The Long Explanation of the Noble Perfection of Wisdom in One Hundred Thousand, Twenty-Five Thousand, and Eighteen Thousand Lines
F.81.b

བཤད་པའི་སྐབས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལུས་ཀྱི་ལས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུས་སོ། །​དེའི་འོག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་དུ་དམིགས་པའི་འདུ་ཤེས་པ་བཀའ་མ་སྩལ་བར་ལུས་གང་གིས་ལུས་ཀྱི་ལས་བརྩམ་པར་བྱའོ། །​ངག་གང་དང་ཡིད་གང་གིས་ལས་བརྩམ་པར་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྩོམ་པའི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །​དེ་དག་ཉིད་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ཡིན་ནོ། །​འདི་ལྟར་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་མི་དམིགས་པས་མི་དམིགས་པ་འདི་ཉིད་གནས་ངན་ལེན་སྦྱོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་གནས་ནས་ཀྱང་། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་སྤྱོད་ཅིང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སེམས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སེམས་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུས་ཀྱང་གནས་ངན་ལེན་སྦྱངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །​བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཞུས་པའོ། །​དེའི་འོག་ཏུ་ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གང་ལ་སྤྱོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མི་དམིགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གང་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །​དེ་ནས་ཡང་བར་སྐབས་སུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏེ། མི་དམིགས་པར་སྦྱོར་བ་དང་། རློམ་སེམས་མེད་པར་སྦྱོར་བའོ། །​འགྲེས་དེ་གཉིས་ནི་མི་དམིགས་པས་རློམ་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་གོང་མ་ནི་སྦྱོར་བ་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །​རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། གནས་བརྟན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ལགས་ཞེས་ཞུས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ས་བརྒྱད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ།

བཤད་པའི་སྐབས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལུས་ཀྱི་ལས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུས་སོ། །​དེའི་འོག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་དུ་དམིགས་པའི་འདུ་ཤེས་པ་བཀའ་མ་སྩལ་བར་ལུས་གང་གིས་ལུས་ཀྱི་ལས་བརྩམ་པར་བྱའོ། །​ངག་གང་དང་ཡིད་གང་གིས་ལས་བརྩམ་པར་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྩོམ་པའི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །​དེ་དག་ཉིད་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ཡིན་ནོ། །​འདི་ལྟར་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་མི་དམིགས་པས་མི་དམིགས་པ་འདི་ཉིད་གནས་ངན་ལེན་སྦྱོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་གནས་ནས་ཀྱང་། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་སྤྱོད་ཅིང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སེམས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སེམས་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུས་ཀྱང་གནས་ངན་ལེན་སྦྱངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །​བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཞུས་པའོ། །​དེའི་འོག་ཏུ་ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གང་ལ་སྤྱོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མི་དམིགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གང་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །​དེ་ནས་ཡང་བར་སྐབས་སུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏེ། མི་དམིགས་པར་སྦྱོར་བ་དང་། རློམ་སེམས་མེད་པར་སྦྱོར་བའོ། །​འགྲེས་དེ་གཉིས་ནི་མི་དམིགས་པས་རློམ་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་གོང་མ་ནི་སྦྱོར་བ་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །​རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། གནས་བརྟན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ལགས་ཞེས་ཞུས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ས་བརྒྱད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ།