The Long Explanation of the Noble Perfection of Wisdom in One Hundred Thousand, Twenty-Five Thousand, and Eighteen Thousand Lines
F.281.a
ཉོན་མོངས་པས་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དང་སྲོག་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའོ། །ལས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའོ། །བསྐྱེད་པའམ་བཀག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མི་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་བསླུ་བར་བྱ་བའམ་དོར་བའམ། ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་མེད་ཅིང་། བསྣན་པར་བྱ་བ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་ཀྱང་མི་གཡོ་ལ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་གོས་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བས་འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་ཞེས་གསུངས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མི་གཡོའི། དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ནི་གཡོའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་གོས་སོ་ཞེས་གསུངས་པས་ནི་ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་མི་གོས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་པས་གོས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཚིག་དེ་བརྩམ་པར་བྱས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་ནི་གང་ཡང་མེད་པས་དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པར་རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་དང་པོ་པ་ལ་ཇི་ལྟར་གདམས་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་ཟབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་ནུས་པའི་གདམས་པ་ཞུས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏེ། གལ་ཏེ་སྔོན་དངོས་པོ་ཡོད་པར་གྱུར་ལ་ཕྱིས་རྣལ་འབྱོར་པ་དག་གིས་ཤེས་པའི་མཐུས་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པར་བྱས་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན། ལས་དང་པོ་པ་དཀའ་བ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ཡང་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཡིན་པས་མེད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟ་བུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ།
ཉོན་མོངས་པས་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དང་སྲོག་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའོ། །ལས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའོ། །བསྐྱེད་པའམ་བཀག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མི་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་བསླུ་བར་བྱ་བའམ་དོར་བའམ། ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་མེད་ཅིང་། བསྣན་པར་བྱ་བ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་ཀྱང་མི་གཡོ་ལ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་གོས་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བས་འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་ཞེས་གསུངས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མི་གཡོའི། དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ནི་གཡོའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་གོས་སོ་ཞེས་གསུངས་པས་ནི་ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་མི་གོས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་པས་གོས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཚིག་དེ་བརྩམ་པར་བྱས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་ནི་གང་ཡང་མེད་པས་དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པར་རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་དང་པོ་པ་ལ་ཇི་ལྟར་གདམས་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་ཟབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་ནུས་པའི་གདམས་པ་ཞུས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏེ། གལ་ཏེ་སྔོན་དངོས་པོ་ཡོད་པར་གྱུར་ལ་ཕྱིས་རྣལ་འབྱོར་པ་དག་གིས་ཤེས་པའི་མཐུས་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པར་བྱས་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན། ལས་དང་པོ་པ་དཀའ་བ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ཡང་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཡིན་པས་མེད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟ་བུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ།
eTengyur, UT23703-1409-0000, page 563 (281a).
About the eTengyur
The Tibetan page displayed here is from the eTengyur, a digital input version prepared by Esukhia and Barom Theksum Choling. It is based on scans of the Degé Tengyur from Sakya College, completed with the Degé Tengyur from Songtsen Library (BDRC catalogue no. W2KG209989).
Note that 84000 translations are made from a variety of sources, and readings may not always follow this particular version exactly. For details of the readings used in this translation, see Introduction and Notes; for the eTengyur, see the Tibetan and Himalayan Library.
The English translation of this folio by 84000 Translating the words of the Buddha can be found at:
https://read.84000.co/translation/toh3808/UT23703-093-001-22227#UT23703-093-001-22227