāra
empty of inherent existence
- rang bzhin gyis stong pa
- རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ།
- prakṛtiśūnya
empty of notions of “I” and “mine”
- bdag dang bdag gis stong pa
- བདག་དང་བདག་གིས་སྟོང་པ།
- ātmātmīyaśūnya
emulation
- rjes su skyes pa
- རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ།
- anujāta
encourage
- yang dag par gzengs stod par byed
- ཡང་དག་པར་གཟེངས་སྟོད་པར་བྱེད།
- samuttejayati
Endowed with All Finest Aspects
- rnam pa thams cad kyi mchog dang ldan pa
- རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ།
- sarvākārāvatāra
endowed with knowledge and virtuous conduct
- rigs pa dag zhabs su ldan pa
- རིགས་པ་དག་ཞབས་སུ་ལྡན་པ།
- vidyācaraṇasampanna
endowed with markings
- mtshan dang ldan pa
- མཚན་དང་ལྡན་པ།
- lakṣaṇatā
Endowed with the Essence
- snying po dang ldan pa
- སྙིང་པོ་དང་ལྡན་པ།
- śāravatī
Endowed with the Factors Conducive to Enlightenment
- byang chub kyi yan lag yod pa
- བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོད་པ།
- bodhyaṅgavatī
endurance
- bzod pa
- བཟོད་པ།
- kṣamaṇā
endure
- ther zug tu gnas
- ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས།
- kūṭasthā bhavati
enduring state
- ther zug tu gnas pa
- ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ།
- kūṭastha
engage in the conditioning of physical forms
- gzugs mngon par ’du bgyid pa la spyod
- གཟུགས་མངོན་པར་འདུ་བགྱིད་པ་ལ་སྤྱོད།
- rūpābhisaṃskāre carati
engage in the perception of gnosis which is unobstructed and unimpeded with respect to the future
- ma ’ongs pa’i dus la ma chags ma thogs pa’i ye shes gzigs par ’jug go
- མ་འོངས་པའི་དུས་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པར་འཇུག་གོ
- anāgate 'dhvany asaṅgam apratihataṃ jñānadarśanaṃ pravartate
engage in the perception of gnosis which is unobstructed and unimpeded with respect to the past
- ’das pa’i dus la ma chags ma thogs pa’i ye shes gzigs par ’jug go
- འདས་པའི་དུས་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པར་འཇུག་གོ
- atīte 'dhvany asaṅgam apratihataṃ jñānadarśanaṃ pravartate
engage in the perception of gnosis which is unobstructed and unimpeded with respect to the present
- da ltar byung ba’i dus la ma chags ma thogs pa’i ye shes gzigs par ’jug go
- ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པར་འཇུག་གོ
- pratyutpanne 'dhvany asaṅgam apratihataṃ jñānadarśanaṃ pravartate
engage in union
- rnal ’byor du byed
- རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད།
- yogam āpadati
engage with mental images
- mtshan ma la spyod
- མཚན་མ་ལ་སྤྱོད།
- nimittacarati
engage with signs
- mtshan ma la spyod
- མཚན་མ་ལ་སྤྱོད།
- nimittacarati
engaged in perfection
- yongs su rdzogs par byed
- ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད།
- paripūrayati
engaged in union with
- brtson pa
- བརྩོན་པ།
- yukta
Engaging in Conduct
- spyod pa dang ldan pa
- སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ།
- cāritravatī
Engaging Without Wavering and Without Settled Focus
- g.yo ba med cing gnas pa med la dga’ ba
- གཡོ་བ་མེད་ཅིང་གནས་པ་མེད་ལ་དགའ་བ།
- acalāniketarati
enhance
- chen por bgyid
- ཆེན་པོར་བགྱིད།
- mahatkaroti
enlarge
- yangs par bgyid
- ཡངས་པར་བགྱིད།
- vipulīkaroti
enlightened attribute
- yon tan
- ཡོན་ཏན།
- guṇa
enlightened heritage
- rigs
- རིགས།
- kula
enlightenment
- byang chub
- བྱང་ཆུབ།
- bodhi
enmity
- ’khon du ’dzin pa
- འཁོན་དུ་འཛིན་པ།
- upanāha
ensnarement
- kun nas dkris pa
- ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ།
- paryavasthāna
entering the stream
- rgyun du zhugs pa
- རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ།
- śrota’āpanna
entire universe
- thams cad kyi thams cad du thams cad dang ldan pa’i ’jig rten
- ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཇིག་རྟེན།
- sarvāvantaloka
entity
- dngos po
- དངོས་པོ།
- bhāva
Entrance to Symbols and Sounds
- brda dang sgra la ’jug pa
- བརྡ་དང་སྒྲ་ལ་འཇུག་པ།
- saṃketarutapraveśa
Entry into Designations and Observation of Spatial Directions
- tshig bla dags la ’jug cing phyogs la rnam par lta ba
- ཚིག་བླ་དགས་ལ་འཇུག་ཅིང་ཕྱོགས་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བ།
- adhivacanasaṃpraveśadigvilokita
envied
- ’dod par bya ba
- འདོད་པར་བྱ་བ།
- spṛhaṇīya
eon
- bskal pa
- བསྐལ་པ།
- kalpa
equal to the unequaled
- mi mnyam pa dang mnyam pa
- མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ།
- asamasama
Equal to the Unequaled
- mi mnyam pa dang mnyam pa
- མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ།
- āgamasama
equanimity
- btang snyoms
- བཏང་སྙོམས།
- upekṣā
eradication
- tshar gcad pa
- ཚར་གཅད་པ།
- bhāgaccheda
Eradication of Referents
- dmigs pa gcod pa
- དམིགས་པ་གཅོད་པ།
- ālambanaccheda
essenceless doctrine
- snying po med pa’i chos
- སྙིང་པོ་མེད་པའི་ཆོས།
- asāradharma
essenceless nature
- ngo bo nyid med pa
- ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ།
- niḥsvabhāvatā
essencelessness
- snying po med pa
- སྙིང་པོ་མེད་པ།
- asāraka
essential doctrine
- snying po’i chos
- སྙིང་པོའི་ཆོས།
- sāradharma
essential nature
- ngo bo nyid
- ངོ་བོ་ཉིད།
- svabhāva
essential nature of non-entity
- dngos po ma mchis pa’i ngo bo nyid
- དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད།
- abhāvasvabhāva
established instructions
- gtan la phab pa bstan pa’i sde
- གཏན་ལ་ཕབ་པ་བསྟན་པའི་སྡེ།
- upadeśa
Establishing the Sameness of All Letters
- yi ge mnyam par ’god pa
- ཡི་གེ་མཉམ་པར་འགོད་པ།
- samākṣarāvatāra
Establishment of the Array
- bkod pa bsgrub pa
- བཀོད་པ་བསྒྲུབ་པ།
- vyatastasamāpatti
ethical conduct
- tshul khrims
- tshul
- ཚུལ་ཁྲིམས།
- ཚུལ།
- śīla
ethical discipline associated with mental restraint
- sdom pa’i tshul khrims
- སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས།
- saṃvaraśīla
ethical discipline of habitual conduct
- kun tu spyod pa’i tshul khrims
- ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས།
- samudācāraśīla
even provisionally
- re zhig
- རེ་ཞིག
- eva tāvat
evil associate
- sdig pa’i grogs po
- སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ།
- pāpamitra
exact knowledge of dharmas
- chos so so yang dag par rig pa
- ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ།
- dharmapratisaṃvid
exact knowledge of eloquent expression
- spobs pa so so yang dag par rig pa
- སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ།
- pratibhānapratisaṃvid
exact knowledge of language and lexical explanations
- nges pa’i tshig so so yang dag par rig pa
- ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ།
- niruktapratisaṃvid
exact knowledge of meanings
- don so so yang dag par rig pa
- དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ།
- arthapratisaṃvid
exalted
- mchog tu
- མཆོག་ཏུ།
- agrata
excellence
- phun sum tshogs pa
- ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ།
- saṃpatti
excellently adopted
- shin tu legs par blangs pa
- ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་བླངས་པ།
- susamātta
exertion
- spong ba
- སྤོང་བ།
- prahāṇa
exhaustion
- ngal ba
- ངལ་བ།
- klama
exhaustion of craving
- sred pa zad pa
- སྲེད་པ་ཟད་པ།
- tṛṣṇākṣaya
expanse of nirvāṇa
- mya ngan las ’das pa’i dbyings
- མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས།
- nirvāṇadhātu
expanse of reality
- chos kyi dbyings
- ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས།
- dharmadhātu
- dharmaniyāmatā
experiencer
- tshor ba po
- ཚོར་བ་པོ།
- vedaka
experiencing subject
- tshor bar byed pa po
- ཚོར་བར་བྱེད་པ་པོ།
- vedayitṛka
explanation
- bsnyad pa
- བསྙད་པ།
- ākhyāta
exposed place
- bla gab med pa
- བླ་གབ་མེད་པ།
- abhyavakāśa
expressible
- brjod du yod pa
- བརྗོད་དུ་ཡོད་པ།
- pravyāhāra
extraneous entity
- gzhan gyi dngos po
- གཞན་གྱི་དངོས་པོ།
- parabhāva
extrasensory power
- mngon par shes pa
- མངོན་པར་ཤེས་པ།
- abhijñā
extrasensory power realizing knowledge of divine clairaudience
- lha’i rna ba shes pa mngon sum du bya ba shes pa’i mngon par shes pa
- ལྷའི་རྣ་བ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ།
- divyaśrotrajñānasākṣātkriyājñānābhijñā
extrasensory power realizing knowledge of divine clairvoyance
- lha’i mig shes pa mngon sum du bya ba shes pa’i mngon par shes pa
- ལྷའི་མིག་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ།
- divyacakṣurjñānasākṣātkriyājñānābhijñā
extrasensory power realizing knowledge of [miraculous] activities
- bya ba shes pa mngon sum du bya ba shes pa’i mngon par shes pa
- བྱ་བ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ།
- ṛddhividhijñasākṣātkriyājñānābhijñā
- vidhijñasākṣātkriyājñānābhijñā
extrasensory power realizing knowledge of other minds
- pha rol gyi sems shes pa mngon sum du bya ba shes pa’i mngon par shes pa
- ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ།
- paracittajñānasākṣātkriyājñānābhijñā
extrasensory power realizing knowledge of the cessation of contaminants
- zag pa zad pa shes pa mngon sum du bya ba shes pa’i mngon par shes pa
- ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ།
- āsravakṣayajñānasākṣātkriyājñānābhijñā
extrasensory power realizing knowledge of the recollection of past lives
- sngon gyi gnas rjes su dran pa shes pa mngon sum du bya ba shes pa’i mngon par shes pa
- སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ།
- pūrvanivāsānusmṛtijñānasākṣātkriyājñānābhijñā
eye of divine clairvoyance
- lha’i mig
- ལྷའི་མིག
- divyacakṣuḥ
eye of flesh
- sha’i mig
- ཤའི་མིག
- māṃsacakṣuḥ
eye of the buddhas
- sangs rgyas kyi mig
- སངས་རྒྱས་ཀྱི་མིག
- buddhacakṣuḥ
eye of the sacred doctrine
- chos kyi mig
- ཆོས་ཀྱི་མིག
- dharmacakṣuḥ
eye of wisdom
- shes rab kyi mig
- ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག
- prajñācakṣuḥ
eyes are wide
- spyan yangs pa
- སྤྱན་ཡངས་པ།
- viśālanayanatā
fabricated
- rnam par bsgrubs pa
- རྣམ་པར་བསྒྲུབས་པ།
- viṭhapita
face is moonlike
- zhal zla ba lta bu
- ཞལ་ཟླ་བ་ལྟ་བུ།
- candrasadṛśamukhatā
face is without frowns of anger
- zhal la khro gnyer gyi rim pa med pa
- ཞལ་ལ་ཁྲོ་གཉེར་གྱི་རིམ་པ་མེད་པ།
- aparimlānasalāṭatā
faculties endowed with the knowledge of all things
- kun shes pa dang ldan pa’i dbang po
- ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ།
- ājñātāvīndriya
faculties that acquire the knowledge of all things
- kun shes pa’i dbang po
- ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ།
- ājñendriya
faculties that will enable knowledge of all that is unknown
- mi shes pa kun shes par byed pa’i dbang po
- མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ།
- anājñātamājñāsyāmīndriya
faculty of faith
- dad pa’i dbang po
- དད་པའི་དབང་པོ།
- śraddhendriya
faculty of meditative stability
- ting nge ’dzin gyi dbang po
- ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ།
- samādhyindriya
faculty of perseverance
- brtson ’grus kyi dbang po
- བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ།
- vīryendriya
faculty of recollection
- dran pa’i dbang po
- དྲན་པའི་དབང་པོ།
- smṛtyindriya
faculty of wisdom
- shes rab kyi dbang po
- ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ།
- prajñendriya
false imagination
- rnam par rtog pa
- རྣམ་པར་རྟོག་པ།
- vikalpa
false view
- lta bar gyur pa
- ལྟ་བར་གྱུར་པ།
- dṛṣṭikṛta
false views about perishable composites
- ’jig tshogs la lta ba
- འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ།
- satkāyadṛṣṭi
far-removed
- ring du song ba
- རིང་དུ་སོང་བ།
- āratā āramitā
fascicle
- bam po
- བམ་པོ།
- kalāpa
faultless
- skyon med pa
- སྐྱོན་མེད་པ།
- acchidra
favored
- yongs su zin pa
- ཡོངས་སུ་ཟིན་པ།
- parigṛhīta
fearful
- skrag
- ’jigs pa
- སྐྲག
- འཇིགས་པ།
- trasati
- bhayataḥ
feelings
- tshor ba
- ཚོར་བ།
- vedanā
feelings conditioned by sensory contact that is mentally compounded
- yid kyi ’dus te reg pa’i rkyen gyis tshor ba
- ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ།
- manaḥsaṃsparśajāvedanā
feelings conditioned by sensory contact that is visually compounded
- mig gi ’dus te reg pa’i rkyen gyis tshor ba
- མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ།
- cakṣuḥsaṃsparśajāvedanā
feet are well positioned
- zhabs shin tu gnas pa dang ldan pa
- ཞབས་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་དང་ལྡན་པ།
- supratiṣṭhitapādatā
feet marked with the motif of the wheel
- mu khyud khor yug dang ldan pa
- མུ་ཁྱུད་ཁོར་ཡུག་དང་ལྡན་པ།
- cakrāṅkitapādatā
fetter
- kun tu sbyor ba
- ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ།
- saṃyojana
feudal master
- bdag po
- བདག་པོ།
- adhipati
final liberation
- yongs su grol ba
- ཡོངས་སུ་གྲོལ་བ།
- parimocanatā
final nirvāṇa
- yongs su mya ngan las ’das pa
- ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ།
- parinirvāṇa
finality of existence
- yang dag pa’i mtha’
- ཡང་དག་པའི་མཐའ།
- bhūtakoṭi
fingers and toes are compact
- sor mo rgyas pa
- སོར་མོ་རྒྱས་པ།
- citāṅgulitā
fingers and toes are tapering
- sor mo rnams byin gyis phra ba
- སོར་མོ་རྣམས་བྱིན་གྱིས་ཕྲ་བ།
- anupūrvāṅgulitā
fire element
- me’i khams
- མེའི་ཁམས།
- agnidhātu
five acquisitive psycho-physical aggregates
- nye bar len pa’i phung po lnga
- ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ།
- pañcopadānaskandha
five classes of living beings
- ’gro ba lnga
- འགྲོ་བ་ལྔ།
- pañcagati
five degrees of enlightenment
- byang chub chen po rnam pa lnga
- byang chub rnam pa lnga
- བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ལྔ།
- བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་ལྔ།
- pañcabodhi
five extrasensory powers
- mngon shes lnga
- མངོན་ཤེས་ལྔ།
- pañcābhijñā
five eyes
- mig lnga
- མིག་ལྔ།
- pañcacakṣuḥ
five faculties
- dbang po lnga
- དབང་པོ་ལྔ།
- pañcendriya
five false imaginations
- rnam par rtog pa lnga
- རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྔ།
- pañcavikalpa
five fetters associated with the higher realms
- gong ma’i cha mthun gyi kun sbyor lnga
- གོང་མའི་ཆ་མཐུན་གྱི་ཀུན་སྦྱོར་ལྔ།
- urdhvabhāgiyapañcasaṃyojana
five fetters associated with the lower realms
- ’og ma’i cha dang ’thun pa’i kun tu sbyor ba lnga
- འོག་མའི་ཆ་དང་འཐུན་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ལྔ།
- pañcāvarabhāgīyasaṃjoyana
five hundred dhāraṇī gateways
- gzungs kyi sgo lnga brgya
- གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ལྔ་བརྒྱ།
- pañcaśata dhāraṇīmukha
five hundred gateways of meditative stability
- ting nge ’dzin gyi sgo lnga brgya
- ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ལྔ་བརྒྱ།
- pañcaśatasamādhimukha
five inexpiable crimes
- mtshams med lnga
- མཚམས་མེད་ལྔ།
- pañcānantarīya
five negative actions
- sdig pa’i las lnga
- སྡིག་པའི་ལས་ལྔ།
- pañcapāpakarma
five obscurations
- sgrib pa lnga
- སྒྲིབ་པ་ལྔ།
- pañcanivaraṇa
five powers
- stobs lnga
- སྟོབས་ལྔ།
- pañcabala
five psycho-physical aggregates
- phung po lnga
- ཕུང་པོ་ལྔ།
- pañcaskandha
five uncontaminated aggregates
- zag med phung po lnga
- ཟག་མེད་ཕུང་པོ་ལྔ།
- pañcānāsravaskandha
fixated on (become)
- mngon par zhen
- mngon par zhen par byed
- མངོན་པར་ཞེན།
- མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱེད།
- abhiniviśate
- abhiniveśaṃ karoti
fixation
- mngon par zhen pa
- མངོན་པར་ཞེན་པ།
- abhiniveśa
flat
- phya le
- ཕྱ་ལེ།
- sama
Focal Point of Enlightenment
- byang chub kyi snying po
- བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ།
- bodhimaṇḍa
focus on
- dmigs
- དམིགས།
- upalabhate
follower of the doctrine
- chos kyi rjes su ’brang ba
- ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ།
- dharmānusārin
follower on account of faith
- dad pas rjes su ’brang ba
- དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ།
- śraddhānusārin
food
- bza’ ba
- བཟའ་བ།
- bhojanīya
formative predispositions
- ’du byed
- འདུ་བྱེད།
- saṃskāra
formless meditative absorptions
- gzugs med pa’i snyoms par ’jug pa
- གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ།
- ārūpyasamāpatti
forty teeth
- tshems bzhi bcu mnga’ ba
- ཚེམས་བཞི་བཅུ་མངའ་བ།
- catvāriṃśaddantatā
four [acceptable] norms of behavior
- spyod lam bzhi
- སྤྱོད་ལམ་བཞི།
- caturīryāpatha
four applications of mindfulness
- dran pa nye bar gzhag pa bzhi
- དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི།
- catuḥsmṛtyupasthāna
four assemblies
- ’khor bzhi
- འཁོར་བཞི།
- catuḥpariṣad
four assurances
- mi ’jigs pa bzhi
- མི་འཇིགས་པ་བཞི།
- caturvaiśāradya
four attractive qualities of a bodhisattva
- bsdu ba’i dngos po bzhi
- བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི།
- catuḥsaṃgrahavastu
four bonds
- sbyor ba bzhi
- སྦྱོར་བ་བཞི།
- caturyoga
four continents
- gling bzhi
- གླིང་བཞི།
- caturdvīpa
four correct exertions
- yang dag par spong ba bzhi
- ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི།
- catuḥprahāṇa
four formless meditative absorptions
- gzugs med pa’i snyoms par ’jug pa bzhi
- གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི།
- caturārūpyasamāpatti
four immeasurable aspirations
- tshad med bzhi
- ཚད་མེད་བཞི།
- caturaprameya
four kinds of disease
- nad bzhi
- ནད་བཞི།
- caturvyādhi
four kinds of exact knowledge
- so so yang dag par rig pa bzhi
- སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི།
- catuḥpratisaṃvid
four knots
- mdud pa bzhi
- མདུད་པ་བཞི།
- caturgranthā
four meditative concentrations
- bsam gtan bzhi
- བསམ་གཏན་བཞི།
- caturdhyāna
four misconceptions
- phyin ci log pa bzhi
- ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་བཞི།
- caturviparyāsā
four modes of birth
- skye gnas bzhi
- སྐྱེ་གནས་བཞི།
- caturyoni
four noble truths
- ’phags pa’i bden pa bzhi
- འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི།
- caturāryasatya
four nourishments
- zas bzhi
- ཟས་བཞི།
- caturāhāra
four supports for miraculous ability
- rdzu ’phrul gyi rkang pa bzhi
- རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི།
- catvāra ṛddhipādāḥ
four torrents
- chu bo bzhi
- ཆུ་བོ་བཞི།
- caturogha
fourteen aspects of emptiness
- stong pa nyid bcu bzhi
- སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་བཞི།
- caturdaśaśūnyatā
free from conceptual elaboration
- spros bral
- སྤྲོས་བྲལ།
- niḥprapañca
free from conceptualization
- mtshan ma ma mchis pa dang ldan pa
- མཚན་མ་མ་མཆིས་པ་དང་ལྡན་པ།
- ānimittasahagata
free from dogmatic assumptions
- mchog tu ’dzin pa med pa
- མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པ།
- aparāmṛṣṭa
Free from Extinction
- zad pa dang bral ba
- ཟད་པ་དང་བྲལ་བ།
- kṣayāpagata
free from harming
- rnam par tho ’tsham pa med pa
- རྣམ་པར་ཐོ་འཚམ་པ་མེད་པ།
- aviheṭhanā
Free from Mentation
- sems med pa
- སེམས་མེད་པ།
- niścitta
from any quarter
- gang las kyang
- གང་ལས་ཀྱང་།
- kutaścit
frontier tribesmen
- mtha’ ’khob kyi mi rnams
- མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་མི་རྣམས།
- pratyantajanapada
fruit of being no longer subject to rebirth
- phyir mi ’ong ba’i ’bras bu
- ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ།
- āgāmīphala
fruit of being tied to one more rebirth
- lan cig phyir ’ong ba’i ’bras bu
- ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ།
- sakṛdāgāmīphala
fruit of entering the stream
- rgyun du zhugs pa’i ’bras bu
- རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ།
- śrota’āpannaphala
fruitional buddha body of reality
- ’bras bu chos sku
- འབྲས་བུ་ཆོས་སྐུ།
- dharmakāya
full attainment
- yongs su bsdu ba
- ཡོངས་སུ་བསྡུ་བ།
- samudāgama
fully ordained monk
- dge slong
- དགེ་སློང་།
- bhikṣu
fully ordained nun
- dge slong ma
- དགེ་སློང་མ།
- bhikṣuṇī
fully satisfied
- yongs su tshang ba
- ཡོངས་སུ་ཚང་བ།
- paripūrṇa
fundamental ignorance
- ma rig pa
- མ་རིག་པ།
- avidyā
futile
- don med
- དོན་མེད།
- nirarthaka
gait is that of a lion
- seng ge’i stabs su gshegs pa
- སེང་གེའི་སྟབས་སུ་གཤེགས་པ།
- siṃhavikrāntagāmitā
gait is that of a mighty elephant
- glang po che’i dbang po’i stabs su gshegs pa
- གླང་པོ་ཆེའི་དབང་པོའི་སྟབས་སུ་གཤེགས་པ།
- nāgavikrāntagāmitā
gait is that of a swan
- ngang pa’i stabs su gshegs pa
- ངང་པའི་སྟབས་སུ་གཤེགས་པ།
- haṃsavikrāntagāmitā
gandharva
- dri za
- དྲི་ཟ།
- gandharva
gandharva castle in the sky
- dri za’i grong khyer
- དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར།
- gandharvanagara
Ganges
- gang gA’i klung
- གང་གཱའི་ཀླུང་།
- gaṅgā
garbage collector
- g.yung po’i khyim
- གཡུང་པོའི་ཁྱིམ།
- puṣkasakula
garland
- phreng ba
- ཕྲེང་བ།
- māla
garrison commander
- khams kyi rgyal po
- ཁམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ།
- koṭṭarājā
garuḍa
- khyung
- ཁྱུང་།
- garuḍa
gateway to liberation
- rnam par thar pa’i sgo
- རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ།
- vimokṣamukha
gateways of meditative stability
- ting nge ’dzin gyi sgo
- ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ།
- samādhimukha
generally
- phal cher
- ཕལ་ཆེར།
- prāyena
generate desire for
- ’dod pa skyed
- འདོད་པ་སྐྱེད།
- spṛham karoti
- janeti
generosity
- sbyin pa
- སྦྱིན་པ།
- dāna
gentle
- ’jam pa
- འཇམ་པ།
- snigdha
genuinely
- don las
- དོན་ལས།
- arthataḥ
genuinely perfect buddha
- yang dag par rdzogs pa’i sangs rgyas
- ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས།
- samyaksaṃbuddha
- samyaksambuddhatva
genuinely perfect enlightenment
- yang dag par rdzogs pa’i byang chub
- ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ།
- samyaksaṃbodhi
gift of the sacred doctrine
- chos kyi sbyin pa
- ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ།
- dharmadāna
Gilgit
- bru sha
- བྲུ་ཤ།
- gilgit
girth like the banyan tree
- nya gro dha ltar chu zheng gab pa
- ཉ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པ།
- nyagrodhaparimaṇḍalatā
gnosis
- ye shes
- ཡེ་ཤེས།
- jñāna
gnosis of omniscience
- de bzhin gshegs pa’i thams cad mkhyen pa nyid kyi ye shes
- དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས།
- tathāgatasarvajñatājñāna
god
- lha
- ལྷ།
- deva
golden
- gser lta bu
- གསེར་ལྟ་བུ།
- kanakābha
golden complexion
- mdog gser lta bu dang ldan pa
- མདོག་གསེར་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ།
- suvarṇavarṇatā
good intention
- brnag pa
- བརྣག་པ།
- saṃkalpa
Grahadatta
- gzas byin
- གཟས་བྱིན།
- grahadatta
grasped
- gzung bar bgyi ba
- གཟུང་བར་བགྱི་བ།
- udgrahitavya
grasping
- gzung
- གཟུང་།
- udgrahāya carati
grasping
- len pa
- ལེན་པ།
- upādāna
grateful
- byas pa bzo ba
- བྱས་པ་བཟོ་བ།
- kṛtajña
great acquisition
- yongs su bzung ba chen po
- ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཆེན་པོ།
- mahāparigraha
Great Array [/Ornament]
- bkod pa chen po
- བཀོད་པ་ཆེན་པོ།
- mahāvyūha
great being
- sems dpa’ chen po
- སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ།
- mahāsattva
great benefit
- don chen po
- དོན་ཆེན་པོ།
- mahārthika
great bodhisattva being
- byang chub sems dpa’ sems dpa’ chen po
- བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ།
- bodhisattvamahāsattva
great compassion
- snying rje chen po
- སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ།
- mahākaruṇā
great leader
- khyu mchog rlabs po che
- ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེ།
- ārṣabham
great loving kindness
- byams pa chen po
- བྱམས་པ་ཆེན་པོ།
- mahāmaitrī
great trichiliocosm
- stong gsum gyi stong chen po’i ’jig rten gyi khams
- སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས།
- trisāhasramahāsāhasralokadhātu
Great Vehicle
- theg pa chen po
- ཐེག་པ་ཆེན་པོ།
- mahāyāna
greeting
- phebs par smra ba
- ཕེབས་པར་སྨྲ་བ།
- sambhāṣa
ground
- gzhi
- གཞི།
- pada
ground of training
- bslab pa’i gzhi
- བསླབ་པའི་གཞི།
- śikṣāpada
groundless
- gzhi ma mchis pa
- གཞི་མ་མཆིས་པ།
- apada
guide
- yongs su ’dren pa
- ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ།
- parināyaka
habitual ideas of duality
- gnyis kun tu rgyu ba
- གཉིས་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བ།
- dvayasamudācāra
hair of their heads is bluish black, soft, and long
- dbu skra mthon ting la ’jam zhing ring ba
- དབུ་སྐྲ་མཐོན་ཏིང་ལ་འཇམ་ཞིང་རིང་བ།
- abhinīlaślakṣṇacitakeśatā
hair of their heads is not dishevelled
- dbu skra ma ’dzings pa
- དབུ་སྐྲ་མ་འཛིངས་པ།
- asaṃluṭhitakeśatā
hair of their heads is untangled
- dbu skra ma ’khrugs pa
- དབུ་སྐྲ་མ་འཁྲུགས་པ།
- aparuṣakeśatā
hair ringlet that grows between his eyebrows
- mdzod spu smin mtshams su ’khrungs
- མཛོད་སྤུ་སྨིན་མཚམས་སུ་འཁྲུངས།
- ūrṇāṅkhitamukhatā
hairs of their heads point upwards, finely and curling into locks
- dbu skra gyen du phyogs shing bzang la lcang lor ’khyil ba
- དབུ་སྐྲ་གྱེན་དུ་ཕྱོགས་ཤིང་བཟང་ལ་ལྕང་ལོར་འཁྱིལ་བ།
- udvartitasukuñcitakeśatā
hairs that grow finely and distinctly, curling to the right
- spu re re nas mdzes par skyes shing g.yas su ’khyil pa
- སྤུ་རེ་རེ་ནས་མཛེས་པར་སྐྱེས་ཤིང་གཡས་སུ་འཁྱིལ་པ།
- ekaikapradakṣināvartaromatā
hands and feet are tender and soft
- phyag dang zhabs ’jam zhing gzhon sha chags pa
- ཕྱག་དང་ཞབས་འཇམ་ཞིང་གཞོན་ཤ་ཆགས་པ།
- mṛdutaruṇahastapādatā
hands and feet are utterly pure
- phyag dang zhabs yongs su dag pa
- ཕྱག་དང་ཞབས་ཡོངས་སུ་དག་པ།
- pariśuddhapāṇipādatā
hands and feet that are webbed
- phyag dang zhabs dra ba dang ldan pa
- ཕྱག་དང་ཞབས་དྲ་བ་དང་ལྡན་པ།
- jālahastapādatā
happiness
- bde ba
- བདེ་བ།
- sukha
Haribhadra
- seng ge bzang po
- སེང་གེ་བཟང་པོ།
- haribhadra
harmful intention
- gnod sems
- གནོད་སེམས།
- duṣṭacitta
- vyāpāda
harmony
- don ’thun pa
- དོན་འཐུན་པ།
- samānavihāra
harsh word
- tshig ngan pa
- ཚིག་ངན་པ།
- paruṣavāk
hatred
- zhe sdang
- ཞེ་སྡང་།
- dveśa
have a modality of disassociation
- ’dre ba med pa
- འདྲེ་བ་མེད་པ།
- ayogāviyogāśleṣāviśleṣagatika
have a modality that does not arise
- ma ’ongs pa’i tshul can
- མ་འོངས་པའི་ཚུལ་ཅན།
- anāgatagatika
have a modality that is neither diminished nor enhanced
- dbri ba med pa dang bsnan pa med pa’i tshul can
- དབྲི་བ་མེད་པ་དང་བསྣན་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཅན།
- anuddhārapratyuddhāragatika
have a modality that is neither to be adopted nor to be forsaken
- blang du med pa dang dor du med pa’i tshul can
- བླང་དུ་མེད་པ་དང་དོར་དུ་མེད་པའི་ཚུལ་ཅན།
- anāyūhaniryūhagatika
have a view
- lta bar ’gyur
- ལྟ་བར་འགྱུར།
- dṛṣṭirbhavati
have contempt
- khyad du gsod
- ཁྱད་དུ་གསོད།
- avamanyate
have the modality of space
- nam mkha’i tshul can
- ནམ་མཁའི་ཚུལ་ཅན།
- ākāśagatika
having aspiration
- smon pa yod pa
- སྨོན་པ་ཡོད་པ།
- praṇihita
having primacy
- sngon du ’gro
- སྔོན་དུ་འགྲོ།
- pūrvaṃgamā bhavati
head is [large], similar to a parasol
- dbu gdugs ’dra ba
- དབུ་གདུགས་འདྲ་བ།
- pūrṇottamamāṅgatā
heard
- thos pa
- ཐོས་པ།
- śrūta
heart is excellently adorned with the śrīvatsa motif
- thugs kar dpal gyi be’us legs par brgyan pa
- ཐུགས་ཀར་དཔལ་གྱི་བེའུས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ།
- śrīvatsavibhuṣitoraskatā
hells
- dmyal ba
- དམྱལ་བ།
- naraka
helmsman
- ded dpon
- དེད་དཔོན།
- sārthavāha
heretical refutation
- gzhan las brgal ba
- གཞན་ལས་བརྒལ་བ།
- tīrthyāvadāna
Heroic Valour
- dpa’ bar ’gro ba
- དཔའ་བར་འགྲོ་བ།
- śūraṅgama
hesitation
- the tshom
- ཐེ་ཚོམ།
- vicikitsā
higher aspiration
- lhag pa’i bsam pa
- ལྷག་པའི་བསམ་པ།
- adhyāśaya
higher focus
- lhag par dmigs pa
- ལྷག་པར་དམིགས་པ།
- adhyālambana
higher realms
- mtho ris
- མཐོ་རིས།
- svarga
holding impermanence to be permanence
- mi rtag pa la rtag par ’dzin pa
- མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་པར་འཛིན་པ།
- anitye nityaviparyāsā
holding impurity to be purity
- mi gtsang pa la gtsang bar ’dzin pa
- མི་གཙང་པ་ལ་གཙང་བར་འཛིན་པ།
- aśucau śuci
holding non-self to be self
- bdag med pa la bdag tu ’dzin pa
- བདག་མེད་པ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ།
- anātmanyātmāviparyāsā
holding suffering to be happiness
- sdug bsngal la bde bar ’dzin pa
- སྡུག་བསྔལ་ལ་བདེ་བར་འཛིན་པ།
- duḥkhe sukhaviparyāsā
hollow
- gsob
- གསོབ།
- riktaka
honor
- bsti stang du byed pa
- བསྟི་སྟང་དུ་བྱེད་པ།
- satkaroti
householder class
- khyim bdag gi rigs
- ཁྱིམ་བདག་གི་རིགས།
- gṛhapativarṇa
human being
- shed bu
- ཤེད་བུ།
- mānava
humankind
- shed las skyes pa
- ཤེད་ལས་སྐྱེས་པ།
- manuja
hundred billion trillion
- bye ba khrag khrig ’bum
- བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ།
- koṭīniyutaśatasahasra
husked rice
- ’bras thug po che
- འབྲས་ཐུག་པོ་ཆེ།
- taṇḍula
hypocrisy
- ’chab pa
- འཆབ་པ།
- mrakṣa
“I”
- bdag
- བདག
- ātman
I am inspired to say
- bdag spobs lags
- བདག་སྤོབས་ལགས།
- mama pratibhāti
I claim I am one whose contaminants have ceased
- nga zag pa zad pa do
- ང་ཟག་པ་ཟད་པ་དོ།
- kṣīṇāsravasya me pratijānata
I claim to have attained genuinely perfect buddhahood
- nga yang dag par rdzogs pa’i sangs rgyas so
- ང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ།
- samyaksaṃbuddhasya me pratijānata
I claim to have explained the path through which suffering will genuinely cease
- ngas sdug bsngal yang dag par zad par ’gyur ba’i lam gang bshad pa
- ངས་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་གང་བཤད་པ།
- samyagduḥkhakṣayāyapratipadākhyātaḥ
I claim to have explained those things which cause obstacles
- ngas bar du gcod pa’i chos gang dag bshad pa
- ངས་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་གང་དག་བཤད་པ།
- mayāntarāyikādharmākhyātaḥ
idea
- yongs su rtog pa
- ཡོངས་སུ་རྟོག་པ།
- saṃkalpa
ideation
- rtog pa
- རྟོག་པ།
- vitarka
Illuminating
- snang ba byed pa
- སྣང་བ་བྱེད་པ།
- ālokakara
Illumination
- rnam par snang ba
- རྣམ་པར་སྣང་བ།
- vairocana
Illuminator
- snang ba byed pa
- སྣང་བ་བྱེད་པ།
- prabhākara
Illuminator of All Worlds
- ’jig rten thams cad la ’od byed pa
- འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་འོད་བྱེད་པ།
- sarvalokaprabhākara
illusion
- sgyu ma
- སྒྱུ་མ།
- māyā
imagined
- brtags pa
- བརྟགས་པ།
- kalpita
imbued with renunciation
- rnam par spong ba
- རྣམ་པར་སྤོང་བ།
- vyavasarga
Imbued with Resonance
- sgra bsgrags pa la ’jug pa
- སྒྲ་བསྒྲགས་པ་ལ་འཇུག་པ།
- ghoṣavatī
imbued with suffering
- sdug bsngal ba
- སྡུག་བསྔལ་བ།
- duḥkhataḥ
Immaculate Light
- ’od dri ma med pa
- འོད་དྲི་མ་མེད་པ།
- vimalaprabhā
immanent
- tshu rol
- ཚུ་རོལ།
- apāra
immaterial
- gzugs med pa
- གཟུགས་མེད་པ།
- arūpin
immaturity
- skyon
- སྐྱོན།
- āma
immeasurable aspiration
- tshad med
- ཚད་མེད།
- aprameya
imperishable
- ’grib pa med pa
- འགྲིབ་པ་མེད་པ།
- avyaya
impermanent
- mi rtag pa
- མི་རྟག་པ།
- anityataḥ
- anitya
imperturbability
- ’khrug pa med pa
- འཁྲུག་པ་མེད་པ།
- akopa
impinge upon (to)
- glags
- གླགས།
- avatāra
in a non-abiding manner
- mi gnas pa’i tshul gyis
- མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས།
- asthānayogena
in addition
- phyir zhing
- ཕྱིར་ཞིང་།
- bhūyaḥ
in an apprehending manner
- dmigs pa’i tshul du
- dmigs pa’i tshul gyis
- དམིགས་པའི་ཚུལ་དུ།
- དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས།
- upalambhayogena
in conformity with
- rjes su ’thun pa
- རྗེས་སུ་འཐུན་པ།
- ānulomikī
in each and every way
- thams cad kyi thams cad rnam pa thams cad kyi thams cad du
- ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ།
- sarveṇa sarva sarvathā
in synergy with
- lhan cig tu gnas
- ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས།
- vyaharati
in the correct manner
- tshul bzhin du
- ཚུལ་བཞིན་དུ།
- yoniśas
in the meantime
- bar ma dor
- བར་མ་དོར།
- atrāntare
inaction
- bya ba med pa
- བྱ་བ་མེད་པ།
- akriyā
inalienable real nature
- gzhan ma yin pa de bzhin nyid
- གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད།
- ananyatathā
inanimate nature of phenomena
- chos bems po nyid
- ཆོས་བེམས་པོ་ཉིད།
- dharmajaḍatā
inclination to accept
- bzod la ’dod pa
- བཟོད་ལ་འདོད་པ།
- kṣamaṇārocanā
inconceivable
- bsam gyis mi khyab pa
- བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ།
- acintya
inconceivable expanse
- bsam gyis mi khyab pa’i dbyings
- བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས།
- acintyadhātu
inconspicuous ankle bones
- zhabs long mo’i tshigs mi mngon pa
- ཞབས་ལོང་མོའི་ཚིགས་མི་མངོན་པ།
- ucchaṅkapādatā
incontrovertible real nature
- phyin ci ma log pa de bzhin nyid
- ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད།
- aviparyāsatathatā
increase
- ’phel ba
- འཕེལ་བ།
- vardhamāna
indefatigability
- skyo ba med pa nyid
- སྐྱོ་བ་མེད་པ་ཉིད།
- aparikkhedanatā
indefatigability
- brtson pa mi gtong ba
- བརྩོན་པ་མི་གཏོང་བ།
- anikṣiptadhuratā
Indestructible Maṇḍala
- rdo rje’i dkyil ’khor
- རྡོ་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར།
- vajramaṇḍala
indigo bark
- mthing shun
- མཐིང་ཤུན།
- —
indiscernible
- mi mngon
- མི་མངོན།
- na dṛśyate
individual
- gang zag
- གང་ཟག
- pudgala
individual enlightenment
- rang byang chub
- རང་བྱང་ཆུབ།
- pratyekabodhi
individual on a par with
- mgo mnyam du gang zag
- མགོ་མཉམ་དུ་གང་ཟག
- samaśīrśapudgala
indivisible
- gnyis su dbyer ma mchis
- gnyis su dbyer med pa
- གཉིས་སུ་དབྱེར་མ་མཆིས།
- གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་པ།
- advaidhīkāra
indolence
- le lo
- ལེ་ལོ།
- kausīdya
Indra
- dbang po
- དབང་པོ།
- indra
Indradatta
- dbang pos byin
- དབང་པོས་བྱིན།
- indradatta
Inexhaustible Cornucopia
- rnam pa zad mi shes pa
- རྣམ་པ་ཟད་མི་ཤེས་པ།
- akṣayākāra
inexpressible
- brjod du med pa
- བརྗོད་དུ་མེད་པ།
- apravyāhāra
inferior class
- rigs ngan du skyes pa dag
- རིགས་ངན་དུ་སྐྱེས་པ་དག
- nīcakulān
inferior realms of cyclic existence
- ngan song
- ངན་སོང་།
- apāya
infinite
- mtha’ yas pa
- mthar thug pa med pa
- མཐའ་ཡས་པ།
- མཐར་ཐུག་པ་མེད་པ།
- ananta
- aparyanta
inherent existence
- rang bzhin
- རང་བཞིན།
- svabhāva
initial engagement
- dang po ’jug pa
- དང་པོ་འཇུག་པ།
- ādiprasthāna
initial setting of the mind on enlightenment
- sems dang po bskyed pa
- སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ།
- prathamacittotpāda
inspired
- dbugs ’phyin pa
- དབུགས་འཕྱིན་པ།
- āśvasta
inspired eloquence
- spobs pa
- སྤོབས་པ།
- pratibhāna
inspired eloquence that is distinguished and supramundane
- ’jig rten thams cad las khyad par du ’phags pa’i spobs pa
- འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་སྤོབས་པ།
- sarvalokābhyudgata-viśiṣṭhapratibhāna
inspired eloquence that is purposeful
- don bzang po dang ldan pa’i spobs pa
- དོན་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པའི་སྤོབས་པ།
- arthavatpratibhāna
inspired eloquence that is rational
- rigs pa’i spobs pa
- རིགས་པའི་སྤོབས་པ།
- yuktipratibhāna
inspired eloquence that is unimpeded
- thogs pa med pa’i spobs pa
- ཐོགས་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པ།
- asaṅgapratibhāna
inspired eloquence that is uninterrupted
- rgyun mi ’chad pa’i spobs pa
- རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་སྤོབས་པ།
- anācchedyapratibhāna
inspired eloquence that is well-connected
- ’brel ba’i spobs pa
- འབྲེལ་བའི་སྤོབས་པ།
- śliṣṭapratibhāna
instantaneous clear realization
- skad cig ma gcig gis mngon par rtogs pa
- སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་མངོན་པར་རྟོགས་པ།
- ekakṣaṇābhisamaya
instantaneous wisdom
- skad cig cig dang ldan pa’i shes rab
- སྐད་ཅིག་ཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ།
- ekakṣaṇikaprajñā
instigator
- kun nas slong ba po
- ཀུན་ནས་སློང་བ་པོ།
- samutthāpaka
instruct sentient beings
- sems can rnams la rjes su ston par mdzad
- སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པར་མཛད།
- sattvānuśāsakatā
integrate
- sbyor bar byed
- སྦྱོར་བར་བྱེད།
- saṃsyandayati
intelligence
- blo gros
- བློ་གྲོས།
- mati
intense inner clarity
- nang yongs su dang ba
- ནང་ཡོངས་སུ་དང་བ།
- adhyātmasamprasāda
intent
- mos pa
- མོས་པ།
- adhimukti
- adhimuñcyamāna
intent (be)
- mos
- མོས།
- adhimucyate
interim state
- bar ma do
- བར་མ་དོ།
- antara
intrinsic entities
- rang gi dngos po
- རང་གི་དངོས་པོ།
- svabhāva
invariably unfound
- gtan ma mchis pa
- གཏན་མ་མཆིས་པ།
- atyantatayā na vidyate
investigate
- so sor brtag
- yongs su ’dris par bgyi
- སོ་སོར་བརྟག
- ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བགྱི།
- pratyavekṣate
- paricayakaroti
investigation
- nye bar rtog pa
- ཉེ་བར་རྟོག་པ།
- vyupaparīkṣaṇā
invincibility
- thub pa med pa
- ཐུབ་པ་མེད་པ།
- ajaya
involuntary reincarnation
- nying mtshams sbyor ba
- ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ།
- pratisaṃdhi
involuntary reincarnation through propensities
- bag chags dang mtshams sbyor
- bag chags kyi mtshams sbyor
- བག་ཆགས་དང་མཚམས་སྦྱོར།
- བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར།
- vāsanānusaṃdhi
irresponsible chatter
- ngag bkyal ba
- ངག་བཀྱལ་བ།
- abaddhapralāpa
irreversible
- phyir mi ldog pa
- ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ།
- avinivarta
- avaivartika
- avinivartanīya
irreversible bodhisattva
- phyir mi ldog pa’i byang chub sems dpa’
- ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ།
- avaivartikabodhisattva
irreversible gnosis
- phyir mi ldog pa’i ye shes
- ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཡེ་ཤེས།
- avinivartanīyajñāna
irreversible level
- phyir mi ldog pa’i sa
- ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས།
- avinivartabhūmi
is unconditioned
- mngon par ’dus ma byed
- མངོན་པར་འདུས་མ་བྱེད།
- na saṃskaroti
island
- gling
- གླིང་།
- dvīpa
it is just that
- de kho nar zad
- དེ་ཁོ་ནར་ཟད།
- tāvatyeva
Jambu River
- ’dzam bu chu bo
- འཛམ་བུ་ཆུ་བོ།
- jambunadī
Jambudvīpa
- ’dzam bu gling
- འཛམ་བུ་གླིང་།
- jambudvīpa
jealousy
- phrag dog
- ཕྲག་དོག
- īrṣyā
Jewel Cusp
- rin chen mtha’ yas
- རིན་ཆེན་མཐའ་ཡས།
- ratnakoṭi
Jinamitra
- rgyal ba bshes gnyen
- རྒྱལ་བ་བཤེས་གཉེན།
- jinamitra
joints are elegant
- tshigs mdzes pa
- ཚིགས་མཛེས་པ།
- śubhasandhitā
joints are extended
- tshigs ring ba
- ཚིགས་རིང་བ།
- dīrghasandhitā
joints of their bodies are well articulated
- sku’i tshigs legs par ’brel pa
- སྐུའི་ཚིགས་ལེགས་པར་འབྲེལ་པ།
- susaṃbaddhagātratā
joy
- dga’ ba
- དགའ་བ།
- prīti
joy and bliss that arise from meditative stability
- ting nge ’dzin las skyes pa’i dga’ ba dang bde ba
- ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ།
- samādhijaprītisukhā
karma
- las
- ལས།
- karman
Kauśika
- kau shi ka
- ཀཽ་ཤི་ཀ
- kauśika
Kawa Paltsek
- ka ba dpal brtsegs
- ཀ་བ་དཔལ་བརྩེགས།
- —
kidney bean
- mon sran na gu
- མོན་སྲན་ན་གུ
- mukuṣṭa
killing of living creatures
- srog gcod pa
- སྲོག་གཅོད་པ།
- prāṇātighāta
kindness
- snying brtse ba
- སྙིང་བརྩེ་བ།
- anukampā
kinnara
- mi’am ci
- མིའམ་ཅི།
- kinnara
kneecaps are elegant
- pus mo’i lha nga dag mdzes par gyur pa
- པུས་མོའི་ལྷ་ང་དག་མཛེས་པར་གྱུར་པ།
- cāruniṣpannajānumaṇḍalatā
knower
- shes pa po
- ཤེས་པ་པོ།
- jñātṛ
knowledge
- shes pa
- ཤེས་པ།
- jñāna
knowledge of liberation
- rnam par grol ba’i shes pa
- རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཤེས་པ།
- vimuktijñāna
knowledge of other minds
- pha rol gyi sems shes pa
- ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ།
- paracittajñāna
knowledge of phenomena
- chos shes pa
- ཆོས་ཤེས་པ།
- dharmajñāna
knowledge of relative appearances
- kun rdzob shes pa
- ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ།
- saṃvṛtijñāna
knowledge of suffering
- sdug bsngal shes pa
- སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ།
- duḥkhajñāna
knowledge of the cessation of suffering
- ’gog pa shes pa
- འགོག་པ་ཤེས་པ།
- nirodhajñāna
knowledge of the extinction of contaminants
- zad par shes pa
- ཟད་པར་ཤེས་པ།
- kṣayajñāna
knowledge of the origin of suffering
- kun ’byung ba shes pa
- ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ།
- samudayajñāna
knowledge of the path
- lam shes pa
- ལམ་ཤེས་པ།
- mārgajñāna
knowledge that contaminants will not be regenerated
- mi skye ba shes pa
- མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ།
- anutpādajñāna
knowledge that engages in subtlety
- phra ba la ’jug pa’i mkhyen pa
- ཕྲ་བ་ལ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ།
- sūkṣmapraveśajñāna
knowledge that is definitive
- ji lta ba bzhin shes pa
- ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པ།
- yathājñāna
krośa
- rgyang grags
- རྒྱང་གྲགས།
- krośa
laboring class
- dmangs rigs
- དམངས་རིགས།
- śūdravarṇa
lack conviction
- yid mi ches
- ཡིད་མི་ཆེས།
- na śraddhadhati
lack of defining characteristics
- mtshan nyid med pa
- མཚན་ཉིད་མེད་པ།
- nirlakṣaṇa
lacking luminosity
- ’od dang bral ba
- འོད་དང་བྲལ་བ།
- prabhāvirahita
lamp
- ’od byed pa
- འོད་བྱེད་པ།
- āloka
Lamp of the Moon [or Immaculate Moon]
- zla ba’i sgron ma
- ཟླ་བའི་སྒྲོན་མ།
- candravimala candra pradīpa
Lamp of the Sun
- nyi ma’i sgron ma
- ཉི་མའི་སྒྲོན་མ།
- sūryapradīpa
language
- skad
- སྐད།
- ruta
latent impulse
- bag la nyal ba
- བག་ལ་ཉལ་བ།
- anuśaya
layman
- dge bsnyen
- དགེ་བསྙེན།
- upāsaka
laywoman
- dge bsnyen ma
- དགེ་བསྙེན་མ།
- upāsikā
lentils
- sran chung
- སྲན་ཆུང་།
- masūra
level of [an arhat’s] spiritual achievement
- bya ba byas pa’i sa
- བྱ་བ་བྱས་པའི་ས།
- kṛtakṛtyabhūmi
level of bright insight
- dkar po rnam par mthong ba’i sa
- དཀར་པོ་རྣམ་པར་མཐོང་བའི་ས།
- śuklavidarśanābhūmi
level of buddha nature
- rigs kyi sa
- རིགས་ཀྱི་ས།
- gotrabhūmi
level of dispassion
- ’dod chags dang bral ba’i sa
- འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ས།
- vītarāgabhūmi
level of insight
- mthong ba’i sa
- མཐོང་བའི་ས།
- darśanabhūmi
level of the bodhisattvas
- byang chub sems dpa’i sa
- བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས།
- bodhisattvabhūmi
level of the genuinely perfect buddhas
- yang dag par rdzogs pa’i sangs rgyas kyi sa
- ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས།
- samyaksambuddhabhūmi
level of the pratyekabuddhas
- rang sangs rgyas kyi sa
- རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས།
- pratyekabuddhabhūmi
lexical explanations
- nges pa’i tshig
- ངེས་པའི་ཚིག
- nirukta
liberated
- rnam par grol
- རྣམ་པར་གྲོལ།
- vimucyate
liberation
- grol ba
- གྲོལ་བ།
- mokṣa
life
- gso ba
- གསོ་བ།
- poṣa
lifespan
- tshe
- ཚེ།
- āyuḥ
light
- ’od
- འོད།
- prabhā
Lightning Lamp
- glog gi sgron ma
- གློག་གི་སྒྲོན་མ།
- vidyutpradīpa
limit of past time
- sngon gyi mtha’
- སྔོན་གྱི་མཐའ།
- pūrvānta
limited number of sentient beings
- nyi tshe ba’i sems can
- ཉི་ཚེ་བའི་སེམས་ཅན།
- pradeśikasattva
limitless
- mtha’ yas pa
- མཐའ་ཡས་པ།
- ananta
limits of future time
- phyi ma’i mtha’
- ཕྱི་མའི་མཐའ།
- antarānta
lines of their palms are extended
- phyag gi ri mo mtho ba dag
- ཕྱག་གི་རི་མོ་མཐོ་བ་དག
- āyatapāṇilekhatā
lines of their palms are unbroken
- phyag gi ri mo bar ma chad pa
- ཕྱག་གི་རི་མོ་བར་མ་ཆད་པ།
- avyavahitapāṇilekhatā
links of dependent origination
- rten cing ’brel bar ’byung ba
- རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ།
- —
lion-like cheeks
- ’gram pa seng ge’i dang ’dra ba
- འགྲམ་པ་སེང་གེའི་དང་འདྲ་བ།
- siṃhahanutā
Lion’s Play
- seng ge rnam par rtse ba
- སེང་གེ་རྣམ་པར་རྩེ་བ།
- siṃhavikrīḍita
lips are red like the balsam fruit
- sgros bim pa ltar dmar ba
- སྒྲོས་བིམ་པ་ལྟར་དམར་བ།
- bimbapratibimbopamauṣṭhatā
living being
- ’byung po
- འབྱུང་པོ།
- sattva
living creature
- skye ba po
- skyes bu
- སྐྱེ་བ་པོ།
- སྐྱེས་བུ།
- jantu
- prajā
living organism
- srog
- སྲོག
- jīva
long and slender tongue
- ljags ring zhing srab pa
- ལྗགས་རིང་ཞིང་སྲབ་པ།
- pṛthutanujihvatā
long toes and fingers
- sor mo ring ba
- སོར་མོ་རིང་བ།
- dīrghāṅgulitā
long-lived god
- tshe ring lha
- ཚེ་རིང་ལྷ།
- dirghāyuṣkadeva
longing
- ’dun pa’i ’dod chags
- འདུན་པའི་འདོད་ཆགས།
- chandarāga
longing
- ’dod pa
- འདོད་པ།
- spṛhanā
longing for sensual pleasure
- ’dod pa la ’dun pa
- འདོད་པ་ལ་འདུན་པ།
- kāmacchanda
lord
- bcom ldan ’das
- བཅོམ་ལྡན་འདས།
- bhagavat
Lord Buddha
- sangs rgyas bcom ldan ’das
- སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས།
- bhagavānbuddha
lord of the four continents
- gling bzhi’i bdag po
- གླིང་བཞིའི་བདག་པོ།
- caturdvīpamahīpati
loving kindness
- byams pa
- བྱམས་པ།
- maitrī
lower realms of existence
- ngan song
- ངན་སོང་།
- apāya
luminosity
- ’od gsal ba
- འོད་གསལ་བ།
- prabhāsvara
luminosity radiates as they walk
- ’od kyis gsal bar mdzad cing gshegs pa
- འོད་ཀྱིས་གསལ་བར་མཛད་ཅིང་གཤེགས་པ།
- prabhāsvaragāmitā
lying
- rdzun du smra ba
- རྫུན་དུ་སྨྲ་བ།
- mṛṣāvāda
Madhyamaka
- dbu ma
- དབུ་མ།
- madhyamaka
magical display
- sgyu ma
- སྒྱུ་མ།
- māyā
Mahābrahmā
- tshangs pa chen po
- ཚངས་པ་ཆེན་པོ།
- mahābrahmā
Mahākāśyapa
- ’od srung chen po
- འོད་སྲུང་ཆེན་པོ།
- mahākāśyapa
Mahākātyāyana
- kA tyA ya na’i bu chen po
- ཀཱ་ཏྱཱ་ཡ་ནའི་བུ་ཆེན་པོ།
- mahākātyāyana
Mahākauṣṭhila
- gsus po che chen po
- གསུས་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ།
- mahākauṣṭhila
Mahāsaṅghika order
- phal chen gyi sde
- ཕལ་ཆེན་གྱི་སྡེ།
- mahāsaṅghika
mahoraga
- lto ’phye chen po
- ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ།
- mahoraga
maintain alertness
- shes bzhin du spyod
- ཤེས་བཞིན་དུ་སྤྱོད།
- saṃprajānacārī bhavati
maintain notions
- ’du shes ’jug
- འདུ་ཤེས་འཇུག
- saṃjñā bhavati
Maitreya
- byams pa
- བྱམས་པ།
- maitreya
Majestic
- gzi brjid yod pa
- གཟི་བརྗིད་ཡོད་པ།
- tejovatī
major marks
- mtshan
- མཚན།
- lakṣaṇa
make assumptions
- rlom sems su byed pa
- རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་པ།
- manyate
malice
- gnod sems
- གནོད་སེམས།
- duṣṭacitta
- vyāpāda
maṇḍala of the meditative stability of non-appropriation
- yongs su bzung ba ma mchis pa’i ting nge ’dzin gyi dkyil ’khor
- ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མ་མཆིས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར།
- —
Manifest Attainment of Modalities
- rnam pa mngon par bsgrub pa
- རྣམ་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ།
- ākārānabhiniveśanirhāra
Manifestly Imperceptible
- mngon par mi dmigs pa
- མངོན་པར་མི་དམིགས་པ།
- anabhilakṣita
manifestly perfect buddhahood
- mngon par rdzogs pa’i sangs rgyas pa
- mngon par rdzogs pa’i ’tshang rgya ba
- མངོན་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པ།
- མངོན་པར་རྫོགས་པའི་འཚང་རྒྱ་བ།
- abhisambodhi
Mañjuśrī
- ’jam dpal
- འཇམ་དཔལ།
- mañjuśrī
Māra
- bdud
- བདུད།
- māra
market town
- grong rdal
- གྲོང་རྡལ།
- nigama
markings on their palms and soles blaze with splendor
- phyag dang zhabs kyi mtshan dpal gyis ’bar ba
- ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་མཚན་དཔལ་གྱིས་འབར་བ།
- śrīyojjvalapāṇipādalakṣaṇatā
marvelous events
- rmad du byung ba’i sde
- རྨད་དུ་བྱུང་བའི་སྡེ།
- adbhutadharma
mass of foam
- dbu ba rdos pa
- དབུ་བ་རྡོས་པ།
- phenapiṇḍa
master
- slob dpon
- སློབ་དཔོན།
- ācārya
maturation of past actions
- rnam par smin pa
- རྣམ་པར་སྨིན་པ།
- vipāka
maturity
- skyon ma mchis pa
- skyon med
- སྐྱོན་མ་མཆིས་པ།
- སྐྱོན་མེད།
- niyāma
maturity of the genuine nature
- yang dag pa nyid skyon med pa
- ཡང་དག་པ་ཉིད་སྐྱོན་མེད་པ།
- samyaktvaniyama
maturity with respect to all things
- chos skyon med pa nyid
- ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད།
- dharmanyāmatā
Maudgalyāyana
- maud gal gyi bu
- མཽད་གལ་གྱི་བུ།
- maudgalyāyana
meaning of the term
- gzhi’i don
- གཞིའི་དོན།
- padārtha
meaningless term
- gzhi med pa’i don
- གཞི་མེད་པའི་དོན།
- apadārtha
means for attainment
- sgrub thabs
- སྒྲུབ་ཐབས།
- sādhana
measure
- tshad ma mchis par bgyid
- ཚད་མ་མཆིས་པར་བགྱིད།
- pramāṇīkaroti
measure with weights
- srang la gzhal ba’i tshad
- སྲང་ལ་གཞལ་བའི་ཚད།
- palāgrapramāṇa
meditative absorption
- snyoms par ’jug pa
- སྙོམས་པར་འཇུག་པ།
- samāpatti
meditative absorption of neither perception nor non-perception
- ’du shes med min gyi snyoms ’jug
- འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་སྙོམས་འཇུག
- naivasaṃjñāsaṃjñāyatana
meditative absorption of the sense field of infinite consciousness
- rnam shes mtha’ yas skye mched kyi snyoms ’jug
- རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག
- vijñānāntyāyatana
meditative absorption of the sense field of infinite space
- nam mkha’ mtha’ yas skye mched kyi snyoms ’jug
- ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག
- ākāśānantyāyatana
meditative absorption of the sense field of nothing-at-all
- ci yang med pa’i skye mched kyi snyoms ’jug
- ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག
- akiṃcanyāyatana
meditative concentration
- bsam gtan
- བསམ་གཏན།
- dhyāna
meditative stability
- ting nge ’dzin
- ཏིང་ངེ་འཛིན།
- samādhi
meditative stability endowed with ideation and scrutiny
- rtog pa dang bcas dpyod pa dang bcas pa’i ting nge ’dzin
- རྟོག་པ་དང་བཅས་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན།
- savitarkasavicārasamādhi
meditative stability free from both ideation and scrutiny
- mi rtog mi dpyod pa’i ting nge ’dzin
- མི་རྟོག་མི་དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན།
- avitarko'vicārasamādhi
meditative stability free from ideation and merely endowed with scrutiny
- rtog pa med la dpyod pa tsam gyi ting nge ’dzin
- རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན།
- avitarkasavicāramātrasamādhi
meditative stability that resembles lightning
- glog lta bu’i ting nge ’dzin
- གློག་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན།
- vidyutsamādhi
mental agitation
- rgod pa
- རྒོད་པ།
- auddhatya
mental consciousness
- yid kyi rnam par shes pa
- ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ།
- manovijñāna
mental faculty
- yid
- ཡིད།
- manas
mental image
- mtshan ma
- མཚན་མ།
- nimitta
mental phenomena
- chos
- ཆོས།
- dharma
mental purity
- yid yongs su dag pa
- ཡིད་ཡོངས་སུ་དག་པ།
- cittapariśuddhi
mental wandering
- yid rnam par rgyu ba
- ཡིད་རྣམ་པར་རྒྱུ་བ།
- manasovyupacāra
mercantile class
- rje’u rigs
- རྗེའུ་རིགས།
- vaiśyavarṇa
merely conceptualized
- btags pa tsam du zad
- བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད།
- prajñaptimātraṃ
merely names
- ming tsam
- མིང་ཙམ།
- nāmamātra
merely wishes
- ’dod du zad
- འདོད་དུ་ཟད།
- icchet eva
merit
- bsod nams
- བསོད་ནམས།
- puṇya
methodically
- tshul las
- ཚུལ་ལས།
- nayataḥ
mighty nāga
- glang po chen po
- གླང་པོ་ཆེན་པོ།
- mahānāga
mind
- sems
- སེམས།
- citta
mind of vast extent
- rgya chen po’i sems
- རྒྱ་ཆེན་པོའི་སེམས།
- udāracitta
mind with its [five aspects of] concomitance
- mtshungs par ldan pa’i sems
- མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས།
- prayuktacitta
mindful
- dran pa dang ldan pa
- དྲན་པ་དང་ལྡན་པ།
- smṛtimān
mindfulness
- dran pa
- དྲན་པ།
- smṛti
minds that are not surpassed
- bla na med pa’i sems
- བླ་ན་མེད་པའི་སེམས།
- anuttaracitta
mindset
- sems
- སེམས།
- citta
mine
- bdag gi
- བདག་གི
- ātmanīya
minium
- tsi na biSh+Ta
- tsin bi sta
- ཙི་ན་བིཥྚ།
- ཙིན་བི་སྟ།
- cīnapiṣṭa
minor marks
- dpe byad bzang po
- དཔེ་བྱད་བཟང་པོ།
- anuvyañjana
miraculous birth
- rdzus skyes
- རྫུས་སྐྱེས།
- upapāduka
miraculous fortune telling
- cho ’phrul
- ཆོ་འཕྲུལ།
- ādeśanāpratihārya
mirage
- smig rgyu
- སྨིག་རྒྱུ།
- marīci
misconception
- phyin ci log pa
- ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ།
- viparyāsa
misconstrue
- rtog
- རྟོག
- parāmṛśati
miserliness
- ser sna
- སེར་སྣ།
- mātsarya
mistaken view
- lta ba phyin ci log pa
- ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ།
- dṛṣṭiviparyāsa
monastic community
- dge ’dun
- དགེ་འདུན།
- saṅgha
monastic preceptor
- mkhan po
- མཁན་པོ།
- upādhyāya
moon reflected in water
- chu zla
- ཆུ་ཟླ།
- udakacandra
morbid pallor
- sha bkra
- ཤ་བཀྲ།
- kilāsa
most extensive discourses
- shin tu rgyas pa’i mdo sde
- ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་སྡེ།
- vaipulyasūtra
motion
- ’gro ba
- འགྲོ་བ།
- gamana
mouth is compact
- zhal yongs su rgyas pa
- ཞལ་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པ།
- citavadanatā
mouth is fragrant
- zhal dri zhim pa
- ཞལ་དྲི་ཞིམ་པ།
- sugandhamukhatā
mouth is not too wide
- zhal ha cang yang mi ring ba
- ཞལ་ཧ་ཅང་ཡང་མི་རིང་བ།
- nātyāyatavacanatā
mouth is without blemish
- zhal rkang rkong med pa
- ཞལ་རྐང་རྐོང་མེད་པ།
- ajihmavadanatā
multicolored
- sre’o
- སྲེའོ།
- śabala
mundane
- ’jig rten pa
- འཇིག་རྟེན་པ།
- laukika
mundane gift of the sacred doctrine
- ’jig rten pa’i chos kyi sbyin pa
- འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ།
- laukikadharmadāna
mundane phenomena
- ’jig rten pa’i chos
- འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས།
- laukikadharma
musical sound
- rol mo’i sgra
- རོལ་མོའི་སྒྲ།
- vādyaśabda
mustard
- yungs ’bru
- ཡུངས་འབྲུ།
- sarṣapa
nāga
- klu
- ཀླུ།
- nāga
Nāgārjuna
- klu grub
- ཀླུ་གྲུབ།
- nāgārjuna
name
- ming
- མིང་།
- nāma
- varṇa
name and form
- ming gzugs
- མིང་གཟུགས།
- nāmarūpa
Namkhai Nyingpo
- gnam mkha’i snying po
- གནམ་མཁའི་སྙིང་པོ།
- —
nape of the neck
- gnya’ gong
- གཉའ་གོང་།
- grīva
Naradatta
- na las byin
- ན་ལས་བྱིན།
- naradatta
Nārāyaṇa
- sred med kyi bu
- སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ།
- nārāyaṇa
narratives
- rtogs par brjod pa’i sde
- རྟོགས་པར་བརྗོད་པའི་སྡེ།
- avadāna
natural luminosity
- rang bzhin gyi ’od gsal
- རང་བཞིན་གྱི་འོད་གསལ།
- prakṛtiprabhāsvara
naturally abiding buddha nature
- rang bzhin gnas rigs
- རང་བཞིན་གནས་རིགས།
- prakṛtiṣṭhagotra
nature
- rang bzhin
- རང་བཞིན།
- prakṛti
nature of luminosity
- ’od gsal ba nyid
- འོད་གསལ་བ་ཉིད།
- prabhāsvaratā
nature of reality
- chos kyi tshul gyi rang bzhin
- ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་རང་བཞིན།
- dharmatāprakṛti
nature of their own deeds
- las bdag gir bya ba nyid
- ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་ཉིད།
- karmasvakatā
navel curls to the right
- lte ba g.yas su ’khyil ba
- ལྟེ་བ་གཡས་སུ་འཁྱིལ་བ།
- pradakṣiṇāvartanābhitā
navel does not protrude
- lte ba ma bye ba dag
- ལྟེ་བ་མ་བྱེ་བ་དག
- nābhinālarahita
navel is deep
- lte ba zab pa
- ལྟེ་བ་ཟབ་པ།
- gambhīranābhitā
navel is well rounded
- lte ba shin tu zlum pa
- ལྟེ་བ་ཤིན་ཏུ་ཟླུམ་པ།
- vṛttakukṣitā
nectar
- spri ka
- སྤྲི་ཀ
- pīyuṣa
negative and non-virtuous attributes
- sdig pa mi dge ba’i chos
- སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས།
- pāpakānākuśaladharma
negativity
- gnas ngan len
- གནས་ངན་ལེན།
- dauṣṭhulya
neither confined to a single meaning
- don gcig pa ma yin pa
- དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ།
- anekārtha
neither fettered nor liberated
- ma bcings ma grol ba
- མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བ།
- abaddhāmukta
Nepal
- bal yul
- བལ་ཡུལ།
- —
neutral
- mi g.yo ba
- མི་གཡོ་བ།
- aniñja
never mistreated though visible to all creatures
- srog chags thams cad kyis mthong yang brnyas par mi byed
- སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐོང་ཡང་བརྙས་པར་མི་བྱེད།
- sarvaprāṇyavimānitadarśanatā
Ngok Loden Sherab
- rngog blo ldan shes rab
- རྔོག་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ།
- —
night lotus
- ku mu da
- ཀུ་མུ་ད།
- kumuda
nine contemplations of impurity
- ’du shes dgu
- འདུ་ཤེས་དགུ
- navasaṃjñā
nine dramatic moods
- gar gyi cha byad dgu
- གར་གྱི་ཆ་བྱད་དགུ
- navanāṭyarasa
nine serial steps of meditative absorption
- mthar gyis gnas pa’i snyoms par ’jug pa dgu
- མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ
- navānupūrvavihārasamāpatti
Nirmāṇarata
- ’phrul dga’
- འཕྲུལ་དགའ།
- nirmāṇarata
Nityodyukta
- rtag tu brtson
- རྟག་ཏུ་བརྩོན།
- nityodyukta
Nityotkṣiptahasta
- rtag tu lag brkyang
- རྟག་ཏུ་ལག་བརྐྱང་།
- nityotkṣiptahasta
No Fixed Abode
- gnas la rten pa med pa
- གནས་ལ་རྟེན་པ་མེད་པ།
- aniketasthita
no longer subject to rebirth
- phyir mi ’ong ba
- ཕྱིར་མི་འོང་བ།
- āgāmī
noble eightfold path
- ’phags pa’i lam yan lag brgyad
- འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད།
- aṣṭaṅgāryamārga
noble form
- lus gzugs bzang ba
- ལུས་གཟུགས་བཟང་བ།
- abhirūpaprasādika
noble truth of suffering
- sdug bsngal ’phags pa’i bden pa
- སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ།
- duḥkhāryasatya
noble truth of the cessation of suffering
- ’gog pa ’phags pa’i bden pa
- འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ།
- nirodhāryasatya
noble truth of the origin of suffering
- kun ’byung ba ’phags pa’i bden pa
- ཀུན་འབྱུང་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ།
- samudayāryasatya
noble truth of the path
- lam ’phags pa’i bden pa
- ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ།
- mārgāryasatya
non-abiding
- mi gnas pa
- gnas pa med pa
- མི་གནས་པ།
- གནས་པ་མེད་པ།
- asthiti
- asthitā
non-acceptance
- yongs su gzung ba med pa
- ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པ།
- parigrahatā
non-acquisitive cultivation
- bsgom pa yongs su ’dzin pa ma mchis pa
- བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་མཆིས་པ།
- aparigrahabhāvanā
non-actualization
- mngon par bsgrub pa med pa
- མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་མེད་པ།
- anabhinirhāra
non-agent
- byed pa po med pa
- བྱེད་པ་པོ་མེད་པ།
- akartṛka
non-analytical attention
- so sor brtags pa dang ldan pa ma yin pa’i yid la byed pa
- སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ།
- apratsaṃyuktamanaskāra
non-apprehensible
- dmigs su ma mchi
- dmigs su med
- dmigs su med pa
- mi dmigs su med
- dmigs pa med
- དམིགས་སུ་མ་མཆི།
- དམིགས་སུ་མེད།
- དམིགས་སུ་མེད་པ།
- མི་དམིགས་སུ་མེད།
- དམིགས་པ་མེད།
- anupalabdhya
- anupalabdha
- nopalabhyate
non-apprehension
- dmigs su med pa nyid
- dmigs su ma mchis pa
- mi dmigs pa nyid
- དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉིད།
- དམིགས་སུ་མ་མཆིས་པ།
- མི་དམིགས་པ་ཉིད།
- anupalabdhitā
- anupalambha
- anupalambhatā
non-appropriation
- gzung ba ma mchis pa
- གཟུང་བ་མ་མཆིས་པ།
- aparigraha
non-arising
- mi skye ba
- skye ba ma mchis pa
- skye ba med pa
- མི་སྐྱེ་བ།
- སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ།
- སྐྱེ་བ་མེད་པ།
- anutpādita
- anutpāda
- asamutthāna
non-attachment
- chags pa med pa
- ཆགས་པ་མེད་པ།
- asaṅga
non-captivation
- mi ’phrogs pa
- མི་འཕྲོགས་པ།
- asaṃhārya
non-ceasing
- mi ’gag pa
- མི་འགག་པ།
- anirodha
non-conceptual
- rnam par mi rtog pa
- རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ།
- nirvikalpa
non-conceptualization
- rnam par mi rtog pa nyid
- རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད།
- nirvikalpatā
non-conditioning
- ’du byed pa med pa
- mngon par ’du byed pa med pa
- འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ།
- མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ།
- asaṃskāra
- anabhisaṃskāratā
non-cultivation
- rnam par ’jig pa
- རྣམ་པར་འཇིག་པ།
- vibhāvanā
non-degenerate
- ma nyams pa
- མ་ཉམས་པ།
- akhaṇḍa
non-differentiation of perception
- ’du shes tha dad pa nyid med pa
- འདུ་ཤེས་ཐ་དད་པ་ཉིད་མེད་པ།
- nānātvasaṃjñā
Non-dispersion of Aspects
- rnam pa dor ba med pa
- རྣམ་པ་དོར་བ་མེད་པ།
- ākārānavakāra
non-disturbance
- nye bar zhi ba
- ཉེ་བར་ཞི་བ།
- avikopana
non-duality
- gnyis su med pa
- གཉིས་སུ་མེད་པ།
- advaya
non-dynamic
- rgyu ma med pa
- རྒྱུ་མ་མེད་པ།
- agati
non-entity
- dngos po med pa
- དངོས་པོ་མེད་པ།
- abhāva
non-existent
- bdag nyid med pa
- བདག་ཉིད་མེད་པ།
- nāstitā
- nairātmya
non-fixation
- mngon par zhen pa med pa
- མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ།
- nirabhiniveśa
- asaṅga
non-forsaking
- mi ’dor ba
- མི་འདོར་བ།
- anutsṛṣṭhi
non-grasping
- ’dzin pa med pa
- འཛིན་པ་མེད་པ།
- niravagraha
non-involvement
- yongs su gdung ba med pa
- ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པ།
- anuddāha
non-mind
- sems med
- སེམས་མེད།
- acitta
non-motion
- mi ’gro ba
- མི་འགྲོ་བ།
- agamana
non-referential
- dmigs pa med pa
- དམིགས་པ་མེད་པ།
- nirālambanatā
non-referential wisdom
- dmigs pa med pa’i shes rab
- དམིགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ།
- nirālambanaprajñā
non-rejection
- spang ba med pa
- སྤང་བ་མེད་པ།
- avivāsā
non-residual nirvāṇa
- lhag ma med pa’i mya ngan las ’das pa
- ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ།
- nirupadhiśeṣanirvāṇa
non-self
- bdag med pa
- བདག་མེད་པ།
- anātman
non-sentience
- bems po nyid
- བེམས་པོ་ཉིད།
- jāḍaya
non-specific phenomena
- lung du ma bstan pa’i chos
- ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས།
- avyākṛtadharma
non-striving
- don du gnyer ba med pa
- དོན་དུ་གཉེར་བ་མེད་པ།
- anābhoga
non-transformation
- gzhan du ’gyur ba med pa
- གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པ།
- nānyatā
non-virtuous phenomena
- mi dge ba’i chos
- མི་དགེ་བའི་ཆོས།
- akuśaladharma
nor are its meanings manifold
- don tha dad pa ma yin pa
- དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ།
- anānārtha
nose is prominent
- shangs mtho ba
- ཤངས་མཐོ་བ།
- tuṅganāsatā
not be overcome
- thul bar rngo mi thogs pa
- ཐུལ་བར་རྔོ་མི་ཐོགས་པ།
- śakyo
- vamarditum
not calm
- ma zhi ba
- མ་ཞི་བ།
- aśānta
not disintegrate
- ’jig pa med pa
- འཇིག་པ་མེད་པ།
- avināśa
- āvināśita
not empty
- mi stong pa
- མི་སྟོང་པ།
- aśūnya
not noisy
- ca co med pa
- ཅ་ཅོ་མེད་པ།
- nāsti ravitam
not to mention
- lta shog
- ལྟ་ཤོག
- vinīta
not void
- mi dben pa
- མི་དབེན་པ།
- nirviveka
notion of self
- bdag tu ’du shes
- བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས།
- ātmasaṃjñā
notion that existence is pleasant
- sdug par ’du shes
- སྡུག་པར་འདུ་ཤེས།
- śubhasaṃjñā
notion that there is happiness
- bde ba’i ’du shes
- བདེ་བའི་འདུ་ཤེས།
- sukhasaṃjñā
notion that there is permanence
- rtag pa’i ’du shes
- རྟག་པའི་འདུ་ཤེས།
- nityasaṃjñā
nourishment of consciousness
- rnam par shes pa’i zas
- རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཟས།
- vijñānāhāra
nourishment of delight
- dga’ ba’i zas
- དགའ་བའི་ཟས།
- prītyāhāra
nourishment of food
- kham gyi zas
- ཁམ་གྱི་ཟས།
- kavalīkārahāra
nourishment of mentation
- sems pa’i zas
- སེམས་པའི་ཟས།
- cetanāhāra
nourishment of sensory contact
- reg pa’i zas
- རེག་པའི་ཟས།
- sparśāhāra
object of comprehension
- yongs su shes par bya ba
- ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ།
- parijñeya
object of knowledge
- shes par bya ba
- ཤེས་པར་བྱ་བ།
- jñeya
object of understanding
- mngon par shes par bya ba
- མངོན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ།
- ājñeya
object to be actualized
- mngon sum du bya ba
- མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ།
- sākṣātkartavya
object to be cultivated
- bsgom par bya ba
- བསྒོམ་པར་བྱ་བ།
- bhāvayitavya
object to be renounced
- spang bar bya ba
- སྤང་བར་བྱ་བ།
- prahātavya
objective
- don gyi dbang
- དོན་གྱི་དབང་།
- arthavaśa
objective referent
- dmigs pa
- དམིགས་པ།
- ālambana
Obliterating Defects of Speech, Transforming Them as if into Space
- ngag gi skyon rnam par ’jig pas nam mkha’ ltar gyur pa
- ངག་གི་སྐྱོན་རྣམ་པར་འཇིག་པས་ནམ་མཁའ་ལྟར་གྱུར་པ།
- vākkalividhvaṃsanagaganakalpa
obscuration
- sgrib pa
- སྒྲིབ་པ།
- āvaraṇa
obsession
- kun nas ldang ba
- ཀུན་ནས་ལྡང་བ།
- paryutthāna
obstruct
- bkag par ’gyur
- བཀག་པར་འགྱུར།
- pratyākhyātā bhavati
obstructed
- thogs
- ཐོགས།
- pratihanyate
occur
- ’byung bar ’gyur
- འབྱུང་བར་འགྱུར།
- prādurbhāvo bhavati
Oceanic Seal Gathering All Phenomena
- chos thams cad yang dag par ’du ba rgya mtsho’i phyag rgya
- ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱ།
- sarvadharmasamavasaraṇasāgara-mudrā
- samavasaraṇa
offering post
- mchod sdong
- མཆོད་སྡོང་།
- yaṣṭi
omniscience
- rnam pa thams cad mkhyen pa nyid
- རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད།
- sarvajñatā
omniscient masters of all phenomena
- chos thams cad la dbang bsgyur ba thams cad mkhyen pa
- ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ།
- sarvadharmavaśavartakasarvajña
one achieves and abides in the cessation of all perceptions and feelings
- ’du shes dang tshor ba ’gog pa bsgrubs te gnas pa
- འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པ།
- saṃjnāveditanirodhakayena sākṣātkrtvopasampadya viharati
one achieves and abides in the sense field of infinite consciousness, thinking, ‘Consciousness is infinite’
- rnam shes mtha’ yas skye mched bsgrubs te gnas pa
- རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པ།
- vijñānāntyāyatanamupasampadyaviharati
one achieves and abides in the sense field of infinite space, thinking, ‘Space is infinite.’
- nam mkha’ mtha’ yas skye mched bsgrubs te gnas pa
- ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པ།
- ākāśānantyāyatanamupasampadya viharati
one achieves and abides in the sense field of neither perception nor non-perception
- ’du shes med ’du shes med min skye mched bsgrubs te gnas pa
- འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པ།
- naivasaṃjnāsaṃjnāyatanamupasampadya viharati
one achieves and abides in the sense field of nothing-at-all, thinking, ‘There is nothing at all.’
- ci yang med pa’i skye mched bsgrubs te gnas pa
- ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་པ།
- akiṃcanyāyatanamupasampadya viharati
one who will be reborn only seven more times
- srid pa lan bdun pa
- སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ།
- kṛdbhavaparama
one with only a single further intervening rebirth
- bar chad gcig pa
- བར་ཆད་གཅིག་པ།
- ekavīcika
one-pointedness of mind
- sems rtse gcig pa
- སེམས་རྩེ་གཅིག་པ།
- cittasyaikāgratā
- cetasekotībhāva
open hall
- ’dun khang
- འདུན་ཁང་།
- upasthānaśālā
- maṇḍapa
opinion
- lta bar gyur pa
- ལྟ་བར་གྱུར་པ།
- dṛṣṭikṛta
optical aberration
- mig yor
- མིག་ཡོར།
- pratibhāsa
ordinary person
- so so’i skye bo
- སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ།
- pṛthagjana
orifices are without deterioration
- bu ga’i sgo rnams yongs su ma nyams pa
- བུ་གའི་སྒོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མ་ཉམས་པ།
- paripūrṇavyañjanatā
outcaste
- gdol ba’i rigs
- གདོལ་བའི་རིགས།
- caṇḍāla
outcome
- rgyu ’thun pa
- རྒྱུ་འཐུན་པ།
- niṣyanda
outer patched robe
- snam sbyar
- སྣམ་སྦྱར།
- saṃghāṭī
overweening conceit
- lhag pa’i nga rgyal
- ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ།
- abhimāna
oviparous birth
- sgong skyes
- སྒོང་སྐྱེས།
- aṇḍaja
Padmavatī
- pad ma can
- པད་མ་ཅན།
- padmavatī
pale yellow
- ser skya
- སེར་སྐྱ།
- kapila
Pāli Canon
- —
- —
- —
palms and soles are red
- phyag dang zhabs kyi mthil dmar ba
- ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་དམར་བ།
- lohitapāṇipādatalatā
palms are even
- phyag gi mthil mnyam pa
- ཕྱག་གི་མཐིལ་མཉམ་པ།
- tūlasadṛśasukumārapāṇitā
Paranirmitavaśavartin
- gzhan ’phrul dbang byed
- གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད།
- paranirmitavaśavartin
parasol
- gdugs
- གདུགས།
- chatra
Parīttābha
- ’od chung
- འོད་ཆུང་།
- parīttābha
Parīttaśubha
- dge chung
- དགེ་ཆུང་།
- parīttaśubha
partial understanding of selflessness with respect to personal identity
- gang zag la bdag med par phyogs gcig shes pa
- གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་ཕྱོགས་གཅིག་ཤེས་པ།
- ekāntikapugdalanairātmyajñāna
participate in
- len par byed pa
- ལེན་པར་བྱེད་པ།
- upādadāti
particularizing intrinsic awareness
- so sor rnam par rig pa
- སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པ།
- prativijñapti
pass into final nirvāṇa prematurely
- bar ma dor yongs su mya ngan las ’das pa
- བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ།
- antarāparinirvāṇa
past action
- las
- ལས།
- karman
past actions corresponding to the roots of their particular volitions
- ’dun pa’i rtsa ba can gyi las
- འདུན་པའི་རྩ་བ་ཅན་གྱི་ལས།
- chandamūlakarma
past lives
- skyes pa’i rabs
- སྐྱེས་པའི་རབས།
- jāṭaka
path of cultivation
- sgom lam
- སྒོམ་ལམ།
- bhāvanāmārga
path of insight
- mthong lam
- མཐོང་ལམ།
- darśanamārga
path of preparation
- sbyor lam
- སྦྱོར་ལམ།
- prayogamārga
peace
- zhi ba
- ཞི་བ།
- śānta
peak
- rtse mo
- རྩེ་མོ།
- mūrdhāna
pentapetes flower
- ban du dzi ba’i me tog
- བན་དུ་ཛི་བའི་མེ་ཏོག
- bandhujīva
perceive
- kun tu shes
- ཀུན་ཏུ་ཤེས།
- saṃjānite
perceiving
- kun tu shes pa
- ཀུན་ཏུ་ཤེས་པ།
- saṃjanāna
perception of death
- ’chi ba’i ’du shes
- འཆི་བའི་འདུ་ཤེས།
- mṛtyuḥsaṃjñā
perception of disinterest in all mundane things
- ’jig rten thams cad la mngon par mi dga’ ba’i ’du shes
- འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བའི་འདུ་ཤེས།
- sarvalokānabhiratisaṃjñā
perception of hardship
- dka’ ba’i ’du shes
- དཀའ་བའི་འདུ་ཤེས།
- duṣkarasaṃjñā
perception of impermanence
- mi rtag pa’i ’du shes
- མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས།
- anityasaṃjñā
perception of non-self
- bdag med pa’i ’du shes
- བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས།
- anātmasaṃjñā
perception of suffering
- sdug bsngal ba’i ’du shes
- སྡུག་བསྔལ་བའི་འདུ་ཤེས།
- duḥkhasaṃjñā
perception of unattractiveness
- mi sdug pa’i ’du shes
- མི་སྡུག་པའི་འདུ་ཤེས།
- apriyasaṃjñā
perceptions
- ’du shes
- འདུ་ཤེས།
- saṃjñā
perfected
- yongs su rdzogs pa
- ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ།
- paripūrṇa
perfume
- dri
- dri ma
- དྲི།
- དྲི་མ།
- gandha
perishable
- ’jig pa
- འཇིག་པ།
- vināśita
permanent
- rtag pa
- རྟག་པ།
- nitya
Permeation of Space
- nam mkha’ khyab par byed pa
- ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ།
- ākāśasphāraṇa
persevere with tenacity
- sems rab tu ’dzin
- སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན།
- cittaṃ pratigṛhnāti
person
- gang zag
- གང་ཟག
- pudgala
personal identity
- gang zag
- གང་ཟག
- pudgala
petitioner
- slong ba po
- སློང་བ་པོ།
- yācaka
- utthāpaka
phantom
- sprul pa
- སྤྲུལ་པ།
- nirmāṇa
phenomena
- chos
- ཆོས།
- dharma
phenomenal existence
- srid pa
- སྲིད་པ།
- bhava
phlegm disorders
- bad kan las gyur pa’i nad
- བད་ཀན་ལས་གྱུར་པའི་ནད།
- śleṣmikāvyādhi
physical deformity
- mi drang ba
- མི་དྲང་བ།
- cakratva
physical form
- gzugs
- གཟུགས།
- rūpa
physical incarnation
- gzugs can gyi lus
- གཟུགས་ཅན་གྱི་ལུས།
- ātmabhava
physical purity
- lus yongs su dag pa
- ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པ།
- kāyapariśuddhi
physical state
- lus kyi tshad
- ལུས་ཀྱི་ཚད།
- ātmabhāvasyapramāṇa
pinnacle of their crown cannot be seen
- spyi gtsug bltar mi mngon pa
- spyi gtsug bltar mi mthong ba
- སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མངོན་པ།
- སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མཐོང་བ།
- gūḍhaśikhatā
- anavalokitamūrdhatā
plain
- thang
- ཐང་།
- sthala
plantain
- chu shing
- ཆུ་ཤིང་།
- kadali
pleasant speech
- snyan par smra ba
- སྙན་པར་སྨྲ་བ།
- priyavacana
plural expression
- mang po brjod pa
- མང་པོ་བརྗོད་པ།
- trirudāhāra
poetic fabrication
- dngags su byas pa
- དངགས་སུ་བྱས་པ།
- kāvikṛtakakāvya
pores of their body all emit a pleasant odor
- spu’i khung bu thams cad nas dri yid du ’ong ba ’byung ba
- སྤུའི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་ནས་དྲི་ཡིད་དུ་འོང་བ་འབྱུང་བ།
- sarvaromakūpebhyo manāpo gandha utpadyate
possess the attributes of maturation
- rnam par smin pa’i chos can
- རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཆོས་ཅན།
- vipākadharmin
possessing the attributes of non-regression
- log par mi lhung ba’i chos can
- ལོག་པར་མི་ལྷུང་བའི་ཆོས་ཅན།
- avinipātadharmin
powder
- phye ma
- ཕྱེ་མ།
- cūrṇa
power of faith
- dad pa’i stobs
- དད་པའི་སྟོབས།
- śraddhābala
power of meditative stability
- ting nge ’dzin gyi stobs
- ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས།
- samādhibala
Power of Perseverance
- brtson ’grus kyi stobs
- བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས།
- vīryabala
power of recollection
- dran pa’i stobs
- དྲན་པའི་སྟོབས།
- smṛtibala
power of wisdom
- shes rab kyi stobs
- ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས།
- prajñābala
practice austerity
- dka’ ba spyod
- དཀའ་བ་སྤྱོད།
- duṣkaracārikāṃ carati
practice of chastity
- tshangs par spyod pa
- ཚངས་པར་སྤྱོད་པ།
- brahmacaryā
praised by the learned
- mkhas pas bsngags pa
- མཁས་པས་བསྔགས་པ།
- vijñapraśasta
Prajāpati
- skye dgu’i bdag po
- སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ།
- prajāpati
Prajñāpāramitā
- shes rab kyi pha rol tu phyin ma
- ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མ།
- prajñāpāramitā
Prajñāvarman
- shes rab go cha
- ཤེས་རབ་གོ་ཆ།
- prajñāvarman
Prakrit
- phal skad
- ཕལ་སྐད།
- prākṛta
prattle incoherently
- byung rgyal du smra
- བྱུང་རྒྱལ་དུ་སྨྲ།
- sambhinnapralāpī bhavati
pratyekabuddha
- rang sangs rgyas
- rang rgyal
- རང་སངས་རྒྱས།
- རང་རྒྱལ།
- pratyekabuddha
precede
- sngon du ’gro
- སྔོན་དུ་འགྲོ།
- pūrvaṃgamā bhavati
precious jewel of the Buddha
- sangs rgyas dkon mchog
- སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག
- buddharatna
precious jewel of the Dharma
- chos dkon mchog
- ཆོས་དཀོན་མཆོག
- dharmaratna
precious jewel of the Saṅgha
- dge ’dun dkon mchog
- དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག
- saṅgharatna
Precious Seal
- rin chen phyag rgya
- རིན་ཆེན་ཕྱག་རྒྱ།
- ratnamudrā
Precious Source
- rin chen ’byung gnas
- རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས།
- ratnaṃjaha
preoccupy themselves with
- sbyor ba dag la brtson par gnas
- སྦྱོར་བ་དག་ལ་བརྩོན་པར་གནས།
- yogam anuyukto viharati
present circumstances
- da ltar byung ba
- ད་ལྟར་བྱུང་བ།
- vartamānabhūta
present events
- da ltar byung ba
- ད་ལྟར་བྱུང་བ།
- vartamānabhūta
pride
- nga rgyal
- ང་རྒྱལ།
- māna
priestly class
- bram ze’i rigs
- བྲམ་ཟེའི་རིགས།
- brāhmaṇavarṇa
production
- rab tu skye ba
- རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ།
- prabhāvana
prone to contagion
- ’go ba’i nad
- འགོ་བའི་ནད།
- upasargataḥ
prone to decay
- ’jig pa
- འཇིག་པ།
- pralopadharmataḥ
prone to harm
- gnod pa
- གནོད་པ།
- aghataḥ
prone to ill health
- nad pa
- ནད་པ།
- rogataḥ
prone to pustules
- ’bras
- འབྲས།
- gaṇḍataḥ
prone to sharp pains
- zug rngu
- ཟུག་རྔུ།
- śalyataḥ
prophetic declarations
- lung du bstan pa’i sde
- ལུང་དུ་བསྟན་པའི་སྡེ།
- vyākaraṇa
protective sacred doctrine
- mgon byed pa’i chos
- མགོན་བྱེད་པའི་ཆོས།
- nāthakaraṇīyadharma
protector
- skyob
- སྐྱོབ།
- trāṇa
provision
- tshogs
- ཚོགས།
- sambhāra
provisions that are definitely authentic
- yang dag pa nyid du nges pa’i tshogs
- ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཚོགས།
- samyaktvaniyatarāśi
provisions that are definitely erroneous
- log pa nyid du nges pa’i tshogs
- ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཚོགས།
- mithyātvaniyatarāśi
provisions that are of indefinite provenance
- ma nges pa’i tshogs
- མ་ངེས་པའི་ཚོགས།
- aniyatarāśi
psycho-physical aggregate
- phung po
- ཕུང་པོ།
- skandha
Puṇyaprasava
- bsod nams ’phel
- chung che
- བསོད་ནམས་འཕེལ།
- ཆུང་ཆེ།
- puṇyaprasava
Pure Abode
- gnas gtsang ma’i ris
- གནས་གཙང་མའི་རིས།
- śuddhanivāsa
Pure Appearance
- snang ba dag pa
- སྣང་བ་དག་པ།
- śuddhapratibhāsa
Pure Sanctuary
- dag pa dam pa
- དག་པ་དམ་པ།
- śuddhāvāsa
Purification of Defining Characteristics
- mtshan nyid yongs su dag pa
- མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་དག་པ།
- lakṣaṇapariśodhana
purificatory level
- yongs su sbyang ba’i sa
- ཡོངས་སུ་སྦྱང་བའི་ས།
- parikarmabhūmi
purified
- rnam par byang ba
- རྣམ་པར་བྱང་བ།
- vyavadānika
purity
- rnam par dag pa
- རྣམ་པར་དག་པ།
- viśuddhi
Pūrṇamaitrāyaṇīputra
- byams ma’i bu gang po
- བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ།
- pūrṇamaitrāyaṇīputra
purposeful activity
- don spyod pa
- དོན་སྤྱོད་པ།
- arthacaryā
Pursuit of the Stream
- rgyun gyi rjes su song ba
- རྒྱུན་གྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ།
- śroto’nugata
Pūrvavideha
- lus ’phags
- ལུས་འཕགས།
- pūrvavideha
put an end to cultivation
- bsgom pa rnam par gzhig pa
- བསྒོམ་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པ།
- bhāvanāvibhāvana
quotations
- de lta bu byung ba’i sde
- དེ་ལྟ་བུ་བྱུང་བའི་སྡེ།
- itivṛttaka
Rājagṛha
- rgyal po’i khab
- རྒྱལ་པོའི་ཁབ།
- rājagṛha
Ratnākara
- dkon mchog ’byung gnas
- དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས།
- ratnākara
Ratnaketu
- rin po che tog
- རིན་པོ་ཆེ་ཏོག
- ratnaketu
Ratnamudrāhasta
- lag na phyag rgya rin po che
- ལག་ན་ཕྱག་རྒྱ་རིན་པོ་ཆེ།
- ratnamudrāhasta
real nature
- de bzhin nyid
- དེ་བཞིན་ཉིད།
- tathatā
real nature of phenomena
- chos kyi de bzhin nyid
- ཆོས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད།
- dharmatathatā
realgar
- ldong ros
- ལྡོང་རོས།
- manaḥsilā
reality
- chos nyid
- ཆོས་ཉིད།
- dharmatā
rebirth
- skye
- སྐྱེ།
- upapadyate
rebirth, rebirth process
- srid pa
- སྲིད་པ།
- bhava
reborn within an identical class of gods or humans over successive lives
- rigs nas rigs su skye ba
- རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ།
- kulaṃkula
recollection of death
- ’chi ba rjes su dran pa
- འཆི་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ།
- mṛtyanusmṛti
recollection of ethical discipline
- tshul khrims rjes su dran pa
- ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ།
- śīlānusmṛti
recollection of physicality
- lus su gtogs pa rjes su dran pa
- ལུས་སུ་གཏོགས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ།
- kāyagatānusmṛti
recollection of quiescence
- nye bar zhi ba rjes su dran pa
- ཉེ་བར་ཞི་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ།
- vyupaśamānusmṛti
recollection of renunciation
- gtong ba rjes su dran pa
- གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ།
- tyāgānusmṛti
recollection of respiration
- dbugs ’byung ba dang rjes su dran pa
- དབུགས་འབྱུང་བ་དང་རྗེས་སུ་དྲན་པ།
- praśvāsānusmṛti
recollection of the Buddha
- sangs rgyas rjes su dran pa
- སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ།
- buddhānusmṛti
recollection of the Dharma
- chos rjes su dran pa
- ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ།
- dharmānusmṛti
recollection of the god realms
- lha rjes su dran pa
- ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ།
- devānusmṛti
recollection of the saṅgha
- dge ’dun rjes su dran pa
- དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ།
- saṅghānusmṛti
reed flute-maker
- smyig ma mkhan gyi rigs
- སྨྱིག་མ་མཁན་གྱི་རིགས།
- veṇukāra
reflection
- gzugs brnyan
- གཟུགས་བརྙན།
- pratibimba
refuge
- skyabs pa
- སྐྱབས་པ།
- śaraṇa
refuse scavenger
- g.yung po’i khyim
- གཡུང་པོའི་ཁྱིམ།
- puṣkasakula
regards blue external forms
- phyi rol gyi gzugs sngon po la lta ba
- ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སྔོན་པོ་ལ་ལྟ་བ།
- bahīrdha rūpāṇi nīlāni paśyati
regards greater external forms
- gzugs chen por gyur pa la lta ba
- གཟུགས་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ལ་ལྟ་བ།
- mahadgatāni paśyati
regards lesser external forms
- gzugs chung ngu la lta ba
- གཟུགས་ཆུང་ངུ་ལ་ལྟ་བ།
- parīttāni paśyati
regards red external forms
- phyi rol gyi gzugs dmar po la lta ba
- ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་དམར་པོ་ལ་ལྟ་བ།
- bahīrdha rūpāṇi lohitāni paśyati
regards white external forms
- phyi rol gyi gzugs dkar po la lta ba
- ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་དཀར་པོ་ལ་ལྟ་བ།
- bahīrdha rūpāṇi avadātāni paśyati
regards yellow external forms
- phyi rol gyi gzugs ser po la lta ba
- ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སེར་པོ་ལ་ལྟ་བ།
- bahīrdha rūpāṇi pītāni paśyati
rejoice
- yang dag par rab tu dga’ bar byed
- ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱེད།
- sampraharṣayati
rejoicing
- rjes su yi rang ba
- རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ།
- anumodana
relative truth
- kun rdzob kyi bden pa
- ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ།
- saṃvṛtisatya
release from their inclination toward pleasant states
- sdug pa’i rnam par thar pa
- སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ།
- śubhavimokṣa
relentlessness
- brtson pa mi dor ba
- བརྩོན་པ་མི་དོར་བ།
- anikṣiptadhuratā
relic
- ring bsrel
- རིང་བསྲེལ།
- dhātu
religious robe
- chos gos
- ཆོས་གོས།
- cīvara
remembered
- dran pa
- དྲན་པ།
- mata
renunciant (to become)
- rab tu ’byung
- རབ་ཏུ་འབྱུང་།
- pravrajati
renunciate in conduct
- tshangs pa mtshungs par spyod pa
- ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ།
- sabrahmācārin
renunciation
- gtong ba
- yongs su gtong ba
- གཏོང་བ།
- ཡོངས་སུ་གཏོང་བ།
- tyāga
- parityāga
Renunciation of Delight
- dga’ ba spong ba
- དགའ་བ་སྤོང་བ།
- ratijaha
repay the favors
- lan du phan gdags
- ལན་དུ་ཕན་གདགས།
- pratikāraṃ karoti
replenished
- gang ba
- གང་བ།
- pūrṇatva
repulsive phenomena
- mi sdug pa
- མི་སྡུག་པ།
- aśubha
resolve
- ’dun pa skyed pa
- འདུན་པ་སྐྱེད་པ།
- chandaṃ janayati
resources
- yo byad
- ཡོ་བྱད།
- upakaraṇa
resting place
- gnas
- གནས།
- layana
Retentive Intelligence
- gzungs kyi blo gros
- གཟུངས་ཀྱི་བློ་གྲོས།
- dhāraṇīmati
retinue
- g.yog ’khor
- གཡོག་འཁོར།
- parivāra
Reverend Lord
- btsun pa bcom ldan ’das
- བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས།
- bhadantabhagavat
ribbon
- ba dan
- བ་དན།
- patākā
rightly aspire
- yang dag par rab tu ’jog
- ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག
- samyakpraṇidadhāti
Roaming
- gnas med par spyod pa
- གནས་མེད་པར་སྤྱོད་པ།
- aniketacārī
roots of virtuous action
- dge ba’i rtsa ba
- དགེ་བའི་རྩ་བ།
- kuśalamūla
rotten tree
- shing rul
- ཤིང་རུལ།
- kaśaṃbakajātīya
round
- zlum po
- ཟླུམ་པོ།
- vṛtta
round fingers and toes
- sor mo rnams zlum pa
- སོར་མོ་རྣམས་ཟླུམ་པ།
- vṛttāṅgulitā
royal class
- rgyal rigs
- རྒྱལ་རིགས།
- kṣatriyavarṇa
sacred doctrine
- chos
- ཆོས།
- dharma
sacred thread
- dge mtshan
- དགེ་མཚན།
- kautuka
sadness
- yid mi bde ba
- ཡིད་མི་བདེ་བ།
- durmanas
saintly being
- skyes bu dam pa
- སྐྱེས་བུ་དམ་པ།
- satpuruṣa
Śakra
- brgya byin
- བརྒྱ་བྱིན།
- śakra
Śākyamuni
- shAkya thub pa
- ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ།
- śākyamuni
sāl tree
- shing sA la
- ཤིང་སཱ་ལ།
- sā la
sameness
- mnyam nyid
- མཉམ་ཉིད།
- samatā
sameness of all things
- chos thams cad mnyam pa nyid
- ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད།
- sarvadharmasamatā
Sameness of Meditative Stability
- ting nge ’dzin mnyam pa nyid
- ཏིང་ངེ་འཛིན་མཉམ་པ་ཉིད།
- samādhisamatā
sanctuary
- gnas
- གནས།
- layana
saṅgha
- dge ’dun
- དགེ་འདུན།
- saṅgha
Śarabha Aiṇeya
- ri dags e ne ya
- རི་དགས་ཨེ་ནེ་ཡ།
- śarabha aiṇeya
Śāradvatīputra
- sha ra dwa ti’i bu
- ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ།
- śāradvatīputra
Sārthavāha
- ded dpon
- དེད་དཔོན།
- sārthavāha
satisfaction
- ’dod pa
- འདོད་པ།
- rocanā
satisfy whichever gods and humans encounter them
- lha dang mi gang dag de dag gi sku mthong ba de dag tshim par ’gyur
- ལྷ་དང་མི་གང་དག་དེ་དག་གི་སྐུ་མཐོང་བ་དེ་དག་ཚིམ་པར་འགྱུར།
- devamanuṣyatṛptakāyadarśanatāv
savories
- myang ba
- མྱང་བ།
- āsvādanīya
sayings in prose and verse
- dbyangs bsnyad kyi sde
- དབྱངས་བསྙད་ཀྱི་སྡེ།
- geya
scavenger
- g.yung po’i rigs
- གཡུང་པོའི་རིགས།
- pukkāśa
scriptural categories
- chos kyi rnam grangs
- ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས།
- dharmaparyāya
scrupulous conduct
- kun tu spyod pa gtsang ma
- ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཙང་མ།
- śucisamācāra
scrutiny
- dpyod pa
- དཔྱོད་པ།
- vicāra
Seal of Dhāraṇī
- gzungs kyi phyag rgya
- གཟུངས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ།
- dhāraṇīmudrā
Seal of Entry into All Phenomena
- chos la ’jug pa’i phyag rgya
- ཆོས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱག་རྒྱ།
- sarvadharmapraveśamudrā
Seal of the King
- rgyal po’i phyag rgya
- རྒྱལ་པོའི་ཕྱག་རྒྱ།
- rājamudrā
Seal of the Sacred Doctrine
- chos dam pa’i phyag rgya
- ཆོས་དམ་པའི་ཕྱག་རྒྱ།
- varadharmamudrā
second promulgation of the doctrinal wheel
- chos kyi ’khor lo bskor ba gnyis pa
- ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་གཉིས་པ།
- dvitīyadharmacakrapravartana
sectarian vagabond
- spyod pa pa
- སྤྱོད་པ་པ།
- caraka
seek to censure
- klan ka tshol ba
- ཀླན་ཀ་ཚོལ་བ།
- upālambha
seek to intrude
- glags tshol
- གླགས་ཚོལ།
- avatāraprekṣiṇa
seek to transcend
- pha rol tu mchi bar ’tshal ba
- ཕ་རོལ་ཏུ་མཆི་བར་འཚལ་བ།
- pāraṃgantukāma
seen
- mthong ba
- མཐོང་བ།
- dṛṣṭa
self
- bdag
- བདག
- ātman
selflessness
- bdag med
- བདག་མེད།
- ātmāsadbhūtatva
- nairātmya
sensation
- tshor ba
- ཚོར་བ།
- vedanā
sense faculties are excellent
- skye mched kyi sgo bzang ba dag
- སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྒོ་བཟང་བ་དག
- cārvāyatanadvāratā
sense field
- skye mched
- སྐྱེ་མཆེད།
- āyatana
sense field of mastery
- zil gyis gnon pa’i skye mched
- ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད།
- abhibhvāyatana
sense field of mental phenomena
- chos kyi skye mched
- ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད།
- dharmāyatana
sense field of neither perception nor non-perception
- ’du shes med min gyi skye mched
- འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད།
- naivasaṃjnāsaṃjnāyatana
sense field of odors
- dri’i skye mched
- དྲིའི་སྐྱེ་མཆེད།
- gandhāyatana
sense field of sights
- gzugs kyi skye mched
- གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད།
- rūpāyatana
sense field of sounds
- sgra’i skye mched
- སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད།
- śabdāyatana
sense field of tangibles
- reg bya’i skye mched
- རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད།
- spraṣṭavyāyatana
sense field of tastes
- ro’i skye mched
- རོའི་སྐྱེ་མཆེད།
- rasāyatana
sense field of the body
- lus kyi skye mched
- ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད།
- kāyāyatana
sense field of the ears
- rna ba’i skye mched
- རྣ་བའི་སྐྱེ་མཆེད།
- śrotrāyatana
sense field of the eyes
- mig gi skye mched
- མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད།
- cakṣurāyatana
sense field of the mental faculty
- yid kyi skye mched
- ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད།
- mana āyatana
sense field of the nose
- sna’i skye mched
- སྣའི་སྐྱེ་མཆེད།
- ghrāṇāyatana
sense field of the tongue
- lce’i skye mched
- ལྕེའི་སྐྱེ་མཆེད།
- jihvāyatana
sense of moral and ascetic supremacy
- tshul khrims dang brtul zhugs mchog tu ’dzin pa
- ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ།
- śīlavrataparāmarśa
sense of moral supremacy
- tshul khrims mchog ’dzin
- ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་འཛིན།
- śīlaparāmarśagranthā
senses are completely purified
- skye mched shin tu yongs su dag pa
- སྐྱེ་མཆེད་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ།
- viśuddhagātratā
- āyatanatā
sensory contact
- reg pa
- རེག་པ།
- sparśa
sensory element
- khams
- ཁམས།
- dhātu
sensory element of auditory consciousness
- rna ba’i rnam par shes pa’i khams
- རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས།
- śrotravijñānadhātu
sensory element of consciousness
- rnam par shes pa’i khams
- རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས།
- vijñānadhātu
sensory element of gustatory consciousness
- lce’i rnam par shes pa’i khams
- ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས།
- jihvavijñānadhātu
sensory element of mental consciousness
- yid kyi rnam par shes pa’i khams
- ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས།
- manovijñānadhātu
sensory element of mental phenomena
- chos kyi khams
- ཆོས་ཀྱི་ཁམས།
- dharmadhātu
sensory element of odors
- dri’i khams
- དྲིའི་ཁམས།
- gandhadhātu
sensory element of olfactory consciousness
- sna’i rnam par shes pa’i khams
- སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས།
- ghrāṇavijñānadhātu
sensory element of sights
- gzugs kyi khams
- གཟུགས་ཀྱི་ཁམས།
- rūpadhātu
sensory element of sounds
- sgra’i khams
- སྒྲའི་ཁམས།
- śabdadhātu
sensory element of tactile consciousness
- lus kyi rnam par shes pa’i khams
- ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས།
- kāyavijñānadhātu
sensory element of tangibles
- reg bya’i khams
- རེག་བྱའི་ཁམས།
- spraṣṭavyadhātu
sensory element of tastes
- ro’i khams
- རོའི་ཁམས།
- rasadhātu
sensory element of the body
- lus kyi khams
- ལུས་ཀྱི་ཁམས།
- kāyadhātu
sensory element of the ears
- rna ba’i khams
- རྣ་བའི་ཁམས།
- śrotradhātu
sensory element of the eyes
- mig gi khams
- མིག་གི་ཁམས།
- cakṣurdhātu
sensory element of the mental faculty
- yid kyi khams
- ཡིད་ཀྱི་ཁམས།
- manodhātu
sensory element of the nose
- sna’i khams
- སྣའི་ཁམས།
- ghrāṇdhātu
sensory element of the tongue
- lce’i khams
- ལྕེའི་ཁམས།
- jihvdhātu
sensory element of visual consciousness
- mig gi rnam par shes pa’i khams
- མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས།
- cakṣurvijñānadhātu
sentient being
- sems can
- སེམས་ཅན།
- sattva
sequential and reverse modalities
- lugs ’byung dang lugs ldog
- lugs dang ’thun pa dang lugs dang mi ’thun pa
- ལུགས་འབྱུང་དང་ལུགས་ལྡོག
- ལུགས་དང་འཐུན་པ་དང་ལུགས་དང་མི་འཐུན་པ།
- anulomapratiloma
serene joy
- rab tu dga’ ba
- རབ་ཏུ་དགའ་བ།
- prema
serial clear realization
- mthar gyis pa’i mngon rtogs
- མཐར་གྱིས་པའི་མངོན་རྟོགས།
- ānupūrvābhisamaya
serial training
- mthar gyis sbyor ba
- མཐར་གྱིས་སྦྱོར་བ།
- anupūrvaprayoga
sesame
- til
- ཏིལ།
- tila
setting of the mind on enlightenment
- byang chub sems bskyed pa
- sems bskyed pa
- བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་པ།
- སེམས་བསྐྱེད་པ།
- bodhicittotpāda
- cittotpāda
seven branches of enlightenment
- byang chub kyi yan lag bdun
- བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན།
- saptabodhyaṅga
seven harmonious tones of the musical scale
- glu dbyangs kyi nges pa bdun
- གླུ་དབྱངས་ཀྱི་ངེས་པ་བདུན།
- saptasvara
seven precious things
- rin chen sna bdun
- རིན་ཆེན་སྣ་བདུན།
- saptaratna
seven prominent parts
- bdun mtho ba
- བདུན་མཐོ་བ།
- saptocchrayatā
sexual misconduct
- ’dod pas log par g.yem pa
- འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ།
- kāmamithyācāra
sharp eye-teeth
- tshems mche ba rno ba dang ldan pa
- ཚེམས་མཆེ་བ་རྣོ་བ་དང་ལྡན་པ།
- tīkṣṇadaṃṣṭratā
short
- thung ngu
- ཐུང་ངུ།
- hrasva
should be expected
- shes par bya ba
- ཤེས་པར་བྱ་བ།
- pratikāṅṣitavya
shoulders
- thal gong
- ཐལ་གོང་།
- aṃsa
shrub cotton
- ras bal
- རས་བལ།
- karpāsa
side with evil
- nag po’i phyogs pa
- ནག་པོའི་ཕྱོགས་པ།
- kṛṣṇāhijātīya
sights
- gzugs rnams
- གཟུགས་རྣམས།
- rupāṇi
sign
- mtshan ma
- མཚན་མ།
- nimitta
signless
- mtshan ma med pa
- མཚན་མ་མེད་པ།
- nirnimitta
signlessness
- mtshan ma med pa
- མཚན་མ་མེད་པ།
- animitta
Śikhin
- gtsug tor can
- གཙུག་ཏོར་ཅན།
- śikhin
Single Array
- bkod pa gcig pa
- བཀོད་པ་གཅིག་པ།
- ekavyūha
singular course of action
- las gcig pa
- ལས་གཅིག་པ།
- ekakarmāṇa
singular expression
- gcig brjod pa
- གཅིག་བརྗོད་པ།
- ekodāhāra
Situ Paṇchen
- si tu paN chen
- སི་ཏུ་པཎ་ཆེན།
- —
six aspects of perception
- ’du shes drug
- འདུ་ཤེས་དྲུག
- ṣaṭsaṃjñā
six extrasensory powers
- mngon shes drug
- མངོན་ཤེས་དྲུག
- ṣaḍabhijñā
six inner sense fields
- nang gi skye mched drug
- ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག
- ṣaḍādhyātmikāyatana
six outer sense fields
- phyi’i skye mched drug
- ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག
- ṣaḍbāhyāyatana
six recollections
- rjes su dran pa drug
- རྗེས་སུ་དྲན་པ་དྲུག
- ṣaḍanusmṛti
six sense fields
- skye mched drug
- སྐྱེ་མཆེད་དྲུག
- ṣaḍāyatana
six transcendent perfections
- pha rol tu phyin pa drug
- ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག
- ṣaṭpāramitā
sixty-four crafts
- sgyu rtsal drug cu rtsa bzhi
- སྒྱུ་རྩལ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི།
- catuḥṣaṣṭikalā
sixty-two false views
- lta ba’i rnam pa drug cu rtsa gnyis
- ལྟ་བའི་རྣམ་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས།
- dvāṣaṣṭidṛṣṛṭikṛtāni
skill in means
- thabs la mkhas pa
- ཐབས་ལ་མཁས་པ།
- upāyakauśalya
skillful means
- thabs
- ཐབས།
- upāya
slander
- phra ma
- ཕྲ་མ།
- paiśunya
śloka
- shlo ka
- ཤློ་ཀ
- śloka
social class
- rigs
- རིགས།
- varṇa
son of enlightened heritage
- rigs kyi bu
- རིགས་ཀྱི་བུ།
- kulaputra
sophistry
- rtog ge
- རྟོག་གེ
- tarka
sound
- sgra
- སྒྲ།
- śabda
- ghoṣa
space
- nam mkha’
- ནམ་མཁའ།
- gagana
- ākāśa
space element
- nam mkha’i khams
- ནམ་མཁའི་ཁམས།
- ākāśadhātu
speak first
- gsong por gsung ba
- གསོང་པོར་གསུང་བ།
- pūrvābhilāpin
specific phenomena
- lung du bstan pa’i chos
- ལུང་དུ་བསྟན་པའི་ཆོས།
- vyākṛtadharma
speech is pervasive, in conformity with their assembly, but it does not extend outside their assembly
- gsung ni ’khor dang ’thun par khyab par mdzad kyi ’khor gyi phyi rol du gsung mi ’gro
- གསུང་ནི་འཁོར་དང་འཐུན་པར་ཁྱབ་པར་མཛད་ཀྱི་འཁོར་གྱི་ཕྱི་རོལ་དུ་གསུང་མི་འགྲོ།
- vāg anukūlavartiparṣado bahir na nirgacchati
speech is sweet and fully perfected
- gsung snyan cing rnam pa thams cad yongs su rdzogs pa
- གསུང་སྙན་ཅིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ།
- madhuracārumañjusvaratā
spiritual attainment
- grub pa
- གྲུབ་པ།
- siddhi
spiritual mentor
- dge ba’i bshes gnyen
- དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན།
- kalyāṇamitra
spiritual teacher
- bla ma
- བླ་མ།
- guru
splendor and intelligence
- dpal dang blo gros
- དཔལ་དང་བློ་གྲོས།
- śrīmatbuddhimat
square
- lham pa
- ལྷམ་པ།
- caturasra
śrāvaka
- nyan thos
- ཉན་ཐོས།
- śrāvaka
Śreṇika
- bzo sbyangs
- བཟོ་སྦྱངས།
- śreṇika
śrīvatsa motif
- dpal gyi be’u
- དཔལ་གྱི་བེའུ།
- śrīvatsa
Stability of Mind
- sems gnas pa
- སེམས་གནས་པ།
- cittasthita
stable community
- nges pa’i tshogs
- ངེས་པའི་ཚོགས།
- niyatarāśī
state of mind
- sems gnas pa
- སེམས་གནས་པ།
- cittasthiti
statement
- brjod pa
- བརྗོད་པ།
- pravyāhāra
- abhidhāna
strengthen
- stobs dang ldan par bgyid
- སྟོབས་དང་ལྡན་པར་བགྱིད།
- balavatkaroti
strive
- brtson ’grus rtsom
- བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ།
- vīryamārabhate
struggle
- ’bad
- འབད།
- vyāyacchate
study
- thos pa
- ཐོས་པ།
- śruti
stūpa
- mchod rten
- མཆོད་རྟེན།
- stūpa
stupidity
- shes rab ’chal ba
- ཤེས་རབ་འཆལ་བ།
- dauṣprajnā
Subdued
- rnam par ’joms pa
- རྣམ་པར་འཇོམས་པ།
- vivṛta
Śubhakṛtsna
- dge rgyas
- དགེ་རྒྱས།
- śubhakṛtsna
Subhūti
- rab ’byor
- རབ་འབྱོར།
- subhūti
Sublimation of [All] Phenomena
- chos kyis gnas pa’i spyi gtsug
- ཆོས་ཀྱིས་གནས་པའི་སྤྱི་གཙུག
- dharmaṅgata
Sublimation [of All Things]
- yang dag par ’phags pa
- ཡང་དག་པར་འཕགས་པ།
- sarvadharmasamudgata
- samudgata
sublime
- ’phags pa
- འཕགས་པ།
- ārya
sublime emancipation
- ’phags pa nges par ’byin pa
- འཕགས་པ་ངེས་པར་འབྱིན་པ།
- āryanairāṇika
subsequent knowledge
- rjes su rtogs pa’i shes pa
- རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ།
- anvayajñāna
subtle quiescence
- zhi ba zhib mo
- ཞི་བ་ཞིབ་མོ།
- sūkṣmaśānti
Sudarśana
- shin tu mthong
- ཤིན་ཏུ་མཐོང་།
- sudarśana
Sudṛśa
- gya nom snang ba
- གྱ་ནོམ་སྣང་བ།
- sudṛśa
suffering
- sdug bsngal
- སྡུག་བསྔལ།
- duḥkha
sugata
- bde bar gshegs pa
- བདེ་བར་གཤེགས་པ།
- sugata
superior organ of taste
- ro bro ba’i mchog dang ldan pa
- རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་དང་ལྡན་པ།
- rasarasāgrajñatā
support
- rten
- རྟེན།
- upaniśraya
support for miraculous ability
- rdzu ’phrul gyi rkang pa
- རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ།
- ṛddhipādāḥ
support for miraculous ability combining meditative stability of mind with the formative force of exertion
- sems kyi ting nge ’dzin spang ba’i ’du byed dang ldan pa’i rdzu ’phrul gyi rkang pa
- སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ།
- cittasamādhiprahāṇasaṃskārasamanvāgataṛddhipāda
support for miraculous ability combining meditative stability of perseverance with the formative force of exertion
- brtson ’grus kyi ting nge ’dzin spang ba’i ’du byed dang ldan pa’i rdzu ’phrul gyi rkang pa
- བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ།
- vīryasamādhiprahāṇasaṃskārasamanvāgataṛddhipāda
support for miraculous ability combining meditative stability of resolution with the formative force of exertion
- ’dun pa’i ting nge ’dzin spang ba’i ’du byed dang ldan pa’i rdzu ’phrul gyi rkang pa
- འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ།
- chandasamādhiprahāṇasaṃskārasamanvāgataṛddhipāda
support for miraculous ability combining meditative stability of scrutiny with the formative force of exertion
- dpyod pa’i ting nge ’dzin spang ba’i ’du byed dang ldan pa’i rdzu ’phrul gyi rkang pa
- དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ།
- mīmāṃsāvīryasamādhiprahāṇasaṃskārasamanvāgataṛddhipāda
supramundane
- ’jig rten las ’das pa
- འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ།
- lokottara
supramundane phenomena
- ’jig rten las ’das pa’i chos
- འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས།
- lokottaradharma
supremacy
- chos mchog
- ཆོས་མཆོག
- agradharma
Supreme Source
- mchog gi ’byung gnas
- མཆོག་གི་འབྱུང་གནས།
- kārākāra
Surpassing All Phenomena
- chos thams cad las shin tu ’phags pa
- ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འཕགས་པ།
- sarvadharmodgata
Sūryagarbha
- nyi ma’i snying po
- ཉི་མའི་སྙིང་པོ།
- sūryagarbha
Susaṃprasthita
- shin tu yang dag zhugs
- ཤིན་ཏུ་ཡང་དག་ཞུགས།
- susaṃprasthita
sūtra
- mdo
- མདོ།
- sūtra
Suvikrāntavikrāmin
- rab kyi rtsal gyis rnam par gnon pa
- རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པ།
- suvikrāntavikrāmin
svastika
- g.yung drung
- གཡུང་དྲུང་།
- svastika
syllable
- yig ’bru
- ཡིག་འབྲུ།
- akṣara
symbol
- brda
- བརྡ།
- saṃketa
symmetrical aureole of light, extending a full arm span
- ’od ’dom gang mnyam pa
- འོད་འདོམ་གང་མཉམ་པ།
- vyāmaprabhatā
systematic presentation
- rnam par gzhag pa
- རྣམ་པར་གཞག་པ།
- vyavasthāna
Taintless Lamp
- dri ma med pa’i sgron ma
- དྲི་མ་མེད་པའི་སྒྲོན་མ།
- vimalapradīpa
Taintless Light
- ’od dri ma med pa
- འོད་དྲི་མ་མེད་པ།
- vimalaprabha
Taintless Light of the Full Moon
- zla ba nya ba’i ’od dri ma med pa
- ཟླ་བ་ཉ་བའི་འོད་དྲི་མ་མེད་པ།
- paripūrṇavimalacandraprabha
Taintless Modality Devoid of Impurities
- rdul med cing rdul dang bral ba dang ldan pa
- རྡུལ་མེད་ཅིང་རྡུལ་དང་བྲལ་བ་དང་ལྡན་པ།
- arajīvirajonayayukta
taken as the standard
- tshad mar byed
- ཚད་མར་བྱེད།
- pramāṇīkaroti
tales of past lives
- skyes rabs kyi sde
- སྐྱེས་རབས་ཀྱི་སྡེ།
- jāṭaka
tathāgata
- de bzhin gshegs pa
- དེ་བཞིན་གཤེགས་པ།
- tathāgata
Teacher
- ston pa
- སྟོན་པ།
- śāstṛ
teaching
- bstan pa
- བསྟན་པ།
- nirdeśa
teeth whose tips are long, sharp, and white
- tshems rtse mo mtho zhing rno la dkar ba
- ཚེམས་རྩེ་མོ་མཐོ་ཞིང་རྣོ་ལ་དཀར་བ།
- agroccatvatīkṣṇaśukladantatā
ten directions
- phyogs bcu
- ཕྱོགས་བཅུ།
- daśadik
ten levels
- sa bcu
- ས་བཅུ།
- daśabhūmi
ten powers of the tathāgatas
- de bzhin gshegs pa’i stobs bcu
- དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ།
- daśatathāgatabala
ten recollections
- rjes su dran pa bcu
- རྗེས་སུ་དྲན་པ་བཅུ།
- daśānusmṛti
ten sense fields of total consummation
- zad par gyi skye mched bcu
- ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ།
- daśakṛtsnāyatana
ten virtuous actions
- dge ba bcu
- དགེ་བ་བཅུ།
- daśakusala
tenacity
- rab tu ’dzin pa
- རབ་ཏུ་འཛིན་པ།
- pragrāha
termination
- yongs su chad pa
- ཡོངས་སུ་ཆད་པ།
- pariccheda
terrified
- ’gong
- འགོང་།
- saṃkocayati
thankful
- byas pa tshor ba
- བྱས་པ་ཚོར་བ།
- kṛtavedī
theft
- ma byin par len pa
- མ་བྱིན་པར་ལེན་པ།
- adatādāna
they do not degenerate in their wisdom
- shes rab nyams pa med pa
- ཤེས་རབ་ཉམས་པ་མེད་པ།
- nāsti prajñāhāniḥ
thirty designated arts
- bzo la sogs par gtogs pa sum cu
- བཟོ་ལ་སོགས་པར་གཏོགས་པ་སུམ་ཅུ།
- śilpavidyākalā
thirty-seven aspects of enlightenment
- byang chub kyi phyogs kyi chos sum cu rtsa bdun
- བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན།
- saptatriṃśadbodhipakṣadharma
thirty-two major marks of a superior man that the tathāgatas possess
- de bzhin gshegs pa’i skyes bu chen po’i mtshan sum cu rtsa gnyis
- དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས།
- tathāgatadvātriṃśanmahāpuruṣalakṣaṇa
thoroughbred
- cang shes pa
- ཅང་ཤེས་པ།
- ājāneya
thoroughbred elephant
- glang po che cang shes
- གླང་པོ་ཆེ་ཅང་ཤེས།
- hastājāneya
thoroughbred steed
- rta cang shes
- རྟ་ཅང་ཤེས།
- aśvājāneya
thought
- sems
- སེམས།
- citta
three degrees of awareness
- rig pa gsum
- རིག་པ་གསུམ།
- trividyā
three essenceless natures
- ngo bo nyid med pa gsum
- ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ།
- trividhā niḥsvabhāvatā
three fetters
- kun tu sbyor gsum
- ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་གསུམ།
- trisaṃyojana
three impure realms, subject to rebirth
- sa gsum
- ས་གསུམ།
- tribhava
three lower realms
- ngan song gsum
- ངན་སོང་གསུམ།
- tridurgati
three miracles
- cho ’phrul gsum
- ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ།
- triprātihārya
three poisons
- dug gsum
- དུག་གསུམ།
- triviṣa
three precious jewels
- dkon mchog gsum
- དཀོན་མཆོག་གསུམ།
- triratna
three provisions
- tshogs gsum
- ཚོགས་གསུམ།
- trirāśi
three spheres [of subject, object, and their interaction]
- ’khor gsum
- འཁོར་གསུམ།
- trimaṇḍala
three times
- dus gsum
- དུས་གསུམ།
- trikala
threefold combination [of happiness, suffering, and neutrality]
- gsum ’dus pa
- གསུམ་འདུས་པ།
- trikasaṅgama
tied to one more rebirth
- lan gcig phyir ’ong ba
- ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ།
- sakṛdāgāmī
tolerance
- bzod pa
- བཟོད་པ།
- kṣānti
tolerance of suffering
- dang du len pa’i bzod pa
- དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ།
- adhivāsanakṣānti
tolerance that understands the profound nature of phenomena
- chos rtogs pa’i bzod pa
- ཆོས་རྟོགས་པའི་བཟོད་པ།
- dharmajñānakṣānti
tongue is red
- ljags dmar ba
- ལྗགས་དམར་བ།
- raktajihvatā
tongue that is slender and large
- ljags srab cing che ba
- ལྗགས་སྲབ་ཅིང་ཆེ་བ།
- tanujihvatā
torch-bearer
- sgron ma ’dzin pa
- སྒྲོན་མ་འཛིན་པ།
- ulkādhārin
torso resembles that of a lion
- ro stod seng ge lta bu
- རོ་སྟོད་སེང་གེ་ལྟ་བུ།
- siṃhapūrvārdhakāyatā
total consummation of blueness
- zad par sngon po
- ཟད་པར་སྔོན་པོ།
- nīlakṛtsna
total consummation of consciousness
- zad par rnam par shes pa
- ཟད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ།
- vijñānakṛtsna
total consummation of redness
- zad par dmar po
- ཟད་པར་དམར་པོ།
- lohitakṛtsna
total consummation of the earth element
- zad par sa
- ཟད་པར་ས།
- pṛthivīkṛtsna
total consummation of the fire element
- zad par me
- ཟད་པར་མེ།
- tejaskṛtsna
total consummation of the space element
- zad par nam mkha’
- ཟད་པར་ནམ་མཁའ།
- ākāśakṛtsna
total consummation of the water element
- zad par chu
- ཟད་པར་ཆུ།
- apkṛtsna
total consummation of the wind element
- zad par rlung
- ཟད་པར་རླུང་།
- vāyukṛtsna
total consummation of whiteness
- zad par dkar po
- ཟད་པར་དཀར་པོ།
- avadātakṛtsna
total consummation of yellowness
- zad par ser po
- ཟད་པར་སེར་པོ།
- pītakṛtsna
Total Illumination
- kun tu snang ba
- ཀུན་ཏུ་སྣང་བ།
- samantāvaloka
training
- bslab pa
- བསླབ་པ།
- śikṣā
transcendence
- yang dag par ’da’ ba
- ཡང་དག་པར་འདའ་བ།
- samatikrama
Transcendence of the Range
- yul las rgal ba
- ཡུལ་ལས་རྒལ་བ།
- viṣamaśānti
transcendent perfection
- pha rol tu phyin pa
- ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ།
- pāramitā
transcendent perfection of ethical discipline
- tshul khrims kyi pha rol tu phyin pa
- ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ།
- śīlapāramitā
transcendent perfection of generosity
- sbyin pa’i pha rol tu phyin pa
- སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ།
- dānapāramitā
transcendent perfection of meditative concentration
- bsam gtan gyi pha rol tu phyin pa
- བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ།
- dhyānapāramitā
transcendent perfection of perseverance
- brtson ’grus kyi pha rol tu phyin pa
- བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ།
- vīryapāramitā
transcendent perfection of tolerance
- bzod pa’i pha rol tu phyin pa
- བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ།
- kṣāntipāramitā
transcendent perfection of wisdom
- shes rab kyi pha rol tu phyin pa
- ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ།
- prajñāpāramitā
Transcending All Things
- thams cad las ’da’ ba
- ཐམས་ཅད་ལས་འདའ་བ།
- praticchedakara
Trayastriṃśa
- sum cu rtsa gsum pa
- སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ།
- trayastriṃśa
tree cotton
- shing bal
- ཤིང་བལ།
- tūla
Tree of Enlightenment
- byang chub kyi shing
- བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་།
- bodhivṛkṣa
trillion
- bye ba phrag ’bum
- བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ།
- koṭiśatasahasra
turn the doctrinal wheel
- chos kyi ’khor lo bskor ba
- ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ།
- dharmacakrapravartana
turn their enlightened intention
- dgongs par mdzad
- དགོངས་པར་མཛད།
- samanvāharati
Tuṣita
- dga’ ldan
- དགའ་ལྡན།
- tuṣita
twelve ascetic virtues
- sbyangs pa’i yon tan bcu gnyis
- སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་གཉིས།
- dvādaśadhūtaguṇa
twelve Brahmā realms
- tshangs pa’i ’jig rten bcu gnyis
- ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་བཅུ་གཉིས།
- dvādaśabrahmaloka
twelve links of dependent origination
- rten ’brel gyi yan lag bcu gnyis
- རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས།
- dvādaśāṅgapratītyasamutpāda
twelve sense fields
- skye mched bcu gnyis
- སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས།
- dvādaśāyatana
two extremes of eternalism and nihilism
- rtag pa dang chad pa’i mtha’ gnyis
- རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐའ་གཉིས།
- śāśvatānta ucchedānta
two modes of awareness
- rig pa gnyis
- རིག་པ་གཉིས།
- dvividyā
two prominent [backs of] his arms
- phyag gnyis kyi gong mtho
- ཕྱག་གཉིས་ཀྱི་གོང་མཐོ།
- utsaṅghahastau
two prominent [backs of] his legs
- zhabs gnyis kyi gong mtho
- ཞབས་གཉིས་ཀྱི་གོང་མཐོ།
- utsaṅghapādau
ultimate reality
- don dam bden pa
- དོན་དམ་བདེན་པ།
- paramārthasatya
ultimate truth
- don dam bden pa
- དོན་དམ་བདེན་པ།
- paramārthasatya
unactualized
- yongs su ma grub pa
- ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ།
- anutpanna
unapprehended
- dmigs su med pa
- དམིགས་སུ་མེད་པ།
- anupalabdhya
- anupalabdha
Unattached, Liberated, and Uncovered Like Space
- nam mkha’ ltar chags pa med la rnam par grol zhing gos pa med pa
- ནམ་མཁའ་ལྟར་ཆགས་པ་མེད་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞིང་གོས་པ་མེད་པ།
- ākāsasaṅghavimuktinirupalepa
unborn
- ma skyes
- མ་སྐྱེས།
- ajāta
unchanging
- ’gyur ba med pa
- འགྱུར་བ་མེད་པ།
- avikāra
uncommon phenomena
- thun mong ma lags pa’i chos
- ཐུན་མོང་མ་ལགས་པའི་ཆོས།
- asādhāraṇadharma
unconditioned
- mngon par ’dus ma byas pa
- མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པ།
- abhyasaṃskṛta
unconditioned phenomena
- ’dus ma byas pa’i chos
- འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས།
- asaṃskṛtadharma
Unconquerable
- zad mi shes pa
- ཟད་མི་ཤེས་པ།
- ajaya
uncontained
- khongs su gtogs ma ma yin pa
- ཁོངས་སུ་གཏོགས་མ་མ་ཡིན་པ།
- aparyāpanna
uncontaminated
- ma ’dres pa
- མ་འདྲེས་པ།
- aśabala
uncontaminated gnosis
- zag med pa’i ye shes
- ཟག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས།
- anāsravajñāna
uncontaminated phenomena
- zag pa ma mchis pa’i chos
- ཟག་པ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས།
- anāsravadharma
uncreated
- mi byed
- མི་བྱེད།
- na karoti
uncrushability
- brdzi ba med pa
- mi rdzi ba nyid
- བརྫི་བ་མེད་པ།
- མི་རྫི་བ་ཉིད།
- anavamardanīya
- anavamṛdayatā
undauntedness
- zhum pa med pa
- ཞུམ་པ་མེད་པ།
- asaṃlīna
understanding is perfectly pure
- mkhyen pa yongs su dag pa
- མཁྱེན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ།
- pariśuddhajñatā
understanding of all phenomena
- rnam mkhyen
- rnam par mkhyen pa
- རྣམ་མཁྱེན།
- རྣམ་པར་མཁྱེན་པ།
- sarvākārajñāna
understanding of omniscience
- thams cad shes pa nyid
- ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད།
- sarvajñatā
understanding of the aspects of the path
- lam gyi rnam pa shes pa nyid
- lam gyi rnam pa shes pa
- ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད།
- ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ།
- mārgākārajñatā
undervalue
- spong
- སྤོང་།
- riñciṣyati
undestroyed
- mi ’jig
- མི་འཇིག
- na vikaroti
undifferentiated nature
- tha dad med pa nyid
- ཐ་དད་མེད་པ་ཉིད།
- anānātva
undistractedness
- rnam par mi g.yeng ba
- རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ།
- saṃgraha
unemancipated [in nirvāṇa]
- nges par ’byung ba med pa
- ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་པ།
- aniryāta
uneven
- phya le ma yin pa
- ཕྱ་ལེ་མ་ཡིན་པ།
- viṣama
unfavorable circumstance
- gshis ngan
- གཤིས་ངན།
- viṣamāparihāra
unguent
- byug pa
- བྱུག་པ།
- upalepa
unhusked rice
- ’bras sA lu
- འབྲས་སཱ་ལུ།
- śāli
uniformity of all things
- chos kyi mnyam pa nyid
- ཆོས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད།
- dharmasamatā
Unimpaired
- brjed pa med pa
- བརྗེད་པ་མེད་པ།
- asampramuṣita
union
- rnal ’byor
- རྣལ་འབྱོར།
- yoga
Unity of Aspects
- rnam pa gcig tu gyur pa
- རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ།
- ekākāra
universal monarch
- ’khor los sgyur ba’i rgyal po
- འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ།
- cakravartīrāja
unkempt
- smad pa
- སྨད་པ།
- jugupsita
unmistaken real nature
- ma nor ba de bzhin nyid
- མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད།
- avitathatā
Unmodified
- rnam pa med pa
- རྣམ་པ་མེད་པ།
- avikāra
unobscured
- sgrib pa med pa
- སྒྲིབ་པ་མེད་པ།
- nirāvaraṇa
unobstructed
- thogs pa med pa
- ཐོགས་པ་མེད་པ།
- apratigha
unoriginated
- yongs su ma byung ba
- ཡོངས་སུ་མ་བྱུང་བ།
- asadbhūta
unreliable
- yid brtan du mi rung ba
- ཡིད་བརྟན་དུ་མི་རུང་བ།
- anāśvāsanīyataḥ
unrevealed
- bstan du med pa
- བསྟན་དུ་མེད་པ།
- anidarśana
Unseeking
- tshol ba med pa
- ཚོལ་བ་མེད་པ།
- animiṣa
unseen
- ma mthong ba
- མ་མཐོང་བ།
- adṛṣṭa
Unseen Pinnacle
- spyi gtsug bltar mi mthong ba
- སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མཐོང་བ།
- anavalokitamūrdha
unskilled
- thabs la mi mkhas pa
- ཐབས་ལ་མི་མཁས་པ།
- upāyākuśala
unstable
- mi gnas
- མི་གནས།
- na pratiṣṭhate
unsullied
- nag nog med pa
- ནག་ནོག་མེད་པ།
- akalmāṣa
unsupported
- rten pa med pa
- རྟེན་པ་མེད་པ།
- aniśrita
unsurpassed, genuinely perfect enlightenment
- bla na med pa yang dag par rdzogs pa’i byang chub
- བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ།
- anuttarābhisambodhi
unsurpassibility
- zil gyis mi non pa
- ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ།
- anabhibhūta
Unvanquished
- nges par rgyal ba
- ངེས་པར་རྒྱལ་བ།
- nirjita
Unwavering
- g.yo ba med pa
- གཡོ་བ་མེད་པ།
- acala
upper robe
- bla gos
- བླ་གོས།
- uttarāsaṅga
upright posture
- sku shin tu drang por ’khrungs pa
- སྐུ་ཤིན་ཏུ་དྲང་པོར་འཁྲུངས་པ།
- ṛjukāyodbhavatā
Uttarakuru
- sgra mi snyan
- སྒྲ་མི་སྙན།
- uttarakuru
Uttaramati
- blo gros rgya chen
- བློ་གྲོས་རྒྱ་ཆེན།
- uttaramati
utter purity
- shin tu rnam par dag pa
- ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ།
- atyantaviśuddhi
utterly calm
- shin tu zhi ba
- ཤིན་ཏུ་ཞི་བ།
- atipraśānta
Utterly Devoid of Delimitation
- shin tu brtags pa med pa
- ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པ་མེད་པ།
- niratiśaya
utterly disheartened
- kun tu zhum
- ཀུན་ཏུ་ཞུམ།
- saṃlīyate
utterly fallacious
- shin tu gsong ldong
- ཤིན་ཏུ་གསོང་ལྡོང་།
- atyantānṛtata
utterly painful
- shin tu zug rngu
- ཤིན་ཏུ་ཟུག་རྔུ།
- atyantaśalya
utterly porous
- shin tu gse tshags
- ཤིན་ཏུ་གསེ་ཚགས།
- atyantacchidrata
utterly ripe
- shin tu ’bras
- ཤིན་ཏུ་འབྲས།
- atyantavipāka
vacuous
- ya ma brla
- ཡ་མ་བརླ།
- vaśika
Vajra family
- rdo rje’i rigs
- རྡོ་རྗེའི་རིགས།
- vajrakula
Vardhamānamati
- blo gros ’phel
- བློ་གྲོས་འཕེལ།
- vardhamānamati
Varuṇadatta
- chu lhas byin
- ཆུ་ལྷས་བྱིན།
- varuṇadatta
vehicle of the bodhisattvas
- byang chub sems dpa’i theg pa
- བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ།
- bodhisattvayāna
vehicle of the pratyekabuddhas
- rang rgyal gyi theg pa
- རང་རྒྱལ་གྱི་ཐེག་པ།
- pratyekabuddhayāna
vehicle of the śrāvakas
- nyan thos kyi theg pa
- ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ།
- śrāvakayāna
venerable
- tshe dang ldan pa
- ཚེ་དང་ལྡན་པ།
- āyuṣmān
venerate
- bla mar byed pa
- བླ་མར་བྱེད་པ།
- gurukaroti
verbal abuse
- tshig rtsub po
- ཚིག་རྩུབ་པོ།
- pāruṣya
verbal purity
- ngag yongs su dag pa
- ངག་ཡོངས་སུ་དག་པ།
- vākpariśuddhi
verbally constructed
- tshig gis bstan pa
- ཚིག་གིས་བསྟན་པ།
- sandarśita
verdigris
- zangs g.ya’
- ཟངས་གཡའ།
- tāmrakiṭṭa
vermilion
- mtshal
- མཚལ།
- hiṅgula
verse
- tshigs su bcad pa
- ཚིགས་སུ་བཅད་པ།
- śloka
verses
- tshigs su bcad pa’i sde
- ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་སྡེ།
- gāthā
victory banner
- rgyal mtshan
- རྒྱལ་མཚན།
- dvaja
Victory Banner’s Crest
- rgyal mtshan gyi rtse mo’i tog
- རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོའི་ཏོག
- dhvajāgraketurāja
- dhvajāgraketu
viewer
- mthong ba po
- མཐོང་བ་པོ།
- darśaka
Vimuktisena
- rnam grol sde
- རྣམ་གྲོལ་སྡེ།
- vimuktisena
Vinaya
- ’dul ba
- འདུལ་བ།
- vinaya
violence
- rnam par ’tshe ba
- རྣམ་པར་འཚེ་བ།
- hiṃsa
virtuous ascetic
- dge sbyong
- དགེ་སྦྱོང་།
- śramaṇa
virtuous attributes
- dge ba’i chos
- དགེ་བའི་ཆོས།
- kuśaladharma
virtuous phenomena
- dge ba’i chos
- དགེ་བའི་ཆོས།
- kuśaladharma
visage that resembles the full moon
- zhal zla ba nya ba lta bu
- ཞལ་ཟླ་བ་ཉ་བ་ལྟ་བུ།
- pūrṇonduvadanā
Viśeṣamati
- blo gros khyad par can
- བློ་གྲོས་ཁྱད་པར་ཅན།
- viśeṣamati
viviparous birth
- mngal skyes
- མངལ་སྐྱེས།
- jārāyuja
voice is deep [like the trumpet of an elephant or the rolling of thunder]
- dbyangs zab pa
- དབྱངས་ཟབ་པ།
- gajagarjitajimūtaghoṣatā
voice of the tathāgatas endowed with sixty aspects
- gsung yan lag drug bcu dang ldan pa
- gsung dbyangs rnam pa drug bcu
- གསུང་ཡན་ལག་དྲུག་བཅུ་དང་ལྡན་པ།
- གསུང་དབྱངས་རྣམ་པ་དྲུག་བཅུ།
- —
void
- dben pa
- gsog
- དབེན་པ།
- གསོག
- vivakta
- tucchaka
voidness
- dben pa
- gsog
- དབེན་པ།
- གསོག
- vivakta
- tucchaka
volition
- mos pa
- མོས་པ།
- adhimukti
- adhimuñcyamāna
Vulture Peak
- bya rgod kyi phung po’i ri
- བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི།
- gṛdhrakūṭa
waist cloth
- ras yug chen
- རས་ཡུག་ཆེན།
- paṭaka
- cīvara
wandering mendicant
- kun tu rgyu
- ཀུན་ཏུ་རྒྱུ།
- parivrājika
warmth
- drod
- དྲོད།
- uṣmagata
water element
- chu’i khams
- ཆུའི་ཁམས།
- abdhātu
way of the buddhas
- sangs rgyas kyi tshul
- སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ།
- buddhanetrī
weaken
- stobs chung bar bgyid
- སྟོབས་ཆུང་བར་བགྱིད།
- durbalīkaroti
well distinguished by conditioned phenomena
- ’dus byas kyis rab tu phye ba
- འདུས་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ།
- samskṛtsprabhāvita
well-being
- phan pa
- ཕན་པ།
- hita
wheat
- gro
- གྲོ།
- godhūma
when beings are inclined toward pleasant states
- sdug pa nyid du mos pa
- སྡུག་པ་ཉིད་དུ་མོས་པ།
- śubhādhimukti
when corporeal beings observe physical forms
- gzugs can gzugs rnams la lta ba
- གཟུགས་ཅན་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ།
- rūpī rūpāṇi paśyati
when formless beings endowed with internal perception observe external physical forms
- nang gzugs med par ’du shes pas phyi rol gyi gzugs rnams la lta ba
- ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ།
- adhyātmamarūpasaṃjñī bahirthā rūpāṇi paśyati
white lotus
- pad ma dkar po
- པད་མ་དཀར་པོ།
- puṇḍarika
who propound inaction
- bya ba ma yin pa smra ba
- བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་སྨྲ་བ།
- akriyāvādin
whose afflicted mental states have ended
- nyon mongs pa zad pa
- ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ།
- kleśakṣaya
whose series of lives has ended
- tshe zad pa
- ཚེ་ཟད་པ།
- āyuḥkṣaya
why
- ci’i slad du
- ཅིའི་སླད་དུ།
- kena kāraṇena
wide eyes and bovine eyelashes
- spyan yangs shing ba’i rdzi ma lta bu
- སྤྱན་ཡངས་ཤིང་བའི་རྫི་མ་ལྟ་བུ།
- viśālagopakṣmanetratā
wild licorice
- mda’ rgyus
- མདའ་རྒྱུས།
- śara
wilderness
- ’brog dgon
- འབྲོག་དགོན།
- kāntāra
willingness
- ’dod pa
- འདོད་པ།
- ruci
- cchanda
wind disorders
- rlung las gyur pa’i nad
- རླུང་ལས་གྱུར་པའི་ནད།
- vātikāvyādhi
wind element
- rlung gi khams
- རླུང་གི་ཁམས།
- vāyudhātu
wisdom
- shes rab
- ཤེས་རབ།
- prajñā
wisdom that is instantaneously endowed with the adamantine meditative stability
- rdo rje lta bu’i ting nge ’dzin skad cig gcig dang ldan pa’i shes rab
- རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ།
- vajropamasamādhi sthitvaikacittakṣaṇasamāyuktaprajñā
wish
- bsam pa
- བསམ་པ།
- abhiprāya
wish to comprehend
- yongs su shes par byed ’dod pa
- ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱེད་འདོད་པ།
- parijñātukāma
withhold
- ’dor bar byed
- འདོར་བར་བྱེད།
- chorikā karoti
without a self
- bdag med pa
- བདག་མེད་པ།
- anātmataḥ
without apprehending anything
- mi dmigs pa’i tshul du
- མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དུ།
- anupalambhayogena
without aspiration
- smon pa med pa
- སྨོན་པ་མེད་པ།
- apraṇihita
without blindness
- mun pa ma mchis pa nyid
- མུན་པ་མ་མཆིས་པ་ཉིད།
- anandhakāratā
without clumsiness
- ’khrul pa med pa
- འཁྲུལ་པ་མེད་པ།
- nāsti skhalitam
without conceptual notions
- rnam par rtog pa med pa
- རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ།
- nirvikalpa
without contaminants
- zag pa med pa
- ཟག་པ་མེད་པ།
- anāsrava
without defect
- nyes pa med pa
- ཉེས་པ་མེད་པ།
- anaparādha
without denomination
- ming du gdags pa med pa
- མིང་དུ་གདགས་པ་མེད་པ།
- na nāma prajñapti
without differentiating perceptions
- tha dad pa’i ’du shes med pa
- ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་པ།
- nāsti nānātvasaṃjñā
without false memories
- bsnyel ba med pa
- བསྙེལ་བ་མེད་པ།
- nāsti muṣitasmṛtitā
without foundation
- gzhi med
- གཞི་མེད།
- avastuka
without inherent existence
- rang bzhin med pa
- རང་བཞིན་མེད་པ།
- aprakṛti
without real nature
- de bzhin nyid med pa
- དེ་བཞིན་ཉིད་མེད་པ།
- atathatā
without relying on external conditions
- gzhan gi dring la mi ’jog pa
- གཞན་གི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་པ།
- aparapratyaya
Without Settled Focus
- gnas su bya ba med pa
- གནས་སུ་བྱ་བ་མེད་པ།
- niradhiṣṭhāna
without support
- mi rten pa
- མི་རྟེན་པ།
- aniśrita
without syllables
- yi ge med pa
- ཡི་གེ་མེད་པ།
- anakṣara
without the indifference that lacks discernment
- so sor ma brtags pa’i btang snyoms med pa
- སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་མེད་པ།
- apratisaṃkhyāyopeksā
without uncomposed minds
- sems mnyam par ma bzhag pa med pa
- སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མེད་པ།
- nāsty asamāhitacitta
words that syllables form
- yi ge bsgrub pa rnams
- ཡི་གེ་བསྒྲུབ་པ་རྣམས།
- akṣarābhinirhāra
world of “patient endurance”
- mi mjed ’jig rten gyi khams
- མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས།
- sahālokadhātu
world system
- ’jig rten gyi khams
- འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས།
- lokadhātu
world system of desire
- ’dod pa’i khams
- འདོད་པའི་ཁམས།
- kāmadhātu
world system of form
- gzugs kyi khams
- གཟུགས་ཀྱི་ཁམས།
- rūpadhātu
world system of formlessness
- gzugs med pa’i khams
- གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས།
- ārūpyadhatu
worldliness
- zang zing
- ཟང་ཟིང་།
- āmiṣa
worldly convention
- tha snyad
- ཐ་སྙད།
- vyavahāra
worldly covetousness
- ’jig rten la brnab sems
- འཇིག་རྟེན་ལ་བརྣབ་སེམས།
- lokābhidhyā
worldly gift
- zang zing gi sbyin pa
- ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ།
- āmiṣadāna
worldly protector
- ’jig rten skyong ba
- འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ།
- lokapāla
worthy of beholding
- lta bar ’os pa dag
- ལྟ་བར་འོས་པ་དག
- samantaprāsādikatā
worthy of veneration
- bla ma’i gnas pa
- བླ་མའི་གནས་པ།
- gurusthānīya
worthy recipient
- snod
- སྣོད།
- bhājana
worthy recipient
- sbyin gnas
- སྦྱིན་གནས།
- dakṣiṇīya
wrong view
- lta ba
- ལྟ་བ།
- dṛṣṭi
wrong views
- log par lta ba
- ལོག་པར་ལྟ་བ།
- mithyādṛṣṭi
yakṣa
- gnod sbyin
- གནོད་སྦྱིན།
- yakṣa
Yama
- gshin rje
- གཤིན་རྗེ།
- yama
Yāma
- ’thab bral
- འཐབ་བྲལ།
- yāma
Yawning Lion
- seng ge rnam par bsgyings pa
- སེང་གེ་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་པ།
- siṃhavijṛmbhita
Yeshé Dé
- ye shes sde
- ཡེ་ཤེས་སྡེ།
- —
yojana
- dpag tshad
- དཔག་ཚད།
- yojana