The Long Explanation of the Noble Perfection of Wisdom in One Hundred Thousand, Twenty-Five Thousand, and Eighteen Thousand Lines
F.83.a
འགྲོ་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །སྦྱིན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གདགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེར་སྣ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །སྦྱིན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བ་ལས་གདགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་སེར་སྣ་ཡོད་དང་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འབྱུང་ལ། འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་མིང་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བློ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བློ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ནི་བརྒལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་རློམ་སེམས་མེད་དོ། །མི་བརྒལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་རློམ་སེམས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་ལས་བདག་བརྒལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའམ། མ་བརྒལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་སེམས་ཏེ། དེ་དག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པ་དང་སེར་སྣ་ཞེས་བྱ་བར་རློམ་སེམས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་གཉི་གར་ཡང་མི་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བདག་ལ་སྤྱོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའམ། བདག་ལ་ཕྱག་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་རློམ་སེམས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་རློམ་སེམས་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་ཚད་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་དབུ་མར་གནས་པའི་བཏང་སྙོམས་ཏེ། འདི་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་བཏང་སྙོམས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འཁོར་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་པ་ལུང་བསྟན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསྔགས་པ་དང་། དེ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྔགས་པ་དང་། འོད་ཟེར་འགྱེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུས་པ་དང་།
འགྲོ་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །སྦྱིན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གདགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེར་སྣ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །སྦྱིན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བ་ལས་གདགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་སེར་སྣ་ཡོད་དང་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འབྱུང་ལ། འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་མིང་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བློ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བློ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ནི་བརྒལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་རློམ་སེམས་མེད་དོ། །མི་བརྒལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་རློམ་སེམས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་ལས་བདག་བརྒལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའམ། མ་བརྒལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་སེམས་ཏེ། དེ་དག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པ་དང་སེར་སྣ་ཞེས་བྱ་བར་རློམ་སེམས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་གཉི་གར་ཡང་མི་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བདག་ལ་སྤྱོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའམ། བདག་ལ་ཕྱག་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་རློམ་སེམས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་རློམ་སེམས་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་ཚད་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་དབུ་མར་གནས་པའི་བཏང་སྙོམས་ཏེ། འདི་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་བཏང་སྙོམས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འཁོར་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་པ་ལུང་བསྟན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསྔགས་པ་དང་། དེ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྔགས་པ་དང་། འོད་ཟེར་འགྱེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུས་པ་དང་།
eTengyur, UT23703-1409-0000, page 167 (83a).
About the eTengyur
The Tibetan page displayed here is from the eTengyur, a digital input version prepared by Esukhia and Barom Theksum Choling. It is based on scans of the Degé Tengyur from Sakya College, completed with the Degé Tengyur from Songtsen Library (BDRC catalogue no. W2KG209989).
Note that 84000 translations are made from a variety of sources, and readings may not always follow this particular version exactly. For details of the readings used in this translation, see Introduction and Notes; for the eTengyur, see the Tibetan and Himalayan Library.
The English translation of this folio by 84000 Translating the words of the Buddha can be found at:
https://read.84000.co/translation/toh3808/UT23703-093-001-21831#UT23703-093-001-21831