The Long Explanation of the Noble Perfection of Wisdom in One Hundred Thousand, Twenty-Five Thousand, and Eighteen Thousand Lines
F.21.b

འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པས་ནོན་པའི་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་སྣང་བའི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །​མེད་དུ་ཟིན་ན་ཇི་ལྟར་ཕ་ལས་བུ་འབྱུང་བ་དང་། ཤིང་ཨ་མྲ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དཔེར་ན་བཞིན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ལས། མེ་ལོང་ལ་སོགས་པ་ལ་གཟུགས་བརྙན་དག་འདྲ་བར་དམིགས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །​ཇི་ལྟར་ན་བྱེད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དཔེར་ན་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ལ་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཀྱི་ལས་རྣམས་དང་། ངག་གི་ལས་རྣམས་རྣམ་པར་སྣང་ཡང་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །​ཡང་ན་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དང་། མིག་ཡོར་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་། ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ལ་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །​སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆུ་ལ་སོགས་པར་ནོར་བ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །​ཆུ་ཟླ་ནི་གང་དུ་ཡང་གནས་པ་མེད་པ་སྟེ་སྨོན་པ་མེད་པའོ། །​རྨི་ལམ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །​བྲག་ཅ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་། རི་དང་། ཕུག་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ། །​མིག་ཡོར་ནི་མེད་པ་ཉིད་ལས་སྣང་བ་དག་གོ། །​གཟུགས་བརྙན་དག་ནི་བཞིན་ལ་གནས་པ་ཁོ་ན་དག་ཡིན་ནོ། །​ཕྱི་རོལ་གྱི་མེ་ལོང་ལ་གནས་པ་ལྟར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་ན་གནས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་ངོ་། །​གཞན་གྱི་དབང་ནི་རྐྱེན་གཞན་གྱི་དབང་ལས་འབྱུང་བ་སྟེ། དཔེར་ན་སྤྲུལ་པ་དག་ནི་འཕྲུལ་བྱེད་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །​སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་སྤྱོད་པ་དང་མོས་པ་དང་། ཕྲ་བ་མཁྱེན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་། སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་།

འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པས་ནོན་པའི་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་སྣང་བའི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །​མེད་དུ་ཟིན་ན་ཇི་ལྟར་ཕ་ལས་བུ་འབྱུང་བ་དང་། ཤིང་ཨ་མྲ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དཔེར་ན་བཞིན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ལས། མེ་ལོང་ལ་སོགས་པ་ལ་གཟུགས་བརྙན་དག་འདྲ་བར་དམིགས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །​ཇི་ལྟར་ན་བྱེད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དཔེར་ན་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ལ་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཀྱི་ལས་རྣམས་དང་། ངག་གི་ལས་རྣམས་རྣམ་པར་སྣང་ཡང་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །​ཡང་ན་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དང་། མིག་ཡོར་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་། ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ལ་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །​སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆུ་ལ་སོགས་པར་ནོར་བ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །​ཆུ་ཟླ་ནི་གང་དུ་ཡང་གནས་པ་མེད་པ་སྟེ་སྨོན་པ་མེད་པའོ། །​རྨི་ལམ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །​བྲག་ཅ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་། རི་དང་། ཕུག་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ། །​མིག་ཡོར་ནི་མེད་པ་ཉིད་ལས་སྣང་བ་དག་གོ། །​གཟུགས་བརྙན་དག་ནི་བཞིན་ལ་གནས་པ་ཁོ་ན་དག་ཡིན་ནོ། །​ཕྱི་རོལ་གྱི་མེ་ལོང་ལ་གནས་པ་ལྟར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་ན་གནས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་ངོ་། །​གཞན་གྱི་དབང་ནི་རྐྱེན་གཞན་གྱི་དབང་ལས་འབྱུང་བ་སྟེ། དཔེར་ན་སྤྲུལ་པ་དག་ནི་འཕྲུལ་བྱེད་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །​སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་སྤྱོད་པ་དང་མོས་པ་དང་། ཕྲ་བ་མཁྱེན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་། སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་།