The Long Explanation of the Noble Perfection of Wisdom in One Hundred Thousand, Twenty-Five Thousand, and Eighteen Thousand Lines
F.245.a
བཤད་པ་འདི་ལ་སྤྱད་པ་དོན་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོགས་པ་དེ་བསྩལ་བའི་ཕྱིར་འོག་ནས་བསོད་ནམས་མང་བ་དང་། དེའི་རྒྱུ་གསུངས་ཏེ། བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་བ་དེ་དང་། དེའི་རྒྱུ་ཡང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་དཔེས་གཞུང་ཉིད་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཡིད་ལ་བགྱི་བ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཡིད་ལ་བགྱི་བ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་འདི་སྐད་ཞུས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་ཞིང་བྲལ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རིག་པར་འགྱུར། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་ཞིང་སྟོང་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དམ། ཡིད་ལ་བྱེད་པའམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་ཞུས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཆོས་གཞན་ཞིག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་དེ་སྐད་གསུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པར་ཤེས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་བའོ་ཞེས་བརྟགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ནི་དེ་དག་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པར། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་ལྟར་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ། དྲི་མ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབེན་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའོ། །དེ་ལ་འཕེལ་བ་མེད་དོ། །ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་དབང་གིས་གློ་བུར་དུ་འཕེལ་བ་ཡང་མེད། མ་ཞུགས་པའི་དབང་གིས་འགྲིབ་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་ཞིང་། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལགས་ན་ཞེས་ཞུས་པ་གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དབེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན།
བཤད་པ་འདི་ལ་སྤྱད་པ་དོན་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོགས་པ་དེ་བསྩལ་བའི་ཕྱིར་འོག་ནས་བསོད་ནམས་མང་བ་དང་། དེའི་རྒྱུ་གསུངས་ཏེ། བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་བ་དེ་དང་། དེའི་རྒྱུ་ཡང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་དཔེས་གཞུང་ཉིད་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཡིད་ལ་བགྱི་བ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཡིད་ལ་བགྱི་བ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་འདི་སྐད་ཞུས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་ཞིང་བྲལ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རིག་པར་འགྱུར། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་ཞིང་སྟོང་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དམ། ཡིད་ལ་བྱེད་པའམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་ཞུས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཆོས་གཞན་ཞིག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་དེ་སྐད་གསུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པར་ཤེས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་བའོ་ཞེས་བརྟགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ནི་དེ་དག་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པར། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་ལྟར་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ། དྲི་མ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབེན་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའོ། །དེ་ལ་འཕེལ་བ་མེད་དོ། །ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་དབང་གིས་གློ་བུར་དུ་འཕེལ་བ་ཡང་མེད། མ་ཞུགས་པའི་དབང་གིས་འགྲིབ་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་ཞིང་། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལགས་ན་ཞེས་ཞུས་པ་གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དབེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན།
eTengyur, UT23703-1409-0000, page 491 (245a).
About the eTengyur
The Tibetan page displayed here is from the eTengyur, a digital input version prepared by Esukhia and Barom Theksum Choling. It is based on scans of the Degé Tengyur from Sakya College, completed with the Degé Tengyur from Songtsen Library (BDRC catalogue no. W2KG209989).
Note that 84000 translations are made from a variety of sources, and readings may not always follow this particular version exactly. For details of the readings used in this translation, see Introduction and Notes; for the eTengyur, see the Tibetan and Himalayan Library.
The English translation of this folio by 84000 Translating the words of the Buddha can be found at:
https://read.84000.co/translation/toh3808/UT23703-093-001-22155#UT23703-093-001-22155