The Long Explanation of the Noble Perfection of Wisdom in One Hundred Thousand, Twenty-Five Thousand, and Eighteen Thousand Lines
F.76.b
འདི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མི་སྦྱོར་མི་འབྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་མ་མཐོང་བས་མི་སྦྱོར་རོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་མི་འབྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་དང་སྔོན་གྱི་མཐར་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་བཀའ་སྩལ་ནས། འདི་ལྟར་སྔོན་གྱི་མཐའ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་དུས་གསུམ་ཉིད་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ན་ཇི་ལྟར་སྦྱར་བར་བྱ། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐར་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའི་ལས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཕྱི་མའི་མཐའ་འདི་འདྲ་བ་མྱོང་ངོ་ཞེས་ལས་དང་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྤྱོད་ན་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐར་སྦྱོར་བ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་ཡང་སྔོན་གྱི་མཐར་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །སྔོན་གྱི་མཐའི་ལས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་ན་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བར་སྦྱོར་བ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་སྔོན་གྱི་མཐར་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་ལས་བྱས་པས་ཕྱི་མའི་མཐར་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྤྱོད་ན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་ཕྱི་མའི་མཐར་སྦྱོར་བ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བར་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ལ་ནི་དུས་ཐ་དད་པ་མེད་དེ། བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་དུས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་དང་འདས་པར་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་བཀའ་སྩལ་ནས་འདི་ལྟར་འདས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་གསུངས་ཏེ།
འདི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མི་སྦྱོར་མི་འབྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་མ་མཐོང་བས་མི་སྦྱོར་རོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་མི་འབྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་དང་སྔོན་གྱི་མཐར་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་བཀའ་སྩལ་ནས། འདི་ལྟར་སྔོན་གྱི་མཐའ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་དུས་གསུམ་ཉིད་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ན་ཇི་ལྟར་སྦྱར་བར་བྱ། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐར་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའི་ལས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཕྱི་མའི་མཐའ་འདི་འདྲ་བ་མྱོང་ངོ་ཞེས་ལས་དང་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྤྱོད་ན་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐར་སྦྱོར་བ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་ཡང་སྔོན་གྱི་མཐར་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །སྔོན་གྱི་མཐའི་ལས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་ན་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བར་སྦྱོར་བ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་སྔོན་གྱི་མཐར་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་ལས་བྱས་པས་ཕྱི་མའི་མཐར་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྤྱོད་ན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་ཕྱི་མའི་མཐར་སྦྱོར་བ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བར་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ལ་ནི་དུས་ཐ་དད་པ་མེད་དེ། བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་དུས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་དང་འདས་པར་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་བཀའ་སྩལ་ནས་འདི་ལྟར་འདས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་གསུངས་ཏེ།
eTengyur, UT23703-1409-0000, page 154 (76b).
About the eTengyur
The Tibetan page displayed here is from the eTengyur, a digital input version prepared by Esukhia and Barom Theksum Choling. It is based on scans of the Degé Tengyur from Sakya College, completed with the Degé Tengyur from Songtsen Library (BDRC catalogue no. W2KG209989).
Note that 84000 translations are made from a variety of sources, and readings may not always follow this particular version exactly. For details of the readings used in this translation, see Introduction and Notes; for the eTengyur, see the Tibetan and Himalayan Library.
The English translation of this folio by 84000 Translating the words of the Buddha can be found at:
https://read.84000.co/translation/toh3808/UT23703-093-001-21818#UT23703-093-001-21818